بندر چابهار با وجود اهمیت راهبردی ملی و فراملی پایینترین شاخصهای زندگی را در کشور دارد و طرحهای محرومیتزدایی در آن سالهاست که در بند بیپولی گرفتار است.
وجود ۳۲۰ کیلومتر مرز آبی، ۱۱ بندر ماهگیری و جایگاه تخلیه صید، ۲ بندر منحصربهفرد خارج از نقطه بحران با بریدگیهای طبیعی و با قابلیت پهلوگیری کشتیهای غولپیکر، وجود بیش از ۲۰۰جاذبه گردشگری و زمینهای کشاورزی مستعد میوههای گرمسیری و همچنین موقعیت مناسب برای پرورش میگو تنها بخشی از ویژگیهای منحصربهفرد بندر چابهار به عنوان قلب سواحل مکران و محور توسعه شرق است.
همچنین چابھار به لحاظ شرایط جغرافیایی و ژئوپلتیکی و قرارگرفتن در مبدا ورودی دریای عمان و اقیانوس ھند یکی از ۱۰ بندر مھم جھان است که قابلیت تبدیلشدن به بندری بزرگ را دارد، چراکه چابهار مطمئنترین مسیر برای ترانزیت به مقصد ۲۴ کشور دنیا از جمله پاکستان، افغانستان و کشورھای آسیای میانه و نقطه اتصال کشورهای حوزه اقیانوس هند با ۲ میلیارد نفر جمعیت با کشورهای آسیای میانه و مشترکالمنافع با ۴۰۰میلیون نفر جمعیت است که این ویژگیها باعث شده که به تنها بندر اقیانوسی ایران لقب «دروازه ملل» داده شود تا چابهار محور توسعه روابط ایران با بسیاری از کشورها شود.
دههها انتظار سهم مردم «دروازه ملل» از زندگی مطلوب
هرچند در یک روی سکه چابهار ویژگیهای منحصربهفردی دارد، اما در روی دیگر سهم مردم چابهار پایینترین شاخصهای توسعهای نظیر پایینترین سرانه فضای آموزشی، درمانی، ورزشی و همچنین دسترسی به آب بهداشتی و بالاترین نرخ حاشیهنشینی در کشور است.
محرومیت در بندر چابهار به حدی است که به گفته نمایندهاش در مجلس «با سرعتی که طرحهای محرومیتزدایی در چابهار دارند مردم این بندر فوق راهبردی باید دههها برای رسیدن به شاخصهای مطلوب کشوری منتظر بمانند.»
عبدالغفور ایراننژاد در گفتوگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: چابهار درحالی عنوان محور توسعه شرق و «دروازه ملل» را به دوش میکشد که بیش از نیمی از جمعیت ۲۸۰ هزار نفری آن با پایینترین امکانات رفاهی روزگار میگذارنند.
وی افزود: مردم چابهار درحالی در کنار آبهای بیکران زندگی میکنند که فاجعهبارترین شاخص را در دسترسی به آب آشامیدنی دارند چراکه تنها ۲۳ درصد مردم چابهار به آب بهداشتی آنهم نه بهصورت مداوم بلکه تنها 2 روز در هفته دسترسی دارند و بقیه با ۳۷ تانکر فرسوده با سهمیه تنها ۱۵ لیتر در روز آبرسانی میشوند، ۹۰درصد روستاهای چابهار هم در قالب ۴۳۸ روستا آب بهداشتی ندارند و با همان تانکرها فرسوده آبرسانی میشوند.
به گفته نماینده مردم چابهار در مجلس شورای اسلامی؛ ساخت حداقل یک آبشیرینکن ۲۰۰ هزار متر مکعبی برای چابهار و یک ۱۰۰ هزار متر مکعبی برای کنارک لازم است تا مردم حوزه شهرستان چابهار از کنارک تا گواتر به حداقلهای موجود در سرانه شبکه آب بهداشتی دسترسی پیدا کنند و این درحالیست که در حال حاظر تنها آبشیرینکن فرسوده و قدیمی کنارک با ۲۸ هزار متر مکعب ظرفیت وظیفه آبرسانی به بالغ بر ۳۱۰ هزار نفر جمعیت شهرستانهای چابهار و کنارک را دارد.
نماینده چابهار در مجلس اشارهای هم به شاخصهای آموزشی در چابهار کرد و گفت: سرانه فضای آموزشی در شهرستان چابهار که دارای ۲ منطقه آموزشوپرورش در شهر چابهار و بخش دشتیاری است یک متر و ۸۷ سانتیمترمربع است که نسبت به میانگین کشوری که ۵ متر و ۸۷ سانتیمتر است، کمترین میزان در کشور است.
به گفته وی چابهار به دلیل مهاجرپذیربودن بیشترین رشد جمعیت دانشآموزی را در کشور با نرخ ۱۶ درصد به خود اختصاص میدهد و این امر موجب شده کمترین سرانه فضای آموزشی را با بیشترین دانشآموز در چابهار داشته باشیم، بهطوریکه اکنون تنها در شهر چابهار بیش از ۲۰ کلاس درس داریم که در هر کدام ۶۰ نفر دانشآموز مشغول به تحصیل است.
