گاهی شنیده می‌شود که برخی افراد می‌گویند: این کار شدنی نیست، یا از عهده این کار برنمی‌آیم یا نمی‌توانم به این مهارت دست پیدا کنم … این‌گونه افراد مشکلات راه را مانع همیشگی و غیرقابل تغییر بر سر راه خود می‌دانند و تا زمانی که با چنین باوری زندگی می‌کنند نمی‌توانند از موانع عبور کرده، به‌سوی اهداف بلند و ارزش‌های والا بال و پر بگشایند؛ زیرا خود را بی‌بال‌وپر می‌بینند و تسلیم نومیدی و اهمال‌کاری شده‌اند.
در مقابل افراد بی‌شماری در جهان هستند که «نمی‌شود» و «محال» در قاموس زندگی‌شان جایی ندارد و در سخت‌ترین شرایط و بحرانی‌ترین حالات و با کمترین امکانات همواره سرشار از نیرو و امید هستند و به استعدادها و توانایی‌های بی‌شمار خود باور داشته، با جدیت و امید به‌سوی اهداف مورد نظر در حال حرکت بوده و هستند و به پیروزی‌ها و توفیقات چشم‌گیری رسیده‌اند.
افرادی که نام‌شان در صفحات تاریخ می‌درخشد و زینت‌بخش کتاب‌ها و بر سر زبان‌هاست در میان همین مردم بوده‌اند؛ اما متفاوت اندیشیده‌اند و از محیط پیرامونی و از عادت‌ها و راحت‌ها برگذشته با اندیشه‌هایی پویاتر و اهدافی عالی‌تر زیسته‌اند و از این راه به فرزانگی رسیده‌اند.
بسیاری از صاحبان اختراعات و اکتشافات در خانواده و محیطی سر برآورده‌اند که در آن از اختراع و اکتشاف هیچ خبری نبوده و بسیاری از دانشمندان و نویسندگان بزرگ و نام‌آور و قهرمانان عرصه‌های گوناگون در خانواده‌ها و اماکنی به بلندای کمال رسیده‌اند که در آنجا چنین مهارت‌هایی وجود نداشته است؛ اما همت بلند و اندیشه بالنده این افراد و باور داشتن استعدادها و توانایی‌ها در این افراد شکوفایی ایجاد کرده، پرده‌های دون‌همتی و سستی را بر دریده به‌سوی افق‌های روشن موفقیت و امید رهسپار شده‌اند.
بسیاری از انسان‌ها در انتظار محیطی مناسب به‌سر برده و عمرشان سپری می‌شود و توانمندی‌های‌شان از بین رفته خورشید استعدادهای‌شان به غروب می‌گراید. گرچه تاثیر محیط قابل انکار نیست و در بسیاری از موارد فضاهای مطلوب و محیط‌های مناسب در بارور کردن استعدادها نقش قابل قدری داشته است؛ اما در بسیاری موارد انسان‌های باهمت در انتظار فراهم شدن محیط مناسب ننشسته‌اند؛ بلکه بسترساز محیط مناسب بوده‌اند و به آرزوهای‌شان دست یافته‌اند.
اگر کسی در کوهستانی پر از برف گیر کرده بدون حرکت و تکاپو در انتظار روزی بنشیند که گرمای خورشید تابان یخبندان را از بین ببرد، به یقین اسباب مرگ خود را فراهم آورده است، اما اگر با تحرک و فعالیت‌های بدنی، خود را گرم نگهدارد می‌تواند محیطی را برای خود مساعد سازد و پیروزمندانه از این مخمصه رهایی یابد.
بنابراین اهل توفیق به‌جای گلایه و شکوه از نامساعد بودن حالات و محیط، دروازه‌های امید و تغییر را می‌کوبند و کویر محیط را با اندیشه‌های پویا به سرزمین سبز تبدیل می‌کنند و رایحه دل‌انگیز اندیشه‌ها و نگرش‌های امیدبخش آنها فضا‌ها و محیط‌ها را معطر می‌سازد و نهال تکاپو و سرزندگی‌شان به برگ و بار می‌نشیند.
