مولوی گل محمد مومن – مدرس حوزه علمیه احناف خواف – در خطبه‌های نماز جمعه (8 فروردین 1393) با تلاوت آیه «وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُم مِّنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُم مَّوَدَّةً وَرَ‌حْمَةً إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُ‌ونَ [روم:21] با موضوع «نکاتی پیرامون اخلاق اسلامی در خانواده» به ایراد سخن پرداخت.
وی در مقدمه سخنانش گفت: الله تعالی انسان را که آفرید، حکمت الهی بر آن قرار گرفت که انسان از دو جنس مرد و زن آفریده شود و این زمینه‌ساز تشکیل نخستین جامعه در زندگی بشر باشد؛ جامعه‌ای که اساس تربیت فرد و اجتماع در آن پایه‌ریزی می‌شود. الله تعالی ازدواج را یک امر بسیار مهم و موثر در زندگی انسان قرار داده است. خداوند، ریشه آمادگی برای تمام اعمال و عبادات و فعالیت‌های دنیا را در گرو وضعیت خانواده قرار داده است. اگر انسان احساس امنیت و آرامش کند، با فکر راحت می‌تواند عبادات و فعالیت‌های اجتماعی خود را انجام دهد. اما اگر انسان از آرامش درون برخوردار نباشد، نمی‌تواند عباداتی با شرایط و فعالیت‌های دنیوی داشته باشد.
مولوی مومن با بیان اینکه خداوند متعال بخش بزرگ این امنیت و آرامش را در خانواده قرار داده است، خاطرنشان کرد: خداوند متعال می‌فرماید: «وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُم مِّنْ أَنفُسِكُمْ أَزْوَاجًا لِّتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُم مَّوَدَّةً وَرَ‌حْمَةً إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُ‌ونَ» یکی از نشانه‌های (دالّ بر قدرت و عظمت) خدا این است که از جنس خودتان همسرانی را برای شما آفرید تا در کنار آنان بیارامید، و در میان شما و ایشان مهر و محبّت انداخت (و هر یک را شیفته و دلباخته‌ی دیگری ساخت، تا با آرامش و آسایش، مایه‌ی شکوفائی و پرورش شخصیّت همدیگر شوید، و پیوند زندگی انسان‌ها و تعادل جسمانی و روحانی آنها برقرار و محفوظ باشد). مسلّماً در این (امور) نشانه‌ها و دلائلی (بر عظمت و قدرت خدا) است برای افرادی که (درباره‌ی پدیده‌های جهان و آفریده‌های یزدان) می‌اندیشند.
وی خطاب به نمازگزاران گفت: آیا زندگی امروزی ما بر اساس همین آیه قرآن است؟ اگر نیست باید در بندگی خود تجدیدنظر کنیم. اگر اعمال، معاملات، نکاح، طلاق و اخلاق خانوادگی و اجتماعی ما مطابق با قرآن و سنت باشد، این قول خداوند که امنیت و آرامش باشد، تحقق پیدا می‌کند.
