با روی کارآمدن تلفن‌های همراه و وسایل بازی هوشمند از جمله تبلت، فصل نوینی در زندگی مردم آغاز شده است؛ این ابزار با وجود داشتن فواید، مضراتی نیز دارند که خانواده‌ها باید آگاهی خود را نسبت به آنها بیشتر کنند.
این ابزار هوشمند در کوتاه‌ترین زمان جای بسیاری از آداب و رسوم و رفتارهای اجتماعی و عاطفی را گرفتند و به‌عنوان عضو جدیدی در خانواده‌ها خودنمایی کردند.
تنوع جنس و قیمت و چشم‌وهم‌چشمی خانواده‌ها موجب شد که حداقل یک تلفن هوشمند یا تبلت در هر خانواده ایرانی دیده شود.
از ارسال و انتشار فیلم‌ها و عکس‌های خصوصی، نشر اکاذیب و شایعات اجتماعی و حتی نقاط قوت این ابزار که بگذریم، تبلت و بازی‌های رایانه‌ای امروز به راحتی جای بازی‌های گروهی و بازی‌های همراه با جست‌وخیز، ابتکار و مهارت‌آموزی را در بین کودکان گرفته است.
با روی کارآمدن این ابزارها کودکان روی خوشی به اسباب‌بازی، عروسک، کتاب و سایر اقلام مرتبط با سن خود نشان نمی‌دهند و بیشتر وقت را صرف دوست دیجیتالی خود می‌کنند.
بسیاری از والدین نیز به دلیل مشکلاتی نظیر زندگی در مجتمع‌های آپارتمانی، ناامن بودن محیط بیرون از خانه و نداشتن زمان کافی برای تعامل با کودکان ترجیح می‌دهند فرزندان خود را با وسایل الکترونیکی نظیر موبایل و تبلت در گوشه‌ای از خانه مسکوت سازند، غافل از این‌که این وسایل دارای چه مضرات جسمانی و روانی برای کودکان است.
امروز پدر و مادر و فرزندان هر کدام با در دست داشتن یکی از همین ابزارها، در گوشه‌ای خلوت می‌نشینند و به جای گپ و گفت‌وگو با یکدیگر، تحرکات جسمی، شادی، خنده و در کل روابط عاطفی و اجتماعی، ساعت‌ها در دنیای مجازی و بازی‌ها خود را مشغول می‌کنند.
هم‌اکنون که در ایام تابستان و اوقات فراغت کودکان و دانش‌آموزان هستیم، تبلت جای بازی‌های دور همی و چهره به چهره در کوچه‌ها، خاله‌بازی و بازی‌های سنتی را گرفته است و از نظر برخی خانواده‌ها این نوع زندگی، متمدن و امروزی محسوب می‌شود.
یکی از مشاوران و کارشناسان مسایل تربیتی بازی را بخش مهمی از زندگی کودکان دانست و گفت: کودک از طریق بازی با همسالان روابط اجتماعی و آداب و رسوم را می‌آموزد.
بهمن سلیمی افزود: کودک از طریق بازی با همسالان، مهارت‌های زندگی را کسب و آنها را در بوته آزمایش قرار می‌دهد و از طریق بازتاب این مهارت‌ها در دیگران و احساسی که هنگام ارایه مهارت‌های خود حین بازی دریافت می‌کند، به اعتماد به نفس لازم برای زندگی دست می‌یابد.
به گفته وی کودک از طریق بازی، مهارت‌ها و شغل‌های آینده را تمرین و به رشد عاطفی و هیجانی می‌رسد زیرا در حین بازی احساس‌های ترس، خشم، شادی و غضب را ابراز می‌نماید.
وی رشد جسمانی را از ویژگی‌های بازی کودکان با همسالان دانست و گفت: رشد ماهیچه از مرکز بدن آغاز و ابتدا عضلات بزرگی مانند ران و دست‌ها رشد می‌کنند و کودک توان دویدن، چنگ‌زدن و دست‌کاری را پیدا می‌کند.
سلیمی افزود: کودک در حین بازی با همسالان خود به توانایی‌های لازم نظیر تقویت عضلات ظریف، هماهنگی چشم و دست، تقویت حافظه شنیداری و دیداری و سطح سازماندهی دست می‌یابد که همه این توانایی‌ها پیش‌نیاز یادگیری در مدرسه است.
وی افزود: هم‌اکنون در خانواده‌های تک‌فرزند و یا آپارتمان‌نشین به دلیل عدم حضور کودکان در پارک‌ها و محیط‌های تفریحی و بازی و عدم صرف وقت توسط والدین برای بازی با کودکان، بازی‌های رایانه‌ای، تبلت و ماهواره جایگزین بازی‌های فعال با همسالان شده است که قطعا این جایگزینی مشکلاتی را برای خانواده در بر خواهد داشت.
سلیمی عدم رشد مهارت‌های لازم برای یادگیری آموزشگاهی، عدم ورزیدگی جسمانی و عضلانی کودکان، چاقی مفرط و شیوع انواع بیماری‌ها مانند دیابت کودکی را از عوارض جایگزین کردن وسایل دیجیتالی با بازی‌های گروهی دانست و گفت: عدم رشد عاطفی و هیجانی کودکان، نداشتن اعتماد به نفس، خودپنداره ضعیف، عدم بروز واکنش‌های هیجانی مناسب، پرخاشگری، بیش‌فعالی و نقص توجه از دیگر عوارض ابزارهای دیجیتالی است.
وی اضافه کرد: تنبلی چشم و مشکلات انکساری، قوز کردن و افتادگی شانه‌ها، آرتروز گردن، مشکلات خواب، عدم خلاقیت و حل مساله در کودکان و الگوگیری از کاراکترهای معیوب بازی‌های رایانه‌ای همگی از عوارض بازی‌های رایانه‌ای و بازی با تبلت و گوشی‌های هوشمند است.
وی به خانواده‌ها توصیه کرد زمان بازی‌های دیجیتالی و هوشمند فرزندان خود را کنترل نمایند و بیش از یک ساعت در روز اجازه بازی به آنها ندهند.
وی بهترین بازی کودکان را بازی با اسباب‌بازی‌هایی دانست که بتوان آنها را خراب کرد و از نو ساخت.
سلیمی گفت: گل‌بازی و خاک‌بازی نیز با فعالیت‌های جسمی مناسبی همراه هستند.
تبلت‌ها علاوه بر عوارضی که ذکر شد، باعث ابتلای کودکان به یبوست و چاقی، سلب خلاقیت، ممانعت از ارتباط‌گیری با همسالان، افزایش پرخاشگری و ایجاد ترس و اضطراب می‌شوند.
گزارش از: آتوسا آزرم
منبع: ایرنا
دیدگاههای کاربران