سخنان روز گذشته‌ی مولانا عبدالحمید، امام جمعه‌ی اهل‌سنّت زاهدان در مراسم نماز جمعه (15 مرداد 95) و واکنش ایشان به اعدام جمعی از زندانیان کُرد و اهل‌سنّت زندان رجایی‌شهر جای تأمل بسیار دارد و باید مورد توجه مسئولان قضایی کشور و نیز همه‌ی آنانی که جریان اخیر ذهن‌شان را به خود مشغول کرده، قرار گیرد.
نگاه مولانا عبدالحمید به مسائل همیشه جامع و بی‌طرفانه بوده است. “رعایت اعتدال” شرط اول ایشان در موضع‌گیری‌ها و ایراد سخن است. تفاوتی میان شیعه و سنّی هم قائل نیست. آنان که با شخصیت و دیدگاههای ایشان به خوبی آشنا هستند حتم دارند که اگر زندانیانی که سه‌شنبه 12 مرداد اعدام شدند، شیعه و شهروند کشوری با اکثریت اهل‌سنت می‌بودند، مولانا عبدالحمید باز هم چنین موضعی اتخاذ می‌کرد، درباره‌ی “پیامدهای منفی اعدام” هشدار می‌داد و تاکید می‌کرد که در این جریان شرایط حساس منطقه درنظر گرفته نشده است.
ـ «شریعت و فقه اسلام در مورد اعدام جانب احتیاط را مدنظر قرار داده است و همواره تلاش کرده تا اعدام‌ها به حداقل برسند.»
ـ «اعدام تبعات منفی بسیار زیادی دارد. به عنوان یک هم‌وطن و شهروند ایرانی معتقدم برخی از قوانین جزایی در کشور باید مورد تجدیدنظر قرار گیرند و اعدام‌ها کاسته شوند و به حداقل برسند. »
ـ «حضرت علی رضی‌الله‌عنه نه‌تنها اسیران خوارج را نکشت بلکه پس از آزادی، با آنان گفتمان کرد و سعی کرد آنها را متوجه اشتباه‌شان بگرداند. سیدنا علی رضی‌الله‌عنه که برای تمام ما الگو است.»
ـ «بر اساس دیدگاههای فقهی به‌جز قاتل، کسانی که پشت صحنه بوده‌اند و مشورت داده‌اند باید تعزیر و زندان شوند. این افراد وقتی از عمل خودشان توبه کردند و اصلاح شدند، آزاد شوند.»
ـ «در خصوص مسأله‌ی اخیر نیز گلایه‌ای که ما داریم این است که در آن، شرایط حساس منطقه در نظر گرفته نشده است.»
به گمانم اینها مهم‌ترین فرازهای سخنان دیروز شیخ‌الاسلام مولانا عبدالحمید در مراسم نماز جمعه بود. بر این اعتقادم که این چند جمله باید بارها و بارها مرور شوند تا نگاه “جامع”، “دقیق” و البته “خیرخواهانه‌ی” ایشان به مسائل داخلی کشور برای همه مبرهن شود.
امام جمعه‌ی اهل‌سنّت زاهدان در سخنان دیروز خود باتوجه به حساسیت موضوع تلاش کرد سخنانش تنش‌آفرین نشود و عده‌ای را دچار سوءتفاهم نکند. این نکته از همان ابتدا که فرمود: «می‌‌خواهم در این مورد مطالبی عرض کنم و امیدوارم اعتدال و میانه‌روی رعایت شود.» به خوبی محسوس بود. دقت ایشان در انتخاب کلمات و تعابیر همیشه ستودنی بوده است و این نکته در سخنان دیروز ایشان کاملا پررنگ بود. منطق و استدلال و احترام به دیدگاه مخالف همیشه مدنظر مولانا عبدالحمید بوده و این نکته در سخنان دیروز ایشان آنجا به خوبی تبلور پیدا کرد که فرمود: «اگر کسی با استدلال غیر این را ثابت کرد و توانست دراین‌باره مرا قانع کند، من قانع می‌شوم.»
نکته‌ی دیگری که در سخنان دیروز مولانا عبدالحمید توجه نگارنده را به خود جلب کرد اینکه ایشان مثل همیشه جانب بی‌طرفی را گرفت و پس از ایراد سخنانی که بیانگر نگاه جامع و بلند ایشان بود، تاکید کرد: «طرح این موضوع به خاطر این نبود که زندانیان اعدام‌شده از اهل‌سنّت بوده‌اند. برای ما شیعه و سنی تفاوتی ندارد، برای ما اسلام و انسانیت مطرح است.» موضع‌گیری‌های روشن و واضح مولانا عبدالحمید در موضوعاتی از قبیل شیخ باقر النمر، انفجار در مسجد شیعیان در کویت، اوضاع یمن و بحرین و مواردی از این دست دلیل محکمی‌ست بر این سخن‌شان.
در پایان هم به نکته‌ی مهم دیگری اشاره کرد تا پازل سخنان ایشان به خوبی تکمیل شود: « توصیه ما به اهل‌سنّت بالاخص کسانی که در این مسأله متألم شده‌اند، آن است که احساسات خود را کنترل کنند و آرامش خودشان را حفظ کنند تا به دشمنان قسم‌خورده که دنبال منافع خودشان هستند فرصت سوءاستفاده داده نشود.»
سخن آخر اینکه آرزو می‌کنم هم در کشور ما و هم دنیای کنونی به سخن شخصیت‌هایی که بارها نشان داده‌اند خیرخواه نه‌تنها مسلمانان که همه انسان‌ها هستند و در نگاه آنان مقوله‌هایی مثل “شیعه”، “سنّی”، “مسلمان” و “غیرمسلمان” معیار نیست، بها داده شود. جهانِ بدون تنش و اختلاف، ارمغان ارزش قائل شدن به چنین انسان‌های راستینی است.
دیدگاههای کاربران