مولانا مفتی محمدقاسم قاسمی، حدیث ءُ فقه ءِ زبردستێں استاد ءُ دارالعلوم زاهدان ءِ دارالافتای سرمستر ءَ ماں زاهدان ءِ نمازجمعه ءِ دیوانءَ (16 شهریور 1403)، رسول الله ﷺ ءِ پیدائش ءُ پێغمبری ءَ «بنی آدم ءِ راجدپتر ءِ مسترێں پێشامد لێک ات ءُ پدگیری شه رسول الله، مهر گۆں آ واجه ءَ ءُ آئی ءِ سنتانی زندگ کنگ ءَ په سۆبمندی ءَ هژدری زانت.
🔹 رسول‌الله ﷺ ھما دراهێں نێکێں چیزاں دار ایت که گوست ءِ پێغمبراں داشتگ انت
په سنی‌آنلاین ءِ سرهال ءَ مفتی محمدقاسم درشان کرت: رسول‌الله ﷺ ءِ ودی بیگ شه بنی آدم ءِ راجدپتر ءِ مسترێں ءُ ٹوهترێں پێشامداں انت؛ رسول‌الله ﷺ ماں ربیع‌الاول ءِ ماه ءَ ودی بوتگ. چۆناهی ءَ آ واجه ءِ ودی بیگ وشبهتی، راستێں دیانت، پهرێزکاری، خیر، داد ءُ برکت ءِ ودی بیگ انت؛ پچےکه رسول‌الله ﷺ ءَ ھما دراهێں نێکێں چیزاں دار ایت که گوست ءِ پێغمبراں داشتگ انت. دنیا ءِ درستێں شرێں چیز شه پێغمبرانی نیمگ ءَ آتگ انت. ھما شرێں چیز ھم که یورپ ءَ ءُ بےایمانانی ته ءَ هست انت، مچ شه پێغمبرانی تعلیم ءُ سۆگه ئانی نیمگ ءَ انت.
مولانا قاسمی گێش کرت: مردمانی گهترێں پێغمبر انت ءُ پێغمبرانی گهترێں رسول‌الله ﷺ انت. پمێشا آ واجه ءِ بیگ ماں اے دنیا ءَ په مردماں وشبهتی ءُ سۆبمندی انت. انسانی دنیا شه لهتێں مردمانی کاراں شرمندگ انت، بلے پێغمبراں ءُ واجه رسول‌الله ﷺ ءِ ھست بوھگ ءِ سر ءَ پهر کنت. رسول‌الله ﷺ انسانانی پهر ءُ شأن انت. رسول‌الله ﷺ په یک هاسێں راج ءُ زبانے دێم دیگ نه بوتگ، بلکه گۆں وتی سیرت ءُ زندمان ءَ آدم ءِ دراهێں زهگان ءَ معنوی ئێں هنتکاں دات.
استاد قاسمی گوشت: ارمان که مرۆچی مسلماناں شه واجه رسول‌الله ﷺ ءِ زند ءُ سیرت ءَ دور بوتگ انت. انوگیں زمانگ ءَ مسلمانانی پدمنتگی ءِ سوب اێش انت که آوانی میان ءَ رهوت گۆں الله تعالی ءَ، قرآن مجید ءِ نێمگ ءَ دلگوش ءُ رسول‌الله ﷺ ءِ پرمان‌زوری کم بوتگ که اے چیز وشبھتی ءُ سۆبمندی ءِ مهمێں بندار انت.
🔹 واجه رسول‌الله ﷺ ءَ مردمان ءَ حرمت ءُ ارزشت دات
دارالعلوم زاهدان ءِ حدیث ءُ فقه ءِ استاد ءَ گوشت: رسول‌الله ﷺ ءِ پێدائش ءُ رسالت ءَ پێسر دنیا ءِ جاور ءِ چار ءُ تپاس کنگ سک باز المی اِنت که آیی ته هر وڑێں فساد ءُ دینی، سیاسی ءُ چاگردی آشوب بوتگ. مردماں جِنّانی اسیر بوت ات انت ءُ وهدے مێدانی ءَ پترت انت آ مێدان ءِ ٹوهێں جن ءِ باهوٹ بوت انت. بت ءُ ملائک ءُ جن ءُ ابید شه الله ءِ عبادت کنگ ءُ ناروا ئێں توسل باب بوتگ ات. حاکم ءُ استمان ءُ لهتے پاٹیانی نیام ءَ انچۆ جتایی باز ات که لهتے مردماں لهتے دگران ءَ هچ انسانَ نه زانت. ماں ایران ءَ آواں اے گپ ءِ سر ءَ باور بوتگ که خسرو پرویز خدایانی نیام ءَ بےمَرگێں انسانے ءُ مردمانی ته ءَ بےدرورێں خدائے. مردمانی سر ءَ انچێں گرانێں مالیات اێر کنگ بوت ات که ناداری رۆچ په رۆچ گێش بوت ءُ حاکم ءُ حاکم ءِ کش ءُ گور ءِ مردم رۆچ په رۆچ گێشتر آباد بوت انت. استمانان ءَ هچ ارزشت نێست ات ءُ آوانی باور ات که شاهی خاندان ءِ ته ءَ خدایی ئێں هۆن است انت ءُ آواں بائد بادشاهی کن انت.
