شیخ‌الاسلام مولانا عبدالحمید، امروز (10 شهریور 1402) در مراسم نماز جمعه زاهدان، «عدالت و برابری» را مهمترین خواستۀ مردم ایران دانستند و از کمبود «آزادی‌های مذهبی» برای اهل‌سنت در طول چهل‌وچهار سال انقلاب به شدت انتقاد کردند.
به جرأت می‌توانم بگویم «شایسته‌سالاری» در ایران نبوده است
به گزارش سنی‌آنلاین به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر امام‌جمعه زاهدان، مولانا عبدالحمید اظهار داشتند: یکی از مسائلی که امروز فریاد زده می‌شود و همۀ اقوام و مذاهب و ادیان آن را فریاد می‌زنند «عدالت و برابری» است. رئیس‌جمهور اخیرا (پنجشنبه 9 شهریور در دیدار با جمعی از علمای اهل‌سنت) پیرامون حقوق اهل‌سنت و آزادی‌هایی که اهل‌سنت دارند صحبت کرده است که بنده لازم می‌دانم در این مورد توضیحاتی ارائه بدهم.
مولانا عبدالحمید خاطرنشان کردند: خواستۀ اهل‌سنت در طول این چهل‌وچهار سال «عدالت» بوده که حق همۀ اقوام و مذاهب ایرانی رعایت بشود؛ همان حقی که در قانون اساسی و در دین اسلام و در جمهوریت‌ها است و کشور ما به‌عنوان یک نظام «جمهوری» و «اسلامی» باید آن را مراعات می‌کرد، اما متاسفانه این حقوق رعایت نشده است.
ایشان افزودند: جای اهل‌سنت در نیروهای مسلح خالی است. در دوران پهلوی اهل‌سنت در رده‌های مختلف ارتش و ژاندارمری و نیروهای مسلح صاحب پست و مقام بودند و در آن دوران تفاوتی احساس نمی‌شد. بسیاری از ریش‌سفیدان و افراد مسن و متنفذ در منطقه از نظامی‌های بازنشسته دوران پهلوی هستند که در آن زمان فرمانده بوده‌اند.
چهل‌وچهار سال از انقلاب می‌گذرد، اما یک وزیر اهل‌سنت در کابینه نبوده است
امام‌جمعه زاهدان گفتند: چهل‌وچهار سال از انقلاب اسلامی می‌گذرد و در طول این مدت حتی یک وزیر از اهل‌سنت در کابینه نبوده است؛ درحالی‌که در بین اهل‌سنت هم افراد شایسته و توانمند وجود دارد. بنده به جرأت می‌توانم بگویم شایسته‌سالاری در ایران نبوده است. البته نمی‌گویم در میان کسانی که شما آوردید افراد شایسته نبوده است؛ برخی افراد شایسته هم بوده است، اما اگر شما در دولت‌های گذشته و دولت فعلی از اهل‌سنت و از زنان افرادی را در کابینه می‌آوردید این به نفع کشور و به نفع وحدت و همدلی بود و به نفع شما بود و عزت و آبروی کشور را در سطح دنیا بالا می‌برد.
مولانا عبدالحمید در ادامه گفتند: رئیس‌جمهور محترم آماری از تعداد مدیران اهل سنت در سطح کشور نیز داده‌اند. درست است که در شهرستان‌ها از اهل‌سنت فرماندار و رئیس اداره گذاشته‌اند، اما بنده بارها هشدار دادم و نامه نوشتم که ادارات مراکز استان‌ها دارند از اهل‌سنت خالی می‌شوند و افراد معدودی که از اهل‌سنت در این ادارات هستند بازنشسته می‌شوند و جای آنها را نیروی جدید از اهل‌سنت پر نمی‌کند.
ایشان افزودند: در استخدام‌ها و بکارگیری نیروها در ادارات مراکز استان‌ها عدالت نیست. در مراکز استان‌هایی مانند زاهدان در سیستان‌وبلوچستان و سنندج در کردستان و بسیاری دیگر از استان‌هایی که اهل‌سنت در آنها جمعیت قابل ملاحظه‌ای دارد، عدالت نیست. در استان‌هایی که اهل‌سنت در آنها کم هستند غالبا هیچ نیرویی از اهل‌سنت در ادارات مرکز استان حضور ندارد. در طول تاریخ انقلاب حتی یک نفر از اهل‌سنت در شورای تامین استان سیستان‌وبلوچستان حضور نداشته است، درحالی‌که بیش از هفتاد درصد از جمعیت این استان را بلوچ و اهل‌سنت تشکیل می‌دهد. همین وضعیت در کل کشور است که از اهل‌سنت در شورای تامین استان استفاده نشده است. بنده این موضوع را پیگیر بودم که شما در استخدام نیروها در مراکز استان‌ها تعادل برقرار کنید و این بر امنیت و برادری تاثیر دارد و جلوی بسیاری از هزینه‌هایی که در بحث امنیت و وحدت می‌شود را می‌گیرد و می‌تواند محبت ایجاد کند و سبب همبستگی مردم با نظام و دولت و مردم با همدیگر بشود.
