اشاره: مولوی عبیدالله موسی‌زاده، دانش‌آموخته‌ی دارالعلوم زاهدان و یکی از علمای سرشناس و فعال تهران، امامت نمازخانه‌ی تخریب‌شده «نبی رحمت صلّی‌الله‌علیه‌وسلّم» تهران واقع در منطقه‌ی پونک را به عهده دارد. در گفت‌وگوی «سنی‌آن‌لاین» با این عالم فرهیخته «موانع وحدت امت» و «راه‌های رفع» آن بررسی شده است. همچنین وضعیت عمومی جامعه اهل‌سنت تهران و آخرین وضعیت قضیه نمازخانه نبی رحمت صلی‌الله‌علیه‌وسلم در این گفت‌وگو مورد بحث قرار گرفته است.
سنی‌آن‌لاین: جناب مولوی موسی‌زاده! ضمن عرض سلام و آرزوی موفقیت؛ مستحضر هستید در ایام مسعود ربیع‌الاول قرار داریم و بر وحدت مسلمین تاکید می‌شود. حضرتعالی علت اصلی تفرق و چنددستگی کنونی مسلمانان را در چه می‌بینید؟
مولوی موسی‌زاده: بسم الله الرحمن الرحیم «وَإِنَّ هَـذِهِ أُمَّتُكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَأَنَا رَبُّكُمْ فَاتَّقُونِ»؛ یکی از مسئولیت‌های بزرگ علمای امت اصلاح و بازسازی امت است. امروزه این همه اختلافات، امت اسلامی را از «امت» بودن خارج کرده است و تا زمانی‌که مبتلا به تفرقه و تشتت باشد از برکت «امت» بودن محروم است. تفرقه عوامل مختلفی دارد که ذیلا به چند مورد اشاره می‌کنم:
1- دوری از قرآن مجید و پیام‌های نورانی و حیات‌بخش آن؛ اگر به قرآن عمل شود و قرآن را سرلوحه زندگی خود قرار دهیم، تفرقه و چنددستگی‌ها کم می‌شود و این یکی از عوامل مهم وحدت است.
2- عامل دوم وحدت عمل به سنت‌های نورانی حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وسلم است؛ دوری از سنت‌های نورانی پیامبر علیه‌السلام خود عامل تشتت خواهد شد.
3- توجه و عنایت به مشترکات و اهمیت ندادن به اختلافات یکی از عوامل وحدت است. با پرداختن به مسائل اختلافی آتش تفرقه نیز روشن می‌شود. باید رسانه‌ها، شبکه‌های اجتماعی و نویسندگان و خطباء به مشترکات توجه بیشتر داشته باشند؛ مسائل اختلافی را نباید در محافل عمومی و اجتماعات مطرح کنند.
4- به علمای تقریبی و وحدت‌طلب که نفوذ کلام و موقعیت اجتماعی بالایی دارند، میدان داده شود تا در عرصه‌های گوناگون از جمله رسانه پیام وحدت را به امت اسلامی برسانند.
5- از نفوذ و میدان دادن تندروها که مسائل کوچک و تفرقه‌آمیز را در میان امت اسلامی پخش می‌کنند، جلوگیری شود. چون امروز مسلمانان شیعه و سنی بیش از هر زمانی به اخوت و وحدت نیاز دارند. کار دشمنان تفرقه‌افکنی است و باید آن را خنثی کرد. علمای فریقین باید در منابر مخاطبان خود را به وحدت فرا خوانند و بر پرهیز از تفرقه تاکید کنند.
