عمران خان چند روز پس از انتخابش بهعنوان نخستوزیر جدید پاکستان بیشتر اعضای کابینهاش را معرفی کرد. چیدمان کابینه شگفتآور نبود؛ در این کابینه خبری از چهرههای جدید یا کمترشناختهشده نیست. شعار عمران خان «نیا پاکستان/پاکستانِ نو» است؛ گویا جناب خان تلاش دارد به کمک چهرههای قدیمی شعار پاکستانِ نو را عملی کند.
بزرگترین و مهمترین مشخصهٔ نخستین کابینه حزب تحریک انصاف پاکستان که توجهها را به خود جلب کرده است، حضور پررنگ کارگزاران دیکتاتور سابق، ژنرال پرویز مشرف، است. از میان 21 وزیر و مشاور 12 تن از آنها سابقهٔ تصدی پستهای مهمی چون وزارت در دولتهای مسلم لیگ (شاخه قائد اعظم) دارند؛ حزب مسلم لیگ (قاف) در سال 2001 تأسیس شد و خیلی زود به بازوی سیاسی ژنرال پرویز مشرف تبدیل شد. فروغ نسیم که بهعنوان وزیر قانون در کابینه عمران خان سوگند یاد کرده است، وکیل مدافع پرویز مشرف در پرونده «خیانت» به کشور است. آقای نسیم یکی از قانوندانان مشهور و قوی پاکستان محسوب میشود. عمران خان در دوران حکومت مشرف آب خنک زندان را سرکشیده و یکی از منتقدان جدی او بوده است. هماکنون که وکیل مدافع او را به کابینهاش راه داده، معلوم نیست سرنوشت محاکمه این دیکتاتور به کجا میرسد.
درمیان اعضای کابینه عمران خان – تا این لحظه – کسی از اقلیتهای دینی حضور ندارد و پست بسیار مهم وزارت کشور نیز خالی است. جوانگرایی هم در چیدمان کابینه محلی از اعراب نیافته است و این در حالیست که بیشتر هواداران حزب تحریک انصاف را جوانان پاکستانی تشکیل میدهند. اما کسانی که با نگاهی مثبت به کابینه مینگرند، تجربه و تخصص اعضای کابینه را نکتهٔ مثبت این کابینه میبینند و به تحصیلات عالیهٔ بیشتر وزرا در دانشگاههای برجستهٔ جهان اشاره میکنند. ولی مشکل اینجاست که برخی از این وزرا هیچ سنخیتی با وزارتخانهای که به دست آوردهاند، ندارند. ناظران سیاسی پاکستان معتقدند بیشتر اعضای کابینه مورد پسند عمران خان نیستند و او از سر «ناچاری» آنها را در کابینهاش تحمل میکند.
اگر نگاهی به بانوان کابینه بیندازیم متوجه خواهیم شد که حضور زنان در این کابینه کمرنگ نیست؛ سه زن در این کابینه حضور دارند که فقط یکی از آنها (دکتر شیرین مزاری، وزیر حقوق بشر) عضو باسابقهٔ حزب تحریک انصاف است. خانم مزاری از قبیلهٔ مزاری «راجنپور» در جنوب ایالت پنجاب است که اصالتا بلوچ هستند، هرچند مزاریها غیر از بلوچی به سرائیکی هم صحبت میکنند.
«زبیده جلال» دیگر عضو کابینه که وزیر تولیدات دفاعی است (و هیچ مناسبتی هم با این وزارتخانه ندارد)، در دوران پرویز مشرف و در کابینهٔ شوکت عزیز وزیر آموزش پاکستان بود که وزارتخانهای مهم تلقی میشود. زبیده جلال بهعنوان عضو حزب عوامی بلوچستان به مجلس ملی پاکستان راه یافته است. او تنها بانوییست که از ایالت بلوچستان موفق شده به مجلس ملی راه بیابد. زبیده جلال پیش از این در احزاب مسلم لیگ (ق) و (ن) عضویت داشته است. خانم جلال 59 ساله اهل شهرستان کیچ بلوچستان، هممرز با بخش پیشین شهرستان سرباز بلوچستان، کارشناس ارشد ادبیات انگلیسی است و یکی از الگوهای موفق بانوان بلوچ به شمار میآید. او تنها عضو کابینه از ایالت بزرگ بلوچستان نیز است.
این نکته را نیز باید مدنظر داشت که در نظام سیاسی پاکستان برای تصدی هر وزارتخانه دو نوع وزیر (وزیر ملی و وزیر دولت/Federal & state minister) وجود دارد که وزیر ملی بیشترین اختیارات را دارد و وزیر دولت شبیه معاون وزیر است. عموما وزرای دولت در کابینههای گذشته بهگونهای انتخاب شدهاند که بتوان صداهای اعتراض را پایین آورد و به طیفهای مختلف سهمیهای داد و دهانشان را بست. ظاهرا این روند در دولت جدید نیز ادامه مییابد.
دیدگاههای کاربران