“انفاق”، “امر به معرف”، و “اصلاح جامعه” از وظایف هر مسلمان است

 خطیب جمعه اهل سنت زاهدان در خطبه های این هفته نماز جمعه با تلاوت آیه «لاَّ خَيْرَ فِي كَثِيرٍ مِّن نَّجْوَاهُمْ إِلاَّ مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلاَحٍ بَيْنَ النَّاسِ وَمَن يَفْعَلْ ذَلِكَ ابْتَغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا» [النساء:114] “انفاق”، “امر به معرف”، و “اصلاح جامعه” را از مهم‏ترین وظایف هر مسلمان عنوان کرد.

مولانا عبدالحمید خاطرنشان کرد: خداوند متعال چنان نعمت عظیمی به وسیله قرآن و آموزه های آن به مسلمین ارزانی داشته که اگر تمام عمر سر به سجده باشند و همه داشته های خود را در راه الله نفقه کنند هنوز نمی توانند شکر آن را به جا آورند. آموزه های دینی بزرگترین نعمت الهی هستند که مسلمانان از آن بهره می برند و دیگر ملّت‏ها از آن محرومند. آموزه های دینی که برای تمام امور و شئونات زندگی مسلمان برنامه ریزی شداه اند احسان ویژه پروردگاردر حق امت اسلامی محسوب می شوند.
ایشان ادامه داد: خداوند در این آیه بیان فرموده که یک مسلمان باید همواره به فکر اصلاح جامعه باشد تا از سقوط جامعه در ناهنجاری و تشتت و تفرقه جلوگیری کند. خداوند متعال برای اینکه جامعه انسجام و هویت خود را از دست ندهد و همچنان بر قوّت و اتحاد خود باقی بماند، در این آیه به سه چیز امر کرده است. خداوند فرموده در بسیاری از نجواهایی، که به سخنان خصوصی و در گوشی گفته می شود، هیچ فایده و سودی وجود ندارد. زیرا غالباً مردم هنگامی به اینگونه سخن گفتن روی می آورند که قصد کارهای بد و نابودی دیگران را داشته باشند. بسیاری می نشینند و در خلوت بر علیه اسلام فکر می کنند، بسیاری برای راهزنی و تاراج اموال مردم به صورت خصوصی و در خلوت سخن می گویند. خداوند فرموده است که بسیاری از اینگونه سخنان بی فایده اند. خداوند متعال نجوا و سخن گفتن خصوصی را به جز در سه مورد، بدون فایده قرار داده است؛ اول نفقه و خرج کردن در راه الله و رسیدگی به مستمندان و یتیمان، دوم: سخنان نیک و معروف، و سوم: اصلاح بین مردم.
مولانا عبدالحمید در ادامه تشریح آیه خاطرنشان کرد: خداوند در قرآن به اندازه ای به خرج کردن در راه الله اهمیت داده و توصیه نموده که انسان به این نتیجه می رسد کسانی که در راه خدا اموال خود را خرج نمی کنند هیچ خیر و برکتی در زندگی آنها وجود ندارد. اگر انسان تمام خوبی‏ها را انجام دهد ولی سخاوت نداشته باشد و دست بینوایان را نگیرد این شخص مشکل و نقص بزرگی در زندگی اجتماعی خود دارد که با هیچ عمل دیگری جبران نمی شود. خداوند در سورۀ بقره در کنار ایمان به غیبت، تقوی و نماز، انفاق در راه خدا را ذکر نمود و می فرماید «و مما رزقناهم ینفقون» پس مشخص می شود مسئله انفاق از مسائل مهم و سازنده است که سبب تزکیه و اصلاح انسان می شود. صدقه موجب زدودن “بخل” و “حب مال” که از رذائل اخلاقی هستند، می شود. لذا یکی از اموری که نظام عالم بر آن استوار است انفاق و خرج کردن در راه خدا می باشد.
خطیب جمعه اهل سنت زاهدان در توضیح «أو معروف»، “توصیه به نماز” را از بهترین موارد امر به معروف عنوان کرد و اظهار داشت: یکی از مسائل مهم و پایه های اساسی دین اسلام که باید برای آن نجوی و نصیحت‏های خصوصی انجام گیرد نماز است. اما متاسفانه گزارش می شود که مردم تا پاسی از شب مقابل تلویزیون نشسته و برنامه های ماهواره ای را تماشا می کنند و از آن سو نماز صبح آنها قضا می شود. آیا مردم فراموش کرده اند خداوند در روز قیامت در مرحله اول از نماز سوال خواهد کرد و اینکه نماز یکی از ارکان بزرگ و مهم دین است که مسلمان در هر کجا که باشد- در خانه و اداره و مکان عمومی- باید به آن پایبند بوده و در اول وقت آن را ادا کند.
