مطالعه سیرت رسول اکرم صلیاللهعلیهوسلم به طور کلی انسان را با بخش‌های عظیمی از اسلام آشنا می‌گرداند. کسی که با سیرت انس و آشنایی داشته باشد می‌تواند گام‌های استواری به سوی سعادت و خوشبختی بردارد.
1ـ فهم قرآن؛ نخستین فایده سیرت آن است که هر کسی سیرت را مطالعه نماید فهم قرآن برایش آسان میشود، زیرا بخش بزرگی از آیه‌ها و سوره‌های قرآن درباره زندگی، حالات، اوصاف، خوشی و ناخوشی حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم است؛ پس کسی که از سیرت آن‌حضرت صلیاللهعلیهوسلم آگاهی داشته باشد تفسیر و توضیح آیاتی را که درباره حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم آمده است به خوبی و درستی درمی‌یابد.
کسی که سیرت را مطالعه نماید می‌داند تفسیر آیه «لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ» چیست. کسی که رنج‌های آن‌حضرت صلیاللهعلیهوسلم را در راه دعوت اسلامی و اصلاح‌گری مصالعه نماید و حالات وی را با مردم طائف و قوم خودش بخواند و از بی‌قراری و بی‌خوابی‌اش در پرتو سیرت آگاهی داشته باشد می‌داند که خداوند عزوجل چرا فرموده است: «لَعَلَّكَ بَاخِعٌ نَفْسَكَ أَلَّا يَكُونُوا مُؤْمِنِينَ»
کسی که در گفتار جامع و پرخیر و حکمتش دقت نماید و درس زندگی و بندگی برگیرد می‌فهمد که تفسیر آیه « وَمَا يَنْطِقُ عَنِ الْهَوَى*إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحَى» چیست.
خلاصه آن‌که سیرت روشنگر آیه‌های قرآن است و مطالعۀ سیرۀ حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم برای فهم درست قرآن ضرورتی انکارناپذیر و نیز سعادتی بس عظیم است.
2ـ فهم حدیث نبوی؛ کسی که با سیره حضرت‌رسول صلیاللهعلیهوسلم آشنایی داشته باشد و آن را مطالعه نماید بسیاری از احادیث برایش تفسیر می‌شوند و فهم احادیث برایش آسان می‌گردد، زیرا بخش بزرگی از ذخیره احادیث درباره احوال و اوصاف و گفتارهای ارزشمند خودِ حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم است و کسی که سیرت والای ایشان را مطالعه نماید بسیاری از ماجراهای واردشده در احادیث را می‌یابد.
کسی که سیره آن‌حضرت صلیاللهعلیهوسلم را بخواند و اخلاق ایشان را در خانواده بررسی نماید معنای این حدیث را بهتر می‌فهمد که فرمود: «خَيْرُكُمْ خَيْرُكُمْ لاَهْلِهِ وَاَنَا خَيْرُكُمْ لاَهْلي» بهترین شما کسی است که با خانواده‌اش بهترین باشد و من بهترین شما نسبت به خانواده‌ام هستم. پس سیره حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم در واقع تفسیر عملی بسیاری از احادیث گهربار ایشان است و خواننده سیرت، شرح بسیاری از احادیث را به خوبی درک خواهد کرد.
3ـ فهم عقیدۀ اسلامی؛ مطالعه سیره حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم فهم عقیده اسلامی را آسان کرده به تقویت بنیان عقیدتی می‌انجامد زیرا از خلال سیرت پاکیزه آن‌حضرت صلیاللهعلیهوسلم عقیده مستحکم ایشان ترسیم می‌گردد.
کسی که سیرت آن‌حضرت صلیاللهعلیهوسلم را مطالعه کند و ماجرای هجرت را در کتاب‌های سیرت بخواند معنای «لَا تَحْزَنْ إِنَّ اللَّهَ مَعَنَا» و یقین بر وعده‌های خداوند را می‌فهمد؛ در این ماجرا حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم با یقینی استوار، به حضرت ابوبکر صدیق رضی‌الله‌عنه دلداری می‌دهد که الله تعالی با ماست.
با خواندن سیرت ظاهر می‌گردد که حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم چقدر به وعده‌های خداوندی یقین و باور دارد و به خاطر رضای الهی مشکلات بی‌شماری را در این راه تحمل می‌کند و هرگز نومید نمی‌گردد.
سیرت پیامبر صلیاللهعلیهوسلم روشنگر این واقعیت است که در هر مرحله‌ای از مراحل مختلف زندگی و در کشمکش با ناملایمات، ایمان و یقین حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم مستحکم و استوار و به سوی اهداف والای خویش در حرکت بود.