تا وقتی خودِ انسان خود را و توانایی‌های خود را نشناسد و در راستای بارور کردن آنها گامی برندارد جهان و جامعه او را نخواهد شناخت و تا وقتی خودِ انسان برای خود برنامه‌ای تدارک نبیند و نخواهد برنامه‌ریزی کند، هیچ برنامه‌ای برای او کارآمد و مفید نخواهد بود؛ زیرا کوزه‌ای که دهانه آن باز نباشد، تلاش برای پر کردن آن بی‌نتیجه خواهد بود. اما اگر انسان حرکتی امیدوارانه به‌سوی جلو داشته باشد، گره‌های فروبسته گشوده خواهند شد و راه‌های به‌ظاهر مسدود نیز باز خواهند شد.
راهکارها
بسیاری از پدیدآورندگان آثار بزرگ و مکتشفان و مخترعان با بلندنگری و تلاش‌های بی‌امان به‌سوی اهداف‌شان حرکت کرده‌اند و شاید بسیاری از انسان‌ها در دوران‌شان اهداف آنان را محال و غیرممکن پنداشته‌اند، اما عدم توجه به اینکه دیگران در موردشان چه می‌اندیشند با باوری راستین برای رسیدن به هدف خود تلاش کرده و به نتایجی رسیده‌اند که موجب شگفتی جهانیان شده است؛ مانند اختراع تلفن و هواپیما و برق و نوشتن کتاب‌های پنجاه جلدی و افزون‌تر….
بنابراین برای بیداری و خودشناسی و خودباوری هیچ وقت دیر نیست؛ اگرچه هرکس هرقدر زودتر حرکت کند پیروزمندانه‌تر گام برمی‌دارد و به هدف نزدیک‌ترخواهد شد. در این زمینه استفاده از راهکارهای ذیل راه موفقیت را هموارتر خواهد کرد:
1- استعانت از خداوند؛ از آنجایی که انسان ضعف‌ها و کاستی‌های فراوانی دارد هرگاه پیوندی عمیق با پروردگار خود برقرار نماید و در کارها از او استعانت و یاری بطلبد، گویا از جویبار به دریا پیوسته است و نیروی خارق‌العاده‌ای در خود خواهد یافت؛ زیرا خداوند خود فرموده است: «استعینو بالله واصبرو؛ از الله تعالی مدد بطلبید و شکیبا باشید.»
2- صبر و شکیبایی؛ انسان به‌طور طبیعی راحت‌طلب است و اگر با صبر و شکیبایی در برابر ناملایمات و خواسته‌های نفسانی راه مجاهده و جهش به‌سوی ارزش‌های والا را در پیش نگیرد، نمی‌تواند راه به‌جایی ببرد و به دروازه‌های شکوهمندی و فرزانگی برسد. بنابراین پس از استعانت از خداوند، با صبر و پایداری در تکاپوی رسیدن به اهداف عالی باشد تا پس از رنج‌هایی اندک به گنج‌های بی‌پایان موفقیت برسد، زیرا:
نابرده رنج گنج میسر نمی‌شود / مزد آن گرفت جان برادر که کار کرد
3- خواستن، توانستن است؛ «یکی از اندیشمندان می‌گوید: انسانِ بی‌اراده بداقبال‌ترین انسان‌هاست» و واقعیت‌های موجود نیز همین امر را به اثبات می‌رساند که هرکس خواهان پیشرفت و تحول باشد، تغییر می‌کند و با اراده و خواستن می‌تواند بزرگترین قفل‌های زندگی را بازگشاید و از همه موانع عبور کند، اما کسی که همواره مطالعه می‌کند و در مجالس وعظ و اندرز ناصحان مشفق می‌نشیند و اشک می‌ریزد؛ ولی انگیزه تحول‌خواهی در او وجود ندارد و در راستای نکات کاربردی مطالعه و سخنان اندیشه‌وران گام برنمی‌دارد، هیچ‌گونه پیشرفت و تغییری در او ایجاد نخواهد شد؛ زیرا کسب مهارت با حرکت و تمرین حاصل می‌گردد و تحول در زندگی دینی و دنیوی با حرکت به‌سوی آن بدست می‌آید، نه تنها با افزایش معلومات و جمع‌آوری اندرزها.
انسانی که در شبی تاریک وارد اتاق می‌شود و می‌داند که لامپ اتاق از کجا روشن می‌شود؛ اما زحمت روشن کردن را به خود ندهد، در تاریکی باقی خواهد ماند. به همین منوال اگر استعدادهایش را شناخته و به توانمندی‌هایش آگاهی دارد ولی از خیزش به‌سوی بهره‌برداری این نعمت‌ها سستی نشان می‌دهد و نمی‌خواهد از آن استفاده کند پیشرفتی نخواهد داشت.