اهل‌سنت در تهران و سایر کلان‌شهرها با مشکل مسجد مواجه‌اند
مولانا عبدالحمید در ادامه گفتند: رئیس‌جمهور آماری هم از تعداد مساجد اهل‌سنت داده است. یک مرتبه در سفری که به تهران داشتم دیدم جزوه‌ای از آمار مساجد اهل‌سنت تهیه کرده بودند، بنده گفتم شما این آمار را از روستاها گرفته‌اید. درست است که در روستاها مسجد هست، در بعضی از شهرها هم مسجد هست، در شهر زاهدان و دیگر شهرهای استان هم مساجد هستند و در این زمینه اگرچه مشکلاتی وجود دارد اما به آن‌صورت شکایتی نیست، ولی مشکل جامعه اهل‌سنت در مورد مساجد در کلان‌شهرهایی است که جمعیت آنان در این شهرها در اقلیت قرار دارد که البته این جمعیت هم ممکن است به صدهزار و سیصدهزار و پانصدهزار و حتی یک میلیون نفر برسد و شما اجازه نداده‌اید در این شهرها اهل‌سنت مسجد بسازند. شهرهایی هستند که جمعیت اهل‌سنت در آنها صدهاهزار نفر است و فقط چهار یا پنج مسجد دارند و تقاضا دارند که در محله‌های مختلف مسجد بسازند و به آنها اجازه داده نمی‌شود. شما نتوانستید در تهران به اهل‌سنت مسجد بدهید، درحالی‌که تهران مرکز ثقل کشور و پایتخت جمهوری اسلامی ایران است و مهمانانی که از دیگر کشورها می‌آیند می‌پرسند که کجا مسجد است که برویم نماز بخوانیم. البته نمازخانه‌ها هستند که همین‌ها هم بی‌دغدغه نیستند و بر آنها فشار وجود دارد.
ایشان خاطرنشان کردند: اگر در تهران به اهل‌سنت مسجدی می‌دادید به نفع و مایۀ عزت بود. امروز اهل‌سنت در تهران و بسیاری از کلان‌شهرها برای اقامه نماز سرگردان هستند، درحالی‌که نماز برای هیچ‌کسی ضرری ندارد. شهردار نیویورک اخیرا اعلام کرده که مسلمانان این شهر می‌توانند آزادانه اذان را از بلندگوهای مساجد پخش کنند و گفته است که به این افتخار می‌کنیم که به همۀ گرایش‌ها و اعتقادات آزادی می‌دهیم. در سفری که به مسکو داشتم متاثر شدم که نمایندگان حکومت روسیه در یکی از کنفرانس‌ها گفتند ما به این نتیجه رسیده‌ایم که در امور ادیان و مذاهب هیچ دخالتی نداشته باشیم. مسجد بزرگی هم در نزدیک کاخ کرملین در وسط شهر ساخته شده است که هزینه ساخت آن را هم که دویست میلیون دلار بوده مسلمانان روسیه پرداخت کرده‌اند و یک تاجر صدوپنجاه میلیون دلار برای ساخت این مسجد کمک کرده است؛ اگر این تاجر در بعضی از کشورهای اسلامی که در آنها تنگ‌نظری وجود دارد می‌بود باید کشورش را ترک می‌کرد و به جایی دیگر می‌رفت، چون از او پرس‌وجو می‌کردند که این پول را از کجا آورده و چرا برای این کار هزینه کرده است.
دین و مذهب را دولتی نکنید
مولانا عبدالحمید در مورد آمارهای ارائه‌شده پیرامون مراکز و مدارس دینی اهل‌سنت در کشور نیز گفتند: رئیس‌جمهور در مورد آزادی مذهبی آماری هم از مدارس و مراکز دینی اهل‌سنت داده‌اند. در این‌خصوص در گذشته اختلافاتی بوده که خواسته‌اند مدیریت این مدارس دینی را به علمای شیعه واگذار کنند که اهل‌سنت به شدت با این موضوع مخالفت کردند و در این زمینه مشکلات زیادی را هم تحمل کردند و بسیاری به زندان رفتند. بسیاری از مدارس که زیر چتر «ساماندهی مدارس» رفته‌اند یا تعطیل شده‌اند یا از رونق افتاده‌اند. در مورد بسیاری از مساجد نیز همین مشکل بوده است؛ ما در این منطقه این مشکل را نداریم اما در مناطقی که امام جماعت مسجد را بر مردم تحمیل کرده‌اند مردم مسجد را رها کرده‌اند. نمونه‌های زیادی در کشور موجود است.
ایشان خاطرنشان کردند: گفتیم که منصفانه نیست امور مذهبی ما در دست برادران شیعه بیفتد؛ همان‍طور که منصفانه نیست امور دینی و مذهبی عزیزان شیعه در دست اهل‌سنت باشد. در هیچ کشوری از دنیا نباید یک اهل‌سنت این هوس را بکند که بر امور مذهبی شیعه مدیریت کند، بلکه شیعه و اهل‌سنت در امور مذهبی مستقل عمل کنند. البته ما گفتیم که با نظارت مشکلی نداریم و حاکمیت و دولت می‌تواند نظارت کند اما مدیریت را قبول نمی‌کنیم و امور مذهبی اهل‌سنت باید در دست خود اهل‌سنت باشد.