4ـ افزایش محبت با پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوسلم؛ مطالعه سیرت سبب می‌گردد که محبت انسان با حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم افزون شود و آدمی محو دریای جمال و کمال وی گردد.
انسان در هنگام مطالعه سیرت درمی‌یابد که حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم چگونه برای هدایت انسان‌ها و نجات‌شان از آتش جهنم بی‌قرار و در اندیشه بوده است و در این راه سختی‌ها و نامهربانی‌های زیادی را متحمل شده است، بنابراین با توجه به این خیرخواهی فراوان ایشان در قبال رهیابی انسان‌ها به سوی هدایت محبتش در قلب انسان جای می‌گیرد.
همچنین با مطالعه سیرت جایگاه والای حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم در نزد یاران گرانقدر واضح می‌گردد که چقدر با وی محبت داشتند و در راستای دفاع از وی فداکاری می‌کردند و محبتش در ریشه دل‌های‌شان جای گرفته بود. این حالات و داستان‌ها محبت ایجاد می‌کند و محبت حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم با توجه به اوصاف و شمایل والایش در دل هر کس که سیرتش را مطالعه می‌کند قرار می‌گیرد.
5ـ آشنایی با اعمال فردی و اجتماعی پیامبر اکرم؛ کسی که سیرت حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم را مطالعه نماید حالات گوناگون وی را در زمینه عبادت‌ها، اخلاق، تعامل با موافقان و مخالفان و شیوه‌های دعوت به سوی الله را درمی‌یابد و می‌تواند در زندگی از این سیره پاک و کریمانه اتباع و پیروی نماید و صحابه رضی‌الله‌عنهم چنین بودند؛ حالات ایشان را با دقت مورد بررسی قرار داده سعی داشتند قدم به قدم بر روش وی عمل کرده از زندگی ایشان الگو بگیرند و به وی تأسی نمایند. پس هر مسلمانی که سیرت مطهر حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم را مطالعه نماید می‌تواند آن را مشعل راه خویش قرار داده به سعادت برسد.
6ـ اطلاع از جایگاه اهل‌بیت و صحابه؛ مطالعه سیره حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم خواننده را از جایگاه اهل بیت و اصحاب پیامبر صلیاللهعلیهوسلم آگاه می‌گرداند زیرا مقدار فداکاری آنان برای محبوب‌شان و مقدار پایبندی‌شان به گفتارهای حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم ظاهر می‌گردد و از این راه محبت‌شان در قلب خواننده جای می‌گیرد. این نوع واقعات موثر در کتاب‌های سیرت فراوان است که خوانده آن ایمان را می‌افزاید و جایگاه والای اهل بیت و اصحاب را تبیین می‌کند.
7ـ آشنایی با شیوه‌های تربیتی رسول صلیاللهعلیهوسلم؛ مطالعه سیرت حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم در کنار فواید بی‌شمار دیگر، شیوه‌های حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم را در راستای تربیت افراد تبیین می‌کند و خواننده سیرت با این منهج مبارکی که توانست سرسخت‌ترین دشمنان را به دوستانی فداکار و حامیانی جان‌برکف تبدیل کند آشنایی حاصل می‌نماید.
حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم با اخلاق والا و تعامل کریمانه خویش درخت دوستی و مودت کاشت و نهال دشمنی و کینه‌توزی را برکند و راه عطوفت و مهربانی را با اخلاق عظیم خویش برگشود تا جایی که دوست و دشمن به این واقعیت اذعان کردند.
رویه زیبای حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم اصلاح‌گرانه و تعاملش انسان‌ساز بود در این مدرسه تربیتی و اصلاحی، مردان نام‌آوری ساخته شدند که هر یک به مثابه شمع فروزانی برای بشریت قرار گرفتند و ردای علم و معنویت بر تن کرده با تکامل اخلاقی و انسانی رسیدند.
از دم سیراب آن امی لقب / لاله رست در ریگ صحرای عرب
شیوه تربیتی حضرت رسول صلیاللهعلیهوسلم مبتنی بر حکمت و اخلاص بود. به هر چیزی که مردم را دستور می‌داد خودش نخستین کسی بود که به آن عمل می‌کرد و از هر چیزی که آنان را بازمی‌داشت خود نخستین کسی بود که از آن دوری می‌کرد و با چنین رویه‌ای توانست دروازه دل‌ها را بگشاید. گاهی با گفتار نیکو و کردار پسندیده و گاهی با نگاهی عتاب‌آمیز و اشاره‌ای مهربانانه به تربیت و اصلاح‌گری می‌پرداخت.
امروز :جمعه, ۱۷ آذر , ۱۴۰۲
دیدگاههای کاربران