روزه درواقع برای رشد و شکوفایی بُعد ملکوتی و معنوی انسان است که در فطرتش نهاده شده است و نیز موجب تزکیه و پاکسازی نفس انسانی و باعث قناعت و صبر و تقواست. انسان روزهدار از شهوت نفس و شکم که جنبه مادی و بهیمی دارند، بینیاز شده با عالم ملکوت ارتباط پیدا میکند، اما ناگفته نماند زمانی این فواید از روزه حاصل میشود که روزه هم همانند نماز و زکات با توجه و استحضار و رعایت آداب انجام گیرد و شخص روزهدار از کلیۀ اموری که با روزه منافات دارند جداً بپرهیزد، مخصوصاً زبان و دهان و دیگر اعضا را از بدیها دور نگه دارد وگرنه نتایج مطلوب به دست نمیآید.
رسول اکرم صلیاللهعلیهوسلم فرموده است: «مَنْ لَمْ يَدَعْ قَوْلَ الزُّورِ وَالْعَمَلَ بِهِ فَلَيْسَ لِلَّهِ حَاجَةٌ فِي أَنْ يَدَعَ طَعَامَهُ وَشَرَابَهُ»؛ اگر روزهدار دروغ و بدگویی و امثال آن را ترک نکند خداوند نیازی بر ترک آب و غذای او ندارد. (بخاری: 1770)
در حدیثی دیگر آمده است:«رُبَّ صائمٍ حَظُّهُ مِن صيامِهِ الجُوعُ و العَطَشُ»؛ بسیاری از روزهداران چیزی جز گرسنگی و تشنگی حاصل نمیکنند. (المعجم الکبیر، طبرانی: 13413)
آداب و شرایط لازم برای روزه
1. شرط اول این است که در حال روزه از کلیۀ معاصی و گناهان مخصوصاً از گناهان زبان و دهان پرهیز کنیم، بلکه بکوشیم از مکروهات نیز جداً دوری کنیم. در حدیث دیگری آمده است در حالت روزه دادوفریاد نکنید، لذا بکوشیم زبان و دهان را در نیکیها مانند تلاوت قرآن کریم و ذکر الهی مشغول داریم.
2. در حال روزه عظمت و بزرگی پروردگار متعال را باید تصور کنیم و باربار فکر کنیم که او مراقب و ناظر اعمال ماست؛ من به دستور او خوردن و نوشیدن را ترک کردهام، او مرا میبیند؛ و هرگاه احساس گرسنگی و تشنگی نمودیم به دل بگویم گرچه غذا و آب حاضر است، ولی به خاطر رضای الهی باید گرسنگی و تشنگی را تحمل کنی. پروردگار و معبود حقیقی تو از این گرسنگی و تشنگیات خوشحال میشود. گرسنگی و تشنگی امروز باعث نجات تو از گرسنگی و تشنگی آخرت خواهد شد.
3. هنگام افطار و سحر نیز سعی کنیم که کمتر بخوریم. این چیز باعث نورانیت روزه میگردد. برعکس پرخوری سبب ظلمت و کدورت میشود و تأثیر روزه را کم میکند.
📚 اقتباس از کتاب «دین و شریعت»/ تألیف: علامه محمدمنظور نعمانی رحمهالله/ ترجمه: مولانا محمدقاسم قاسمی
دیدگاههای کاربران