ایشان تصریح کردند: ما در گذشته فریاد زدیم که دین و مذهب را دولتی نکنید و بگذارید امور مذهبی آزادی خود را داشته باشد. ما در هیچ جای دنیا برای هیچ کشور و حکومتی مصلحت نمی‌دانیم که مذهب را دولتی کنند. این حرف ما فقط برای ایران نیست بلکه برای تمام کشورهاست. در سفرهایی که به بعضی از کشورها داشته‌ام به آزادی مذهبی و رعایت حقوق برادران شیعه توصیه کرده‌ام.
باید به اهل‌سنت آزادی می‌دادید و مساجد و نمازخانه‌ها را امنیتی نمی‌کردید / هیچ حکومتی حق ندارد برای عبادت مردم مزاحمت ایجاد کند
امام جمعه زاهدان در ادامه گفتند: درخواست ما این بود که در جمهوری اسلامی آزادی وجود می‌داشت و این در کارنامه جمهوری اسلامی و کارنامۀ علما که در رأس امور هستند ثبت می‌شد. شما باید به اهل‌سنت آزادی می‌دادید و مساجد و نمازخانه‌ها را امنیتی نمی‌کردید. بعد از جریانات اخیری که پیرامون موضوع حجاب در کشور پیش آمد و با بی‌حجابی برخورد شد، به نمازخانه‌های اهل‌سنت هم هجوم برده شد. بنده گفتم این دو حمله است که صورت می‌گیرد؛ یکی در قسمت زنان که ما توصیه کردیم در خصوص مسأله حجاب از خشونت کار نگیرید، بلکه از تدبیر کار بگیرید و برای هیچ مأمور مردی جایز نیست دست یک زن را بگیرد و او را بکشد و داخل ماشین بیندازد. در مورد نماز هم گفتیم که نمازخانه‌ها را نبندید. نماز عبادت پروردگار است و اسلام دستور نداده که جلوی عبادت انسان‌ها را بگیرید، بلکه اسلام دستور داده که جلوی عبادت هیچ دینی را نگیرید. نه تنها در ایران بلکه در تمام نقاط دنیا هیچ حکومتی حق ندارد برای عبادت مردم مزاحمت و ممانعت ایجاد کند.
دولت سیزدهم به هیچ‌کدام از وعده‌هایش در مورد اهل‌سنت عمل نکرده است/ مهمترین خواسته‌های ما مسائل ملی هستند
ایشان تصریح کردند: ما از دولت سیزدهم انتقاد داریم که مردم ما به امید خیر و نفع رأی دادند، اما این دولت به هیچ‌کدام از وعده‌هایی که در ایام انتخابات به شورای راهبردی اهل‌سنت داد عمل نکرد؛ گفتند از بین اهل‌سنت استاندار و معاون وزیر و سفیر انتخاب می‌کنیم اما این کار را نکردند. اهل‌سنت برادران شما و صاحب این وطن و متعلق به همین کشور هستند و شما باید اهل‌سنت را امیدوار می‌کردید.
مولانا عبدالحمید گفتند: بنده در دو دیداری که با رئیس دولت سیزدهم داشتم گفتم که اولین خواستۀ ما «ملی» و خواستۀ تمام ملت ایران است و در مرحلۀ بعد مشکلاتی است که جامعه اهل‌سنت و اقوام و مذاهب در ایران دارند. متاسفانه مشکلات موجود اهل‌سنت بر اساس یکسری سیاست‌های نانوشته هستند. اینکه ما می‌گوییم در مراکز استان‌ها تعادل نیست و مدیران اهل‌سنت خیلی اندک هستند و اهل‌سنت در نیروهای مسلح و دستگاه قضایی و در کابینه حضور ندارند همۀ اینها بر اساس همان سیاست‌های نانوشته است. انتخاب هر مدیر یا وزیری را که ما پیگیری کرده‌ایم معلوم شده که تصمیم‌گیری در این‌خصوص در دست دولت‌ها نیست؛ در اختیار جای دیگری است که خدا می‌داند کجاست.
امام جمعه زاهدان تاکید کردند: الان مهمترین و بیشترین خواسته‌های ما مسائل ملی هستند. ما تفاوتی بین شیعه و سنی قایل نیستیم و معتقدیم همه با هم برادر و خواهر هستند. بنده به شدت با هر حرفی که اختلافی باشد مخالفم و توصیه هم می‌کنم که از این اجتناب شود. اعتقاد ما این است که حقوق همۀ اقوام و مذاهب و ادیان ایرانی رعایت شود و این نظر اسلام و دیدگاه نظام‌های جمهوری است. حکومت کردن با تنگ‌نظری ممکن نیست. دیدگاه‌ها و نگاه‌ها باید وسیع و بلند باشند و عدالت و آزادی خیلی مهم است.
دیدگاههای کاربران