نماینده مردم چابهار در مجلس ادامه داد: در کل این شهرستان برای آنکه به حداقلهای کشوری در سرانه فضای آموزشی برسیم بیش از ۲ هزار کلاس درس جدید و حدود ۲ هزار معلم نیاز است که با این آهنگ تخصیص اعتبارات بعید میدانم تا بیش از ۱۰سال آینده هم به نرم کشوری برسیم.
تبدیل چابهار به قطب ترانزیت تا زمانی که به شاخصهای مطلوب نرسد، بیمعنی است
فرماندار ویژه چابهار نیز همصدا با نماینده با انتقاد شدید از روند کند تخصیص اعتبارات به چابهار و زمانبرشدن اجرای طرحهای محرومیتزدایی در این شهرستان، در گفتوگو با خبرنگار مهر بیان کرد: تنها ۳۰ درصد اعتبارات این شهرستان که از محل تملک داراییهای سرمایهای است در سال گذشته تخصیص یافته است.
ایوب درویشی با ذکر مثالی از روند طولانی تخصیص اعتبارات میافزاید: چابهار پایینترین سرانه فضای ورزشی در کشور را دارد چرا که در کل شهرستان چابهار با بیش از ۲۷۰ هزار نفر جمعیت در مجموع یک سالن ورزشی و یک استخر وجود دارد و این درحالی است که ۳ پروژه ورزشی نیمهکاره در این شهرستان داریم که در بند کمبود اعتبارات است، بهطوری که یکی از این پروژهها بیش از ۱۰ سال است که به بهرهبرداری نرسیده است.
معاون استاندار سیستانوبلوچستان تصریح میکند: تنها بیمارستان چابهار سال ۷۸ با ۴۸ تخت به بهرهبرداری رسیده و با توسعههای غیرمتوازنی که تاکنون انجام شده درحال حاضر با ۱۸۲ تخت به بیماران خدماترسانی میکند و این درحالیست که به دلیل جمعیت بسیار زیادی که از ۷ شهرستان اطراف به این بیمارستان مراجعه میکنند در برخی موارد تعداد تختهای بیمارستان به ۲۲۰ تخت نیز افزایش مییابد که باز هم کفاف جمعیت ۶۰۰ هزار نفری شهرستانهای تحت پوشش این بیمارستان را نمیکند.
وی خاطرنشان کرد: پروژه بیمارستان ۵۴۰ تختخوابی چابهار نیز همچنان در پیچوخمهای اداری است و با پیگیریهای بسیار زیادی نیز که تاکنون انجام شده تنها مجوز ساخت آن صادر شده و همچنان درگیر مشکل تخصیص زمین است و این درحالیست که شهرستان قبول کرده با توجه به نیاز شدیدی که وجود دارد از محل منابع داخلی و فروش زمینهای موجود منابع اولیه برای ساخت بیمارستان را در نظر بگیرد اما هنوز به نتیجه نرسیده است.
به گفته فرماندار ویژه چابهار با روندی که طرحهای محرومیتزدایی در چابهار طی میکند سالها نیاز است تا چابهار به حداقلهای موجود در کشور برسد و تا زمانی چابهار به شاخصهای مطلوب زندگی نرسد عملا تبدیل آن به قطب ترانزیت و محور توسعه بیمعنی است.
نسخههای تهران دوای درد مردمان این خطه نیست
رئیس شورای اسلامی شهرستان چابهار نیز راهکار تسریع در اجرای طرحهای محرومیتزدایی را تفویض بخشی از اختیارات از مرکز به شهرستان میداند و ادامه میدهد: نسخههای تهران دوای درد مردمان این خطه با پایینترین شاخصهای انسانی همچون بهداشت، آموزش و دسترسی به آب بهداشتی نیست.
معینالدین سعیدی در گفتوگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: هرگز نمیتوان از جایگاه ملی و فراملی بندر راهبردی چابهار سخن گفت درحالیکه بیش از ۶۳ درصد جمعیت چابهار در فاجعهبارترین و بدترین شرایط انسانی در مناطق حاشیهنشین زندگی میکنند.
به گفته وی چابهار بزرگترین منطقه حاشیهنشین کشور است چراکه درحال حاضر بیش از ۵۱ هزار نفر از جمعیت ۹۰ تا ۱۰۰ هزار نفری شهر چابهار در سکونتگاههای غیررسمی مناطق حاشیهنشین شهر شامل «مرادآباد»، «کمب»، «میرآباد»، «جنگلوک»، «عثمانآباد»، «رمین»، «نوکآباد» و «هوتآباد» با کمترین امکانات بهداشتی، زیرساختی، آب آشامیدنی و فضای آموزشی زندگی میکنند.
حال با این تفاسیر باید دید آیا مسئولان به گفته «سعیدی» دوای درد مردمان چابهار را یکبار برای همیشه در یک نسخه جامع میپیچند و یا صرفا به نامگذاریهای توخالی برای چابهار از جمله محور توسعه شرق، دروازه ملل، قلب نهفته اقتصاد ایران و… این روند را ادامه میدهند.
دیدگاههای کاربران