مدرس حوزه علمیه احناف خواف اظهار داشت: وقتی زندگی زناشویی بر پایه شریعت باشد، قرآن دو تعبیر می‌نماید: اول:«لِّتَسْكُنُوا إِلَيْهَا وَجَعَلَ بَيْنَكُم مَّوَدَّةً وَرَ‌حْمَةً» [روم:21] زندگی‌ای موفق است که در آن مودت و رحمت وجود داشته باشد. دوم: «هُنَّ لِبَاسٌ لَّكُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ» [بقره:187] زن و شوهر نسبت به یکدیگر به منزله لباس هستند. برای اینکه در بساط زندگی خانوادگی ما این دو اصل اساسی (محبت و لباس یکدیگر) تحقق پیدا کند، قدم اول این است که در انتخاب صحیح همسر، جدیت لازم را بکار گیریم. ما از انتخاب یک همسر که بر اساس هوی و هوس و خارج از معیارهای شرعی باشد، نباید انتظار زندگی‌ای را داشته باشیم که اسلام و شریعت نوید آن را به ما داده است. پیامبر اکرم (صلی الله علیه وسلم) می‌فرمایند: زن به چهار مقصد نکاح می‌شود: 1) بعضی به عنوان مال، نکاح می کنند. 2) بعضی فقط به زیبایی طرف نگاه می‌کنند و با او ازدواج می‌کنند. همین که در بازار نظر طرف جلب شد او را به عنوان همسر انتخاب می کنند. 3) گاهی برای شرافت خانوادگی [نام و نسب] ازدواج می‌کند.(که این سه مورد به سرانجام نیکویی ختم نمی‌شود) 4) ممکن است شخصی به خاطر دین با زنی ازدواج کند که پیامبر در ادامه همین حدیث می‌فرمایند: دین را ملاک ازدواج قرار بده و بقیه موارد، زیرمجموعه این اصل مهم قرار دارند. در روایت دیگری رسول الله(صلی الله علیه وسلم) برای مردان و جوانان می‌فرمایند: از علف‌های هرزه‌ای که بر روی زباله‌ها می‌روید پرهیز کنید. صحابه (رضوان الله علیهم) عرض کردند: یا رسول الله؛ علف‌های هرزه چه هستند؟ فرمودند: زن خوش‌صورتی که در خانواده‌ی به دور از دیانت و عفت تربیت شده باشد. بنابراین برای اینکه بتوانیم از یک ازدواج، بهره شرعی آن را ببریم باید زن را بر اساس ملاک شریعت انتخاب کنیم. رسول اکرم (صلی الله علیه وسلم) خطاب به اولیای دختران می‌فرمایند: هنگامی که کسی به خواستگاری دختر شما آمد که دین و اخلاقش مورد پسند شما بود، دختر را به ازدواج او بدهید. اگر این کار را نکردید، در زمین فتنه و فساد بزرگی برپا خواهد شد.
مولوی گل‌محمد در پایان سخنان خود مطالبی پیرامون محبت در خانواده و ویژگی‌های این محبت ایراد نمود و اظهار داشت: طبق حدیث؛ افضل اعمال در نزد خدا آن‌ست که دوستی برای خدا و دشمنی برای خدا باشد، و یکی از موکدترین جاهایی که خدا و رسول به آن امر نموده، محبت در فضای خانواده است. محبت در خانواده باید دارای هفت ویژگی باشد که عبارتند از:
اول: محبت باید همراه با گذشت باشد؛
دوم: محبت توأم با شجاعت اخلاقی باشد؛ این مورد یکی از عوامل موثر در اخلاق سیدنا عمر(رضی الله عنه) بود که اگر زنی جلوی ایشان قرار می‌گرفت و سخن حقی را بر زبان می‌آورد، از او معذرت‌خواهی کرده و از سخن خود رجوع می‌نمودند.
سوم: محبت توأم با احساس قدردانی و قدرشناسی باشد؛ یعنی نباید بر سر همسر خود منت داشته باشیم، بلکه باید قدردان نیکی‌های او باشیم.
چهارم: در رفتارهای اجتماعی با زن عدالت داشته باشیم؛ مثلا اینکه مرد بخواهد با هر جوانی که دوست دارد راه برود، اما خانواده و همسر با خویشاوند نزدیک خود ارتباط نداشته باشد، این روش بسیار اشتباهی است، بلکه زوجین باید به یکدیگر اطمینان بدهند تا گمان نیک نسبت به یکدیگر ایجاد شود.
پنجم: محبت توأم با صبر باشد؛ یعنی زن و مرد دست به دست یکدیگر دهند و رنج و مشکلات را با هم تحمل نمایند.
ششم: همدلی و همراهی؛ زن و شوهر با یکدیگر همدل و همراه باشند و در مورد کارها با هم مشورت نمایند و با یکدیگر آن را انجام دهند.
هفتم: احسان؛ زوجین تا می‌توانند به همدیگر نیکی کنند. شوهر حتی به صورت غیرمنتظره برای همسر خود هدیه ببرد و یا با اخلاق نیکو بر او وارد شود و بالعکس.
منبع: پایگاه اطلاع‌رسانی احناف خواف
دیدگاههای کاربران