ظهور اسلام سرآمد عصر خردمندی و پایان خودکامگی و بربریت بود. اسلام در جهانی که روزگاران درازی بود فضای ناهمگونی بر آن سایه افکنده بود، طرز فکر و اندیشۀ پویایی فرازمانی و فرامکانی را مجسم کرد.
نبوت محمدی تاریخ را عوض کرد و جهان را از سیه‌بختی رهانید؛ چنان سیه‌بختی‌ای که همچون نهنگ در امواج خروشان نه‌تنها افراد، بلکه حکومت‌ها و ممکلت‌ها را لقمۀ خود قرار داده بود. در اوضاع بحرانی که پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم مبعوث شد فقط انحطاط اخلاقی نبود، بلکه بشریت از جادۀ انسانیت منحرف گردیده و در گودال خرافات قرار گرفته بود. جهان خواستار دگرگونی عظیم و شکستن این فضای ناهنجار بود. خداوند متعال این رسالت را به دوش پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وسلم گذاشت.
دعوت پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم تأثیر عمیقی بر مکاتب فکری زمان خود گذاشت، و چنان به روح و روان افرادی که به رسالت این داعیِ پاک لبیک گفتند تاثیر گذاشت و اندیشۀ آنان را تسخیر کرد که آنها را به اعجوبه‌های انسانی مبدل نمود، زیرا پیام‌آور الهی نخست سعی نمود تا اندیشه‌ها و افکار جاهلیت را از اذهان محو نموده و سپس عقیدۀ ناب اسلامی را جایگزین آن نماید و در این امر موفق هم گردید.
مرحله بعدی شکل‌گیری نظام سیاسی اسلام در مدینه منوره بود؛ آن‌هم زمانی که مسلمانان با قلب‌های پر از غم ولی با نیرویی مملو از عشق و احساس معنوی زادگاه خویش را ترک کرده و وارد سرزمینی ناشناخته شده بودند. اما با هجرت پیامبر به مدینه و پی‌ریزی اصول و شعایر دینی چراغ امید در نهاد مومنین متبلور گشته و روزنه‌هایی از روشنی تابیدن گرفت.
در مرحلۀ دوم هجرت، قبل از همه پیامبر اسلام موقف خود را در قبال اقلیت‌های دینی و اجتماعی مدینه مشخص نموده و پیمان‌نامه‌ای تحت عنوان «میثاق مدینه» با اهل یهود به امضا رسانید. این میثاق را می‌توان در حقیقت آینه تمام‌نمای نگرش اسلام نسبت به اقلیت‌های دینی و اجتماعی به‌شمار آورد.
پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وسلم با تدبیر و زیرکی توانست رسالت خود را به بهترین صورت پایان دهد و بعد از پیوستن به ملاقات پروردگار، این بار سنگین را بر دوش یاران و هم‌نشینان خویش گذاشت. خلفای راشدین توانستند مظاهر و مفاهیم وحدت اسلامی را بین امت پیامبر به‌طور واقعی و حقیقی آشکار سازند و با عزم آهنین و همت فولادین که در مکتب پیامبر به آن آشنا شده بودند، توانستند ریشه‌های بت‌گرایی و بت‌باوری را از جزیرةالعرب ریشه‌کن نمایند.
تربیت‌یافتگان پیامبر اکرم سرانجام توانستند مکتب پیامبر را به امپراطوری بزرگ و بی‌بدیلی مبدل کنند که از شرق تا قسطنطنیه و از غرب تا اندلس امتداد داشت. با شجاعت آنها اسلام وارد قلب و اندیشۀ نسل‌های بعدی گردید و چراغ آن در هر خانه‌ای روشن شد.
بر ماست که نگذاریم این چراغ، نور و روشنایی خود را از دست بدهد!
منبع: دوهفته‌نامۀ «دنیای جوان»
دیدگاههای کاربران