ایشان در ادامه افزود: انسجام و اتحاد مسلمین در گرو ادای نماز است. نماز از گناه و معصیت جلوگیری می کند و مانع شکست انسان در امورات زندگی می شود. نماز با ایمان و توحید در هم آمیخته است و اگر مسلمان نماز را قضا کند هیچ بهره دیگری از دین برایش باقی نمی ماند. متاسفانه امروزه حضور مسلمانان در مساجد کم‏رنگ شده است، در حالی که مسلمانان باید بدانند تا زمانی که این امت به ارکان دین، خصوصا نماز، اهمیت ندهد همواره دچار مشکل خواهد بود. لذا مسلمانان وقتی به ملاقات یکدیگر می روند و در دیدارهای خصوصی باید یکدیگر را به نماز ترغیب و از عذاب آخرت بیم دهند. مقتدیان مساجد باید جویای حال همسایه های مساجد باشند و کسانی را که به مساجد نمی آیند به نماز خواندن تشویق و ترغیب کنند. کسی که نماز را بر پا ندارد دچار تفرقه و تشتت شده و در دیگر فرهنگ‏ها هضم می شود و هویت اسلامی و دینی خود را از دست می دهد.
مولانا عبدالحمید خاطرنشان کرد: امروزه مسئلۀ مهمی که از میان رفته همین است که مردم دیگران را به دین و اعمال نیک دعوت و ترغیب نمی دهند. هر کس می گوید من نماز خود را بخوانم و با دیگران کاری نداشته باشم، اما این مسئله فراموش شده که بی نمازی دیگران بر همه تأثیر منفی گذاشته و سبب مشکل برای همه می شود، چرا که محیط و فضای زندگی بر ما و فرزندانمان تأثیرگذار است؛ اگر محیط و فضای زندگی دینی باشد فرزندان ما در این محیط رشد و ترقی خواهند کرد. پس باید در ایجاد فضای معنوی و جامعه دینی تلاش کنیم.
خطیب جمعه اهل سنت زاهدان در ادامۀ تشریح آیه گفت: ایجاد صلح و دوستی و رفع خصومت‏ها سومین موردی است که در این آیه به آن تصریح شده است. بسیاری از مردم با یکدیگر اختلاف دارند و چه بسا این اختلافات به نزاع‏های فامیلی منجر می شود، اما متاسفانه تعداد افرادی که در جهت رفع این اختلافات تلاش کنند و مردم را به صلح و آشتی فرا خوانند بسیار کم هستند و حتی مشاهده می شود برخی هیزم بر آتش نزاع ریخته و آن را شعله ورتر می کنند. خداوند متعال در این آیه به همین امر اشاره نموده و مردم را به ایجاد صلح بین کسانی که با هم اختلاف دارند فرا می خواند. اسلام قهر بودن و روگردانی مسلمانان از یکدیگر را بسیار زشت دانسته و آن را بیش از سه روز حرام قرار داده و سبب نقصان و اختلال در نماز شخص معرفی کرده است. لذا مسلمان باید خیرخواه و دلسوز جامعه باشد و تا آنجا که قدرت و توانایی دارد در رفع اختلافات فردی و قومی و کشوری تلاش کند.
ایشان در ادامه به مسئله چهارم که در آیه عنوان شده اشاره کرد و گفت: همه اعمال و عبادت‏ها باید فقط برای جلب رضایت خداوند باشد، نه برای کسب شهرت و مال و اغراض شخصی دیگر. خداوند در قرآن فرموده «إلاّ ابتغاء وجه ربه الأعلی» یعنی همه اعمال فقط زمانی مورد قبول قرار می گیرند که برای خداوند انجام گیرند. تمام دین و احکام اسلام مانند جسم و کالبد هستند که روح آن اخلاص است. قوّت ملّت اسلامی در انجام عبادت با حضور قلب و اخلاص است و همین امر سبب شکست ناپذیری امت اسلامی و پیشرفت آن می شود.
مولانا عبدالحمید در پایان این بخش از سخنان خود گفت: خداوند به کسانی که این سه کار را انجام می دهند اجر عظیم عنایت می کند، چرا که این امور از نمازها و عبادات‏ نفلی افضل هستند، و اتحاد و انسجام مسلمانان، که بسیار حائز اهمیت است، در گرو این سه مورد می باشد.