سنی‌آن‌لاین: مسلمانان با ادیان دیگر اختلافات فکری و عقیدتی عمیق‌تری نسبت به خودشان دارند؛ چرا با وجود این، اختلافات درونی مسلمانان بیشتر نمود پیدا کرده و دامنه‌دار شده است؟
مولوی موسی‌زاده: این توطئه استکبار جهانی است؛ برای اینکه خودشان در چهار دیواری امن به‌سر ببرند، ذهن مسلمانان را از خود منحرف می‌کنند و آنان را به یکدیگر مشغول می‌کنند. اختلافات فریقین (شیعه و سنی) مانند اختلافات خانوادگی و درونی است، اما اختلاف‌های مسلمانان با دیگر ادیان ریشه‌ای و عمیق است؛ اگرچه قرآن مجید همه ادیان و مذاهب را به وحدت دعوت می‌دهد: «قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَى كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئًا وَلَا يَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللَّهِ»؛ قرآن به یک کلمه که همه ادیان قبول دارند دعوت می‌دهد. یعنی اگر شما یک مشترک دارید، در همان یک مورد با همدیگر وحدت کنید و این بهانه‌ای برای وحدت است. مسلمانان که در اکثر موارد اتفاق نظر دارند، بیشتر باید به امر وحدت توجه کنند. جای تأسف است که مسلمانان از دیگران و توطئه ایادی استکبار جهانی غافل شده‌اند و به خود مشغول گشته‌اند. امروزه رسانه‌های جهانی به‌دست صهیونیست‌ها و آمریکاست؛ آنها به هر شکل که می‌خواهند تبلیغات و فضاسازی می‌کنند و مسلمانان را به جزئیات مشغول می‌کنند. از ترفند «تفرقه بیانداز و حکومت کن» بهره می‌برند، چون اختلاف‌های درونی مسلمانان به نفع غرب است و وحدت و اخوت آنان به ضرر غرب و آمریکاست. لذا مسلمانان باید هوشیار باشند، آب به آسیاب دشمنان خود نریزید، توطئه‌های آنها را خنثی کنند و وحدت و اخوت خود را بیش از پیش افزایش دهند.
سنی‌آن‌لاین: برگزاری همایش‌ها و جلسات تقریبی را تا چه میزان برای حصول وحدت مفید و مؤثر می‌دانید؟
مولوی موسی‌زاده: زمانی‌که در ایران انقلاب اسلامی به پیروزی رسید، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی و رهبر فقید کشورمان یکی از نیازهای جامعه اسلامی را «وحدت» دانستند. به همین منظور هفته‌ای را به این نام اختصاص دادند که در نوع خود کم‌نظیر بود که علما جهان اسلام در کنار هم قرار بگیرند و امت را «امت واحده» درست کنند. سپس مجمع جهانی تقریب بین مذاهب اسلامی تأسیس شد که با گذراندن مراحلی سخت و تلاش فراوان توانسته بسیاری از علمای بزرگ جهان اسلام را کنار هم قرار دهد. در جامعه شیعه نیز توفیقاتی داشته؛ تا جائی‌که بسیاری از تندروها از این فعالیت‌ها ناخرسند هستند. در کل مجمع تقریب به مرحله‌ی خوبی رسیده است و کنفرانس سالانه‌ی آن نیز قابل تحسین است. البته برای رسیدن به هدف مطلوب، نیاز به قدم‌های جدی‌تری است که ان‌شاءالله بتوانند در آینده از وجود علمای طراز اول جهان اسلام و مراجع عظام بهره ببرند و آنان را کنار هم بنشانند تا با هم‌اندیشی و هم‌دلی اختلافات را کم کنند و به وحدت و اخوت اسلامی اهمیتی ویژه بدهند.
اینکه تعداد قابل ملاحظه‌ای از علمای بزرگوار جهان اسلام و ایران اسلامی 3 روز در کنار همدیگر هستند و برای تقریب بین مذاهب فکر می‌کنند، اقدام بسیار مفید و مؤثری بوده است. ولی به نظر بنده مهم‌ترین عامل وحدت حرمت گذاشتن به یکدیگر، تعامل بین اندیشمندان فریقین و رعایت حقوق و آزادی‌های مشروع است.
سنی‌آن‌لاین: حضرتعالی مدت مدیدی‌ست در تهران زندگی می‌کنید؛ ارزیابی کلی شما از اوضاع اجتماعی و فرهنگی اهل‌سنت تهران و روابط آنان با هموطنان و همسایگان شیعه‌شان چیست؟
مولوی موسی‌زاده: تعامل اهل‌سنت تهران با برادران شیعه بیش از شهرستان‌ها هست و تقریبا وحدت به صورت عملی است. روابط حسنه‌ای وجود دارد و خوشبختانه مردم با یکدیگر هیچ مشکلی ندارند. در محل زندگی و محل کار با صمیمیت ایام خود را سپری می‌کنند. در بعضی جاها ارتباط خانوادگی هم دارند. ما در محله‌های مختلف تهران زندگی کرده‌ایم و به‌جز برادری و دوستی چیزی دیگر مشاهده نکردیم. حتی هنگامی‌که برخی ما را به گروه‌های تندرو منتسب کردند، همسایگان شیعه ما از ما چنان حمایت و دفاع کردند که دیگران تصور می‌کردند آنها خودشان از اهل‌سنت هستند و پس از جستجو متوجه شدند آنها شیعه هستند ولی از اهل‌سنت دفاع می‌کنند. در تهران غیر از مسلمانان شیعه و سنی، کلیمی‌ها، ارمنی‌ها و زرتشتی‌ها و پیروان دیگر ادیان نیز زندگی می‌کنند که آنها هم با یکدیگر تنش ندارند و بیشتر به مشترکات اهمیت می‌دهند. اگرچه ممکن است درمیان فریقین تعدادی تندرو هم باشد که وحدت را دوست ندارند، ولی تعدادشان کم است. امیدواریم این اخوت و وحدت قوت بگیرد و جدایی‌ها و اختلافات به فراموشی سپرده شود.
