جامعۀ ما به دلیل تخطی بسیاری از اعضای آن از قوانین شهروندی، به جهنمی تبدیل شده است که زندگی در آن مشکل است. می دانید دلیلش چیست؟ شاید علل و عوامل عدیدهای در بهوجودآمدن این وضعیت نقش داشته باشند، اما مهمترین علت کمتوجهی و شاید هم بیتوجهی به مقولۀ «تربیت شهروندی» است.
در سنن ابوداود و سنن نسائی روایتی با اسناد صحیح از أوسبنأوس ثقفی آمده است که آنحضرت ﷺ فرمودند: «إنَّ مِن أفضلِ أيَّامِكم يومَ الجُمعةِ … فأكثِروا علَيَّ مِن الصَّلاةِ فيه فإنَّ صلاتَكم معروضةٌ عَلَیَّ»؛ روز جمعه از بهترین روزهای شماست… در این روز به کثرت بر من درود بفرستید، زیرا درود شما بر من عرضه میشود.
در طول تاریخ، اخلاق و توجه به ارزشهای اخلاقی عامل رشد و ترقی بشر بوده است. نگاهی بهشاخصهای رشد و توسعه در دنیای مدرن نشان میدهد، اخلاق و نهادینهسازی هنجارها و اجتناب از ناهنجاریها، نه تنها مهم است بلکه از اساسیترین شاخصها برای رشد و توسعه همگون و سالم جامعه است
خداوند به بندگان راه نجات را نشان میدهد و چه راه آسان و کمهزینهای!؛ ای بندگانِ من، چرا استغفار نمیکنید تا بر شما رحم کنم؟؛ چه خطاب شفقتآمیز و سخاوتمندانه و کریمانهای!… چرا با استغفار و توبه به فکر نجات خویش نیستید؟… چرا با سرنوشت خویش بازی میکنید؟ چرا به سوی من نمیآیید؟
برخی عیادت از بیمار را با دورهمی و دیدارهای خانوادگی یا دوستانه اشتباه میگیرند و ساعتها عیادت میکنند! در حالیکه از آداب عیادت، مختصرنمودن زمان عیادت است. درعین حال، باید عیادت کامل و همراه با دادن امید و روحیه به بیمار و اطرافیانش باشد.
پیامبر گرامی اسلام صلیاللهعلیهوسلم تاجران امانتدار و راستگو را چنین وصف کرده است: «التاجر الأمین الصدوق المسلم مع النبیین و الشهداء یوم القیامة؛ تاجرِ مسلمانِ امانتدار و راستگو در روز قیامت با پیامبران و صدیقین و شهدا حشر میشود.» (ترمذی:۱۲۰۹٫ مستدرک حاکم: ۲/ ۶)
آدمیت رسالتی سترگ و مبارک است و آدمی باید جایگاه والای خود را در این گردونهٔ هستی باز شناسد و این غایت قصوای زندگی را دریابد و باید بداند که با کشف این واقعیت میتواند به حقیقت آدمی باشد و از بوتهٔ آزمون زندگی، سرافراز بیرون آید.
اسلام عزیز اما برتری نژادی را به کلی رد میکند. در اسلام نژادپرستی مذمت شده و به انسانها فارغ از نژاد و رنگ و زبان و… توجه شده است.
دوست و رفيق در شکلگيری شخصيت افراد نقش بسيار مهمی دارد؛ زيرا حالات و اقوال و افعال انسان به سرعت تحت تاثير همنشين قرار میگيرد. فراواناند کسانی که بهخاطر داشتن دوستان نااهل و کمخرد دچار خسارتهای جبرانناپذير شدهاند و بالعکس، چه انسانهايی که در اثر همنشينی با دوستان پاک و صادق و دانا از انحراف و فساد نجات يافتهاند.
این پیماننامۀ فاروقی و نمونههای بسیار زیادی از ایندست که تاریخ برای ما ثبت کرده است، همه تأکید دارند که اسلام دینی حیاتبخش است؛ دین مرگ نیست! دین همزیستی است؛ دیگران را میپذیرد و دست صلح و محبت را به سویشان دراز کرده و با آنان به شیوۀ مؤثری رفتار مینماید.