مصاحبه روزنامه “اعتماد ملی” با مولانا عبدالحمید امام جمعه اهل‌سنت زاهدان

انتظار و خواست اهل‌سنت از رئیس جمهور آینده مراعات کردن حقوق شهروندی و آزادی‌های مذهبی و اجرای عدالت بین تمام ایرانیان اعم از اقوام و مذاهب و یکسان‌نگری و اجرای کامل قانون اساسی است. مهمترین انتظار اهل‌سنت از رئیس جمهور آینده این است که به فشارهای فعلی که برای وحدت و امنیت ملی کشور خطرناک است پایان داده شود. ——————————————– فضای کشور را در شرایط فعلی که در آستانه انتخابات قرار داریم چگونه ارزیابی می‌کنید؟ فضای استان سیستان و بلوچستان چگونه است؟ این فضا را از دو جهت داخلی و خارجی باید بررسی کنیم؛ در بُعد خارجی نتوانسته‌ایم اعتماد جهانی را آن‌طور که مناسب شأن ملت ایران هست به دست آوریم، در گذشته جایگاه ایران در سطح جهانی و خصوصاً جهان اسلام بسیار خوب بود. ولی متاسفانه در 3،2 سال اخیر در سطح جهان اسلام با مشکلاتی مواجه هستیم و شخصیت‌ها و مراکزی که از دوستان نزدیک جمهوری اسلامی بوده‌اند علیه ما موضعگیری‌هایی داشته‌اند و به نظر بنده یکی از نقاط ضعف دولت آن بوده است که نتوانسته وضعیت و جایگاه ایران را در میان کشورهای اسلامی و شخصیت‌های بین المللی در سطحی که قبلا بود، نگه دارد و اعتماد متقابل را خصوصا با جهان اسلام نگه دارد… و اما از جهت داخلی نیز اوضاع رضایت‌بخش نیست، اقوام و مذاهب با پریشانی شدیدی مواجه هستند. احزاب و گروهها و عموم مردم نیز به همین صورت. فضای استان سیستان و بلوچستان به علت قشرگرایی قومی و مذهبی مدیریت قبلی استان و بر اثر فشارهای اخیر مذهبی، محدود کردن برخی آزادی‌های مذهبی اهل‌سنت، تخریب مدرسه عظیم‌آباد زابل، دستگیری و بازداشت تعدادی از علما و جوانان مذهبی اهل‌سنت و اعمال تبعیض و نابرابری بسیار نامساعد بوده و ناامنی روانی بر شهروندان استان حاکم است. انتظارات و خواسته‌های اهل‌سنت از رئیس جمهور آتی چیست؟ انتظار و خواست اهل‌سنت از رئیس جمهور آینده مراعات کردن حقوق شهروندی و آزادی‌های مذهبی و اجرای عدالت بین تمام ایرانیان اعم از اقوام و مذاهب و یکسان‌نگری و اجرای کامل قانون اساسی است. مهمترین انتظار اهل‌سنت از رئیس جمهور آینده این است که به فشارهای فعلی که برای وحدت و امنیت ملی کشور خطرناک است پایان داده شود. ما در تمام تبلیغات ریاست جمهوری شاهد شعارهای زیبای تبلیغاتی هستیم اما متاسفانه بعد از پیروزی، خبری از تحقق آن شعارها نیست و این چیزی است که به اعتماد مردم ضربه وارد می‌کند، به نظر من مهم‌ترین مساله، صداقت و امانتداری است که رئیس جمهور آینده با جدیت آن را رعایت کند چون اهل‌سنت از نژادهای اصیل ایرانی هستند و اکثریت دوم کشور را بعد از برادران شیعه تشکیل می‌دهند، انتظار دارند از حقوق مساوی برخوردار شوند، در واگذاری مسئولیت‌های مناسب و فرصت‌های شغلی، استخدام و در ارگان‌های مختلف بر اساس شایستگی و یکسان‌نگری با آنها برخورد شود. راهکار استفاده از ظرفیت‌های اقوام و مذاهب مختلف برای اداره کشور چیست؟ راهکار بسیار ساده است، همانگونه که ازدیگران برای اداره کشور استفاده می‌شود از اهل‌سنت باید استفاده شود. ما ظرفیت‌های خوبی در این رابطه از لحاظ تخصص و تعهد داریم؛ سیاستمدارن، اقتصاددانان و مدیران شایسته‌ای در میان اهل‌سنت هستند که می‌توانند به خوبی از مسئولیت خویش در اداره امور کشور برآیند و همچنان‌که از اقوامی که به عنوان اهل‌سنت در ایران زندگی می‌کنند اعم از کرد، ترکمن، بلوچ، فارس، ترک، عرب و….