سنی‌آن‌لاین: جناب مولوی موسی‌زاده! حضرتعالی امام جماعت نمازخانه‌ی نبی رحمت پونک هستید که چند ماه پیش تخریب شد؛ نخست بفرمایید پرونده این نمازخانه و مشکلات آن به کجا رسیده است؟ همچنین به خوانندگان ما بگویید حضرتعالی به‌عنوان امام جماعت و مسئول امور این نمازخانه و سایر اعضای شورای این نمازخانه به کدام طیف وابستگی دارید؟
مولوی موسی‌زاده: نمازخانه پونک کماکان با مشکلات مواجه است و هنوز گشایشی در حل مشکلات آن به‌وجود نیامده است. نمازگزاران و شورای نمازخانه به جاهای مختلفی برای حل مشکل مراجعه کرده‌اند و به مراجع ذی‌ربط نامه نوشته‌اند، ولی تا این لحظه ترتیب اثر داده نشده است. نمازخانه نبی رحمت پونک صرفا محل عبادت و نماز بود و افرادی هم که برای نماز به این نمازخانه می‌آمدند، ساکنان تهران بودند. ما خط‌مشی نمازخانه را نوشته‌ایم و نسخه‌هایی از آن به تمام مقامات کشوری فرستاده‌ایم که نمازخانه در راستای منویات رهبر فرزانه انقلاب، تقریب و سیاست‌های نظام جمهوری اسلامی حرکت کرده و می‌کند و از هرگونه تندروی و افراطی‌گری و ورود به مسایل اختلافی به‌دور بوده است. ما تلاش برای ایجاد اخوت و وحدت را نصب‌العین خود قرار داده‌ایم و همواره همین هدف را نیز دنبال خواهیم کرد.
بنده نیز به افراط و تفریط قایل نیستم و به شدت با آن مخالفم. مسیر ما اعتدال و میانه‌روی و احترام به مقدسات مذاهب است. ما اعضای امت وسط هستیم؛ «وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطاً لِّتَكُونُواْ شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ». اگر مسیر ما غیر قرآن باشد، محکوم است. ما تابع نظام جمهوری اسلامی ایران هستیم، فرزندان ایرانیم و به قوانین کشور خودمان احترام می‌گذاریم. ما اهل‌سنت ایران هستیم و به هیچ کشور و گروه و طیفی که مخالف نظام جمهوری اسلامی باشد، وابسته نیستیم و خود را از نگهبانان و مرزبانان ایران اسلامی می‌دانیم.
ما با تنش، خشونت و افراط‌گرایی مخالفیم. دین ما به ما آموزش داده که صلح و آشتی، رحمت و رأفت و احترام به انسانیت را سرلوحه زندگی خود قرار دهیم. پیامبر ما پیامبر رحمت و رأفت بوده است. لذا اگر کسی به ما اتهام تندروی بزند، این حرفی گزاف و اتهامی واهی است و معلوم است که ما را نشناخته است یا از روی غرض چنین اتهامی وارد کرده است. هر کس می‌خواهد ما را بشناسد، لطف بفرماید و به سخنان ما گوش بدهد و نظر ما را درباره مسایل اختلافی از خود ما بپرسد. ما هيچ‌كس را سخنگوی خود قرار نداده‌ايم و افراد ديگر عقايد خود را ابراز می‌كنند و این به ما ربطی ندارد. امیدواریم جزو کسانی باشیم که پرچم وحدت و اخوت اسلامی را برافراشته نگه داریم.
سنی‌آن‌لاین: از فرصتی که در اختیار ما گذاشتید، صمیمانه سپاسگزاریم.
دیدگاههای کاربران