پیوند و رابطه انسان با الله تعالی ارزشمندترین نعمتی است که انسان شانس دستیابی به آن را دارد؛ خداوند متعال جهت برخوردار نمودن بندگانش از این نعمت بزرگ، فرصتهایی را ایجاد نموده است تا بندگان بتوانند به سهولت از آن بهرهمند شوند.
ماه مبارک رمضان و عباداتی که در آن مشروع شده است بیشترین امکان تقرب به خدا را برای انسان فراهم میکنند؛ روزه، نماز تراویح، سحری، تهجد، تلاوت قرآن کریم، صدقه فطر، کسب ثواب فوقالعاده از عبادات شب قدر و اعتکاف دهه اخیر این ماه، زمینههایی هستند که باعث میشوند انسان بیشازپیش با خالق خود رابطه و پیوند برقرار نماید.
از میان عبادات ویژه ماه مبارک رمضان، اعتکاف ده روز اخیر این ماه پیامی سترگ دارد که مسلمانان میتوانند با الهام از آن تغییراتی مثبت در شخصیت خود ایجاد نمایند.
اعتکاف فرصتی است که انسان مسلمان با ماندن در خانه خدا و قطع رابطه فیزیکی با دنیا در واقع از اندیشیدن دربارۀ جهان بیرون از خود، خداحافظی میکند و در خلوت تنهایی فقط به خود میاندیشد و در مورد سرنوشت حقیقیاش فکر میکند؛ مسلّم است که اندیشۀ انسان در مورد خودش از تفکر دربارۀ اشیاء پیرامونش خیلی با ارزشتر است و بستری که زمینۀ این اندیشه را برای انسان فراهم میآورد، فرصتیست که باید انسان قدر آن را بداند.
ما به چشم سر می بینیم که فزونطلبی در دنیا فرصت پرداختن به قضایای سرنوشتساز را از انسان میگیرد و به تعبیر قرآن کریم احیاناً از انسان موجودی پستتر از چهارپایان میسازد؛ «وَلَقَدْ ذَرَأْنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرًا مِنْ الْجِنِّ وَالْإِنسِ لَهُمْ قُلُوبٌ لَا يَفْقَهُونَ بِهَا وَلَهُمْ أَعْيُنٌ لَا يُبْصِرُونَ بِهَا وَلَهُمْ آذَانٌ لَا يَسْمَعُونَ بِهَا أُوْلَئِكَ كَالْأَنْعَامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ أُوْلَئِكَ هُمْ الْغَافِلُونَ» [أعراف: 179]
«ما بسـياری از جنّيان و آدمـيان را آفريده و (در جهان) پـراکـنده کردهايم که مآل آنان دوزخ و اقامت در آن است. (ايـن بدان خاطر است که) آنان دلهایی دارند که بدانها (نشانههای خداشناسی و يکتاپرستی را) نمیبينند، و گوشهایی دارند کـــه بدانها (مواعظ و اندرزهای زندگیساز را) نمیشنوند. اينان (چون از ايـن اعضاء چنان که بايد سود نمیجويند و منافع و مضارّ خود را از هم تشخيص نمیدهند) همسان چـهارپايان هستند و بلکه سرگشتهترند (چرا که چهارپايان از سنن فطرت پا فراتر نمیگذارند، ولی ايـنان راه افراط و تفريط میپويند.) اينان واقعاً بیخبر از (صلاح دنـيا و آخرت خود) هستند.»
اعتکاف در واقع سنت ماندگاری است که از پیامبر بزرگوار اسلام صلىاللهعليهوسلم به ما به ارث رسیده است، زیرا آنحضرت صلىاللهعليهوسلم با وجود مصروفیتهای زیاد پس از فرض شدن روزۀ ماه مبارک رمضان، همهساله دهۀ اخیر این ماه را به اعتکاف سپری میکردند و صحابه رضیاللهعنهم را به نشستن در مسجد تشویق مینمودند.
دین اسلام با مشروع گردانیدن عباداتی مانند نماز، روزه و اعتکاف در حقیقت ما را از سردرگمی نجات داده است، چرا که بنده به حکم طبیعت و فطرت خود خواسته یا ناخواسته به دنبال عبادت و بندگی میباشد و اگر برایش روش درست عبادت نشان داده نشود حتماً به روشی نادرست و ساختگی روی میآورد.
یکی از روشهای عبادی مورد علاقۀ انسانها خلوتگزینی و گوشهگیری است، چنان که میبینیم برخی از راهبان مسیحی تمام عمر خود را در غارهها سپری مینمایند، اما اسلام خلوتگزینی همیشگی و قطع رابطۀ دایمی از اجتماع را نمیپسندد، زیرا چنین عملی با حکمتهای خلقت انسان همنوا نمیباشد و با فلسفه ابتلا و آزمایش انسان سازگار نیست؛ اسلام مسلمانان را تشویق نموده است که از هر سال فقط ده روز آن را به گوشهگیری در مساجد سپری کنند تا به توفیق الله متعال زنگارهای متراکم روی قلبهایشان از بین برود و بعد از ده روز خلوتگزینی با انرژی بیشتر و توشهای زیادتر مجدداً داخل اجتماع شده به اصلاح نابسامانیها بپردازند.
اما هزار افسوس که ما از این فرصتهای طلایی استفاده نمیکنیم و حتی بیشتر ما برداشت خوبی از عبادات نداریم. در مورد اعتکاف تصور بیشتر مسلمانان این است که چون اعتکاف سنتی کفایی است و باید حداقل یک نفر در مساجد جامع و پنجوقت به اعتکاف بنشیند، کسی را اجیر میکنند تا با نشستن در مسجد بار سنگین این عبادت را از دوش بقیه بردارد؛ ببینید تفاوت برداشت ما از عبادات با برداشت صحابه از کجاست تا به کجا؟؛ آنان فرا رسیدن رمضان و ایام اعتکاف را فرصتی میدانستند که خداوند به آنان هدیه کرده تا از طریق آن خود را به او نزدیک کرده توشهای برای آخرتشان فراهم کنند، بههمین خاطر مساجد آنان پر بود از جوانان معتکفی که به قصد برقرار کردن رابطه و انس با خدای خویش به آنجا آمده بودند، ولی در مساجد ما غالباً انسان به پیرمرد معتکفی برمیخورد که حاضر شده برای ده روز، خود را از خانه و کاشانه جدا نماید.
منبع: اصلاح آنلاین
دیدگاههای کاربران