در کشورهای همجوار به عنوان رئیس جمهور، وزیر و استاندار و…استفاده می‌شود و بهترین شایستگی را در کشورشان نشان داده‌اند و اگر در ایران چنان اتفاقی رخ دهد مطمئناً مسئولان نظام پشیمان نخواهند شد. چون آنها به نحو احسن وظیفه خویش را انجام خواهند داد و مایه تحکیم اخوت و انسجام ملی و اسلامی خواهند شد. در حالی که متاسفانه تا به حال از این ظرفیت‌ها استفاده نشده است. اگر چه قانون اساسی برا ی بهره‌گیری از متخصصان اهل‌سنت در مدیریت‌های کلان محدودیتی ندارد ولی متاسفانه عملا این محدودیت در اجرا اعمال می‌شود که برای جامعه اهل‌سنت بسیار نگران کننده است. چگونه می‌توان فضای جدیدی برای پیشبرد امور کشور و نیز دیدگاه‌های اصلاح‌طلبانه خلق کرد؟ دین اسلام آئین اصلاح است. پیامبر اعظم صلی‌الله‌علیه‌وسلم با رسالت خویش به عنوان مصلح بزرگ مبعوث شدند آن هم در سرزمینی که بیشتر به اصلاح نیاز داشت.اصلاح در همه امور اعتقادی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و…مورد نیاز است، نهضتی هم که سبب پیروزی انقلاب و پایه‌گذاری نظام جمهوری اسلامی به رهبری امام خمینی(ره) با هدف اصلاح امور و شعار استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی شروع شد، در واقع مبارزه‌ای بود علیه فساد حاکم بر اداره امور کشوردر همه زمینه‌ها. یعنی نهضت یک نهضت عظیم اصلاح‌طلبانه بود. در واقع همه افراد در زندگی و همه احزاب و گروه‌ها و نهضت‌ها و دولت‌ها نیاز به اصلاح دارند و هر چه تجربیات کاری بیشتر به دست بیاید بشر به ضعف‌های خود در زمینه‌های گوناگون بیشتر دسترسی پیدا می‌کند و تا آخر کار همواره زندگی بشر با قوت و ضعف مواجه است که نیاز به اصلاح دارد. آنچه از روز روشن‌تر است برای همه اندیشمندان و حتی افراد عادی، آن است که اداره کشور نیاز به اصلاح دارد و از آنجایی که کشور ما یک کشور اسلامی است و قانون اساسی، برگرفته از قوانین اسلامی است، اصلاحات باید در چارچوب قوانین اسلامی صورت گیرد و اگر ما اسلام را همان‌طور که هست پیاده کنیم تمام دغدغه‌ها و پریشانی‌های جامعه برطرف می‌شود. بسیاری امروز از اصلاحات وحشت دارند و بیشتر ترس‌شان از آن است که در قالب اصلاح‌طلبی، مسایل غیر اسلامی وارد کشور نشود و فضای کشور را منکرات و معاصی نگیرد که این نگرانی آنها را اصلاح‌طلبان باید در نظر داشته باشند و اصلاحات را باید به نحوی طرح کرد که همه جامعه در زندگی دینی و اجتماعی خویش احساس نیاز به اصلاحات کنند. در این راستا اندیشمندان کشور و صدا وسیما و تحلیلگران سیاسی و علمای بزرگوار می‌توانند مؤثر باشند. وضعیت جبهه اصلاحات در جامعه اهل‌تسنن چگونه است؟ در درجه نخست، اکثریت شهروندان این مملکت خواهان اصلاحات در اداره امور کشور هستند. اهل‌سنت به عنوان اکثریت دوم شهروندان این میهن اسلامی از آنجایی که بیش از دیگران با تبعیض و نابرابری در حقوق شهروندی روبه‌رو بوده‌اند و در مسایل مذهبی با محدودیت‌های آزادی مواجه هستند از همه اقوام و مذاهب بیشتر به اصلاحات می‌اندیشند و معتقدند که تنها از راه اصلاحات، انقلاب و نظام اسلامی را می‌توان تثبیت کرد و به اخوت اسلامی و امنیت ملی پایدار رسید. از این نظر اهل‌سنت روی اصلاحات می‌اندیشند و آن را راه حلی برای خواسته‌ها و مطالبات خود می‌دانند. ارزیابی جنابعالی از اعلام آمادگی آقای مهدی کروبی برای انتخابات آتی چیست؟ جناب آقای کروبی از رجال سیاسی و از مدیران توانمند مملکت هستند که در چند دوره ریاست مجلس را عهده‌دار و مورد اعتماد امام خمینی(ره) بوده‌اند و مسئولیت‌های متعددی همچون سرپرستی حجاج، نمایندگی امام، ریاست بنیاد شهید، و کمیته امداد را بر عهده داشته‌اند. تک تک مردم ایران با ایشان آشنایی دارند و ایشان شخصیت معتدل و میانه‌رویی هستند. اکنون که به صحنه آمده‌اند احساس مسؤولیت کرده و یقیناً در خود توانایی نجات کشور را می‌بیند و ما خوشحالیم که افرادی مانند جناب آقای کروبی در صحنه حضور پیدا می‌کنند. به نظر شما اعلان نامزدی آقای کروبی باعث اتحاد اصلاح‌طلبان می‌شود یا انشقاق؟ به نظر بنده اصلاح‌طلبان اگر پیروزی می‌خواهند خود را برای دو چیز آماده کنند: 1- اتحاد در بین صفوف‌شان. بنده خوشحال شدم که در یکی از نشریات از قول آقای کروبی خواندم که ایشان طرحی کاربردی تحت عنوان شورای حکمیت را مطرح ساختند که این اندیشه جناب کروبی سبب اتحاد اصلاح‌طلبان خواهد شد. 2- حصول اطمینان در سلامتی انتخابات. به نظر کارشناسان و حتی عموم مردم اگر سلامت انتخابات به صورت مطمئن از سوی مسؤولان نظام تضمین نشود حضور اصلاح‌طلبان در صحنه انتخابات بی‌فایده است و از نظر سیاسی به اصلاح‌طلبان ضربه سنگینی وارد خواهد شد. قبل از هر چیزاصلاح‌طلبان باید دنبال سلامت انتخابات باشند تا داد وفریاد گذشته و پشیمانی بعد از انتخابات نصیب‌شان نشود و این نکته بسیار مهم و حساسی است. آیا اصلاح‌طلبان می‌توانند در صورت پیروزی در انتخابات آتی بر فضای کنونی جامعه تاثیر بگذارند؟ جبهه اصلاحات باید گذشته را فرا راه آینده قرار دهد. با کارشناسی، تحلیل و نقد و بررسی گذشته، آینده را ترسیم و برای موفقیت برنامه‌ریزی کنند. نقاط ضعف چه در دوران حاکمیت اصلاحات و چه پس از آن مورد شناسایی قرار گیرند و مرتفع شوند. در این صورت قطعاً تاثیر گذار خواهند بود، چون فضا و شرایط کنونی داخلی و خارجی نسبت به چند سال قبل متفاوت است و با توجه به تجربه گذشته و شناسایی نقاط ضعف و قوت و بازاندیشی و بازسازی درونی‌ای که صورت می‌گیرد، بهتر می‌تواند کار و خطاهای سیاسی گذشته را جبران کنند. خلاصه آنکه اصلاح‌طلبان باید تصمیم قطعی بگیرند که اول به اصلاح خود بپردازند و سپس به اصلاح کشور و مشکلات و معضلات جامعه، تا موفق شوند. در حال حاضر اوضاع چگونه است؟ آیا فشارها و محدودیت‌هایی هست؟ بعد از روی کار آمدن دولت نهم که جامعه اهل‌سنت مشکلاتی را در راستای تبعیض و حق شهروندی و عدم اجرای دقیق قانون اساسی تحمل کرده بود امید‌وار شدند که با عدالت و مهرورزی مورد تفقد قرارمی‌گیرند و مشکلاتشان اگر به پایان نرسد کمتر خواهد شد که متاسفانه بر مشکلاتشان افزوده شد، خصوصا در یکی دو سال اخیر که از طرفی بیش از گذشته مقدسات و بزرگان‌شان مورد حمله قرار گرفتند و در برخی از شهرها نماز‌خانه‌هایشان که نماز جمعه و عیدین برگزار می‌کردند تعطیل شدند و حتی در پادگان‌های آموزشی با مشکلات نماز جماعت مواجه شدند، در حالی که این انتظار وجود داشت که برای اهل‌سنت در جاهای دیگر مجوز مسجد داده شود، مجوز مسجد که داده نشد هیچ، حتی نمازخانه‌های اهل‌سنت که در منازل شخصی یا استجاری بودند در معرض خطر تعطیلی قرار گرفتند. طرح ساماندهی حوزه‌های علمیه( دولتی کردن مدارس دینی) مطرح شد که در واقع تهدیدی برای استقلال حوزه‌های علمیه است. تخریب حوزه علمیه اهل‌سنت زابل و آواره شدن طلاب شبانه‌روزی و اساتید و بازداشت بسیار ی از علما و جوانان مذهبی اهل‌سنت و مشکلات دیگر بر مشکلات گذشته افزوده شد و در نتیجه اهل‌سنت رنج و الم بیشتری را متحمل شد. اکنون در استان سیستان وبلوچستان متاسفانه وضعیت نگران‌کننده است و خطر اختلاف فرقه‌ای منطقه را تهدید می‌کند. این در حالی است که برادران شیعه وسنی در قرون متمادی برادروار زندگی می‌کردند و هیچ‌گونه نگرانی فرقه‌ای نداشتند ولی حالا شدیداً این نگرانی را احساس می‌کنند و چنانچه مسؤولان امر، اهل‌سنت را در این ناحیه درنیابند به احتمال زیاد دشمنان اسلام وایران اسلامی سوءاستفاده خواهند کرد. ما خواستار این هستیم که هیاتی بی‌طرف از سوی مقام معظم رهبری به این منطقه اعزام شوند و مسایل منطقه را بررسی کنند و به استحضار ایشان برسانند. به نقل از: روزنامه اعتماد ملی