شانزده سال پیش نظامیان آمریکایی با وجود مخالفت شورای امنیت سازمان ملل حمله‌ی نظامی خود را به افغانستان آغاز کردند. ماجرای یازده سپتامبر و حضور رهبران القاعده در افغانستان بهانه‌ای شد برای حکام جنگ‌طلب آمریکا تا وارد جنگی بشوند که طولانی‌ترین جنگ خارجی در تاریخ این کشور شد. این حمله سپس با همراهی ناتو و نیروهای ایساف از یک سو و پشتیبانی از نیروهای اتحاد شمال، رقبای طالبان، از سوی دیگر تبدیل به جنگی تمام‌عیار شد و طی چند هفته «جمهوری اسلامی افغانستان» جایگزین «امارت اسلامی افغانستان» شد. در سال‌های بعد نیروهای طالبان جانی دوباره گرفتند و تلفات جدی به نیروهای خارجی و افغان وارد کردند. اگرچه در سال‌های گذشته برخی از کشورها به حضور نظامی‌شان در افغانستان پایان دادند، اما آتش جنگ همچنان در این کشور شعله‌ور است و طرف‌های درگیر هم به یکدیگر و هم به شهروندان عادی خسارات جانی و مادی می‌رسانند.
در سال‌های پایانی ریاست‌جمهوری حامد کرزی سخن از صلح به میان آمد و شورایی نیز برای این منظور تشکیل شد. اما در عمل تا کنون صلحی حاصل نشده است. بلکه با روی کار آمدن دونالد ترامپ امیدها به صلح نیز کم‌رنگ شده است.
ترامپ اخیرا از راهبرد خود در خصوص افغانستان رونمایی کرده است. با توجه به اعلام راهبرد جدید آمریکا در خصوص افغانستان، چند نکته در این زمینه قابل توجه هستند. نخست اینکه براساس راهبرد جدید آمریکا حضور نظامی کدخدای خودخوانده‌ی جهان در افغانستان با شدت بیشتری ادامه می‌یابد.
از طرفی، اعلام شده که فشارها بر پاکستان برای هم‌گامی با آمریکا تشدید خواهد شد. همچنین به رقیب مادرزادی آن، هند، فرصت بیشتری برای فعالیت در «عرصه‌ی اقتصادی» داده می‌شود. البته تقویت احساسات ضد آمریکایی در پاکستان به نفع آمریکا نیست. آمریکا هیچ‌وقت نمی‌خواهد پاکستان را از دست بدهد و بنابراین با وجود برخی «تنبیهات»، به تعامل شکننده با این کشور پرقدرت ادامه خواهد داد.
آمریکا در حالی با راهبرد جدیدش به تداوم جنگ پرهزینه در افغانستان می‌اندیشد که رقبا و دشمنان او هم بسیار قوی‌تر از گذشته هستند. دشمن اصلی او و متحدانش در افغانستان گروه طالبان است که توانایی انجام عملیات‌های مرگ‌بارتری حاصل کرده و بر بخش‌های زیادی از خاک این کشور مسلط است. از طرفی، این گروه موفق به جلب حمایت برخی از رقبای سنتی آمریکا شده است و از نظر سیاسی به تقویت جایگاه و وجهه‌ی خود پرداخته است.
بنابراین، اصرار آمریکا برای حل مناقشه از راه‌های نظامی در میان‌مدت بر پیچیدگی جنگ در افغانستان می‌افزاید. استراتژی جدید آمریکا اگر عملی بشود، این کشورِ دردسرساز به تشدید تنش‌های قومی و مذهبی روی خواهد آورد. دوستانش در منطقه کمتر و دشمنانش بیشتر خواهند شد. جنگ‌های نیابتی در افغانستان و پاکستان با شدت و حِدّت بیشتری گریبان‌گیر منطقه می‌شود و این یعنی تشدید ناآرامی‌ها، تداوم ناامنی، تخریب زیرساخت‌ها و قربانی شدن شهروندان عادی و کنترل نشدن سیل مهاجرت.
جمهوری‌خواهان حاکم بر آمریکا به جای تجدید نظر در سیاست نادرست گذشتگان خود که برخلاف معاهدات بین‌المللی به افغانستان یورش بردند، همچنان بر طبل جنگ می‌کوبند. این امر بیانگر آن است که آمریکا و متحدانش منافع خود را در استمرار بی‌ثباتی و ناامنی در منطقه می‌بینند.
امروز :جمعه, ۷ اردیبهشت , ۱۴۰۳
دیدگاههای کاربران