کریمه بلوچ، رهبر سابق سازمان پرنفوذ «دانشجویان بلوچ» موسوم به بیاساو در کانادا به قتل رسیده است. پیش از این نیز ساجد حسین، روزنامهنگار و فعال سیاسی بلوچ در سوئد ناپدید شد و سپس جسدش از کنار رودخانهای کشف شد. این یعنی فعالان سیاسی بلوچ که سر ستیز با حاکمیت پاکستان دارند، غیر از خود پاکستان در امنترین نقاط جهان هم امنیت جانی ندارند.
چند سالیست فعالان سیاسی و کنشگران حقوق بلوچ در پاکستان در مقابل تبعیض و نقض حقوق خود در ایالت بلوچستان مبارزه خونینی را آغاز کردهاند که اگر نگوییم حساسترین، حداقل به یکی از حساسترین چالشها برای دولت پاکستان و همینطور حامیاش چین کمونیست تبدیل شدهاند. به همین دلیل است که حاکمان پاکستان با هر نوع گرایش دینی و سیاسی مدارا میکنند، اما بلوچها را به شدیدترین شکل سرکوب میکنند. بهانهشان البته حفظ تمامیت ارضی کشور است.
از نگاه نظامیان پاکستان، این سرزمین وسیع و سرشار از منابع معدنی با صدها کیلومتر ساحل اقیانوسی و ذخایر عظیم نفت و گاز و با سرمایهگذار سمج و پولداری مثل چین و البته صحرایی وسیع برای آزمایش سلاحهای اتمی و شیمیایی و جمعیتی اندک و پراکنده، شیشهحیات آنها است که با هر قیمتی باید حفظش کرد. شرایط ایدئال و نعمتهای طبیعی سرشار بلوچستان این ایالت را در کانون توجه پاکستان و حامیان بینالمللیاش قرار داده است. حکام پاکستانی در حالی میخواهند از این ذخایر بهرهبرداری کنند که کوچکترین توجهی به صاحبان اصلیاش ندارند. آنها در واقع سرزمین بلوچستان را میخواهند، نه مردمش را.
در مقابل اما کنشگران سیاسی بلوچ و مدافعان حقوق بلوچ که اغلب از طبقه متوسط و تحصیلکرده جامعه هستند، دارای دیدگاههای مختلف، از جداییطلب تا مدافعان تمامیت ارضی پاکستان و دارای عقبه مذهبی متنوع ، از مسلمان محافظهکار تا اقلیت ذکری و غیر مذهبی، هستند و نمیتوان آنها را به دینگرا یا دینستیز دستهبندی کرد. این فعالان غیر از مشت آهنین ارتش با دو چالش عمده مواجهه هستند. اول ساختار قبیلهای و محافظهکار جامعه بلوچ و دوم عدم درک صحیح آنان از معادلات جهانی و منافع قدرتهای جهانی و منطقهای. به همین خاطر است که گاهی همچون مهرههای شطرنج و کارت بازی در میان نیروهای رقیب ردوبدل میشوند، ضربه میخورند و آله دست دیگران میشوند بیآنکه حتی متوجه باشند. اما شاید بزرگترین ناکامی این فعالان جدا کردن خود از قشر مذهبی و علمای عملگرای بلوچ و جبههگیری علیه مذهبیون باشد؛ امری که دست حاکمیت را برای راهاندازی تبلیغات سوء علیه آنان باز میگذارد تا برچسبهایی مانند سکولار دینستیز، هندو، بیدین و… به این فعالان بزند و سرکوبشان را توجیه کند. وقت آن رسیده فعالان سیاسی بلوچ در پاکستان تجدیدنظری در سیاستها، روابط و دیدگاههای خود بکنند.
دیدگاههای کاربران