این واقعیت را نیز باید مدنظر داشت که با ورزش کردن، عضلات و بدن انسان نیرومند می‌گردد و به همین شیوه ورزش فکری و استفاده بیش از پیش از آن به تقویت فکر و اندیشه می‌انجامد و روز به روز بر کارایی و توانمندی آن افزوده می‌گردد. به همین علت است که عده‌ای با پرورش فکر و اندیشه در هوا پرواز می‌کنند و عده‌ای با داشتن و بارور کردن فکر و اندیشه در علوم مختلف و دانش‌های گوناگون میراث ارزشمندی داشته و شاهکارهای بزرگی از خود برجای گذاشته‌اند.
4- استفاده از فرصت‌های ناب؛ انسان با هدف جرقه‌های اندیشه‌های بکر و کاربردی را غنیمت شمرده مترصد چنین فرصت‌هایی خواهد بود و در جهت پیشرفت از آن بهره می‌برد. انسان باید قدر این لحظه‌های ناب را بداند و آنها را نوید پیروزی و موفقیت برشمارد. بسیاری از اندیشه‌های موفق و کارآمد در هنگام راه رفتن یا ورزش کردن و یا به هنگام خواب، و یا دیدن پاره‌ای از منظره‌ها و حالت‌ها در ذهن خطور می‌کنند، باید قدر آن را دانست و به سرعت آن را یادداشت کرده و در اولین فرصت در اندیشه شکوفا کردن آن گام برداشت. بسیاری از شاهکارهای بزرگ نام‌آوران علم و دانش در چنین حالاتی پدید آمده و با قدرشناسی از آن به برگ و بار نشسته‌اند. این اندیشه‌های ناب که گاهی چون باد ملایمی بر ما می‌وزند، مهمان‌هایی گرامی و ارزشمند هستند که باید با پذیرایی شایسته از آن، راه پیشرفت را هموار سازیم.
بسیاری از اندیشمندان از خلوت‌های مسافرت به نحو احسن بهره برده، بهترین آثار و کتاب‌ها را نوشته‌اند، برخی دیگر با استفاده مناسب از اوقات مرده – در قطار و اتوبوس و یا در ایستگاه‌ها و هواپیماها- توانسته‌اند برگ‌هایی زرین بر دفتر موفقیت‌شان بیفزایند.
5- باور داشتن موفقیت؛ موفقیت را امری قابل دسترسی و ممکن بپنداریم و امیدوارانه به‌سوی آن گام برداریم، خود به استقبال ما خواهد آمد. در زندگانی دنیا ارزنده‌ترین مبارزه، مبارزه با نومیدی است و بزرگترین کشفی که انسان می‌تواند داشته باشد، کشف توانمندی‌های خویشتن است و هرگاه به این کشف بزرگ توفیق یافت و در باروری آن کوشید دروازه پیروزی‌ها بر او گشوده شده است. اگر خود انسان خود را و استعدادهایش را نشناخت و استفاده نکرد، دیگران بر او چیره شده زندگی بی‌هدف و یا پردرد و اندوهی را برای او رقم می‌زنند و اگر به داشته و استعدادهایش اعتماد نکند در معرض گردبادهای زندگی آسیب‌های جدی خواهد دید.
اگر انسان در هر شرایطی قرار دارد و با هر نوع کاستی و مشکلی مواجه است، به موفقیت خود باور داشته باشد و در عین ظلمت‌ها چشمش به‌سوی پنجره‌های نور باشد، می‌تواند خود را از ظلمت‌ها وارهاند و موفقیت کسب کند. نومیدی و ترس از شکست، برخی افراد را از گردونه حرکت به‌سوی موفقیت بازمی‌دارد درحالی‌که انسان‌های موفق نومیدی را به خود راه نمی‌دهند و شکست‌ها را نردبان پیشرفت و ترقی خود قرار داده، راه‌های تازه‌ای را تجربه می‌کنند؛ زیرا تنها کسانی شکست ندارند که کاری نمی‌کنند و انسان‌های ورزیده و موفق در کنار هر شکستی، راهی به‌سوی موفقیت بازمی‌گشایند.
دیدگاههای کاربران