مولانا محمدقاسم ءَ درشان کرت: جنێنان ءَ هچ وڑێں حق ءُ حرمتے نه ات، بلکه کالا ءِ رنگ ءَ میراث برگ بوت. جنێناں شه میراث ءَ زبهر ات انت، آوانی سر ءَ ظلم ءُ زۆراکی کنگ بوتگ ات. زندگ ءَ کل کنگ بوتگ انت، جنک، زند ءِ ته ءَ یک عیبے بوتگ، بلے اسلام ءِ تعلیمات ءِ ته ءَ جنێن زند ءِ ته ءَ ستون، رھشون، سنگت ءُ ھمراہ انت.
🔹 رسول‌الله ﷺ ءَ «انسان» اپسله کرت ءُ چاگرد ءَ دات
مفتی محمدقاسم گوشت: دین اسلام رحمت انت. الله پاک ءَ واجه رسول‌الله ﷺ ءَ را نه‌تهنا په مسلماناں، بلکه په دنیا ءِ سجهێں مردماں رحمتے کرت. آ واجه ﷺ پهکانی خێرلۆٹ ءُ دلسۆچ ات. رسول‌الله ﷺ ءَ طبقاتی جێڑهاں دور دات، جنێنانی احترام کرت، ورناهاں پاکی ءِ درس دات، پیرێں مردمانی احترام ءُ ارزشت دات، آمید ءَ اێر داشت، وت ءَ مشکلات ءِ ته ءَ دور دات ءُ راج ءَ را سێر کرت. چاگردی ءُ اخلاقی جیڑهانی علاج کرت ءُ گۆں کێنگی ءُ جنگولی‌ترێں مردماں (یهودیاں) انصاف کرتگ.
مفتی صاحب ءَ درشان کرت: رسول‌الله ﷺ ءَ حاکماں عاجزی ءِ درس داتگ؛ عمروبن‌عاص ءِ چُک؛ مصر ءِ حاکم یک مردمے ءَ شیپانک جنت، مهتر عمر رضی الله مهتر عمروبن‌عاص ءَ لۆٹ ایت ءُ آئی ءَ گوش ایت که تو چۆں هێمات کن ئے که مردماں گلام به کن ئے وھدے که آوانی ماساں آواں آزات ودی کرتگ؟ مهتر عمر ءَ اے گپ شه پیغمبر ﷺ ءَ دربرتگ ات. رسول‌الله ﷺ ءَ انسان اپسله کرت ءُ چاگرد ءَ دات.خلفای راشدینانی حلم ءُ سگگ، حیا، ءُ انصاف ءُ صحابه ئانی فضایل شه آوانی اپسله کنۆک، بزاں واجه رسول‌الله ﷺ ءِ نێمگ ءَ انت.
دارالعلوم زاهدان ءِ دارالافتاء ءِ سرمستر ءَ وتی هبرانی گڈسر ءَ لهتے شه واجه رسول‌الله ﷺ ءِ حقاں که مردمانی سر ءَ انت، بیان کرت ءُ گوشتء: رسول‌الله ﷺ ءِ رندگیری ءَ به کن اێں، آئی ءِ مھر ءَ وتی دلاں به دار اێں، واجه ءِ فضایلاں یات به کن اێں، گۆں مھر ءَ درود بوان اێں. درود ءِ وانگ مهر ءِ نشان انت گۆں واجه رسول‌الله ﷺ ءَ. واجه رسول‌الله ﷺ ءِ دین ءِ پله‌مرزی ءَ به کن اێں. هر کس که رسول‌الله ﷺ ءِ سنتے را زندگ به کنت آیی پیغمبر ءَ دوست داشتگ ءُ ماں جنت ءَ گۆں واجه ءَ همراہ بیت. رسول‌الله ﷺ ءُ صحابه ئانی زند ءَ وتی نمونگ جوڑ کن ات تاں دوارگ گوستگێں عزت ءُ شأن برگرد ایت ءُ دنیا ءِ مردماں شه مئے حکومت ءُ اخلاق ءُ کرداراں وش به انت.
چمشانک