خطیبان اهلسنت کشور در مراسم نماز جمعه (15 اردیبهشت 1402) با اشاره به اعدامهای گسترده جرائم مربوط به مواد مخدر، با اشاره به زیانها و ضررهای فردی و اجتماعی این اعدامها، این شیوۀ مبارزه با مواد مخدر را «ناکارآمد» و «بیهوده» و «باعث تضعیف پایههای حاکمیت» دانستند. خطیبان جمعه اهلسنت کشور همچنین دستگیری و بازداشت سریالی اساتید دارالعلوم زاهدان را «غیرعاقلانه» و «بر خلاف مصلحت» عنوان کردند و خواستار آزادی بیقیدوشرط علمای اهلسنت و لغو حکمهای سنگین آنان شدند.
مولانا گرگیج: اعدامها غیر از تنفر هیچ نتیجۀ خوبی برای کشور ندارند
مولانا محمدحسین گرگیج در مراسم نماز جمعه گالیکش با اشاره به مشکلات موجود در کشور، نسبتبه موج جدید اعدامهای زندانیان بهویژه شهروندان بلوچ اعتراض کرد و اظهار داشت: در شش روز گذشته تقریباً بیست نفر که بسیاری از آنان بلوچ بودند، اعدام شدند. قطعاً این نوع اعدامها کشور را گلوبلبل نمیکند و غیر از تنفر هیچ نتیجهای نخواهد داشت. انسان هر راه و مسیری را از دست بدهد، اشکالی ندارد، اما نباید مسیر عدالت و برابری را از دست بدهد.
مدیر دارالعلوم فاروقیه گالیکش در ادامه افزود: با اعدام ما نمیتوانیم کشوری را نگه داریم و نمیتوانیم مخالفی را ازبین ببریم و محوش کنیم و نیز نمیتوانیم خود دائم بر این اسب سوار شویم و یکهتازی کنیم. هرگاه قاطبه مردم از یک اتفاق ناراحت شدند، بدانیم الله تعالی طرف و جانب جمعیت را میگیرد. اگر الله تعالی و مردم ناراحت شدند، قطعاً ناراحتی این دو ما را نابود میکند.
مولانا عبدالصمد ساداتی: اعدامهای مربوط به مواد مخدر کارساز و بازدارنده نبودهاند
مولانا عبدالصمد ساداتی در مراسم نماز جمعه سراوان با اشاره به اعدامهای اخیر جرائم مواد مخدر و افزایش تعداد اعدامها بهخصوص در سیستانوبلوچستان، اظهار داشت: اعدامهای جرائم مواد مخدر نهتنها کارساز و بازدارنده نبوده است، بلکه روزبهروز قاچاق مواد مخدر افزایش یافته و این اعدامها معضلات زیادی برای خانوادهها و جامعه داشته است. ضرر و زیان اعدام فقط برای یک فرد اعدامشده نیست، بلکه همۀ اعضای خانواده از آن متأثر میشوند و اجتماع بهسوی فاجعه بزرگی سوق داده میشود. لازم است درباره اعدامها تجدیدنظر شود.
مدیر دارالعلوم زنگیان سروان در ادامه بر لزوم توجه به مطالبه آزادی علمای بازداشتشده تأکید کرد و گفت: اخیراً تعدادی از اساتید دارالعلوم زاهدان و علمای اهلسنت بازداشت شدهاند. وقتی برای بازداشت و دستگیری این افراد توجیهی وجود ندارد لازم است این نوع مطالبات مورد توجه مسئولین قرار گیرد.
ایشان از علما بهعنوان «خیرخواهان جامعه» یاد کرد و گفت: علما و اهل علم راهنما و خیرخواه برای همۀ مردم و حاکمیت هستند و امنیت کشور را در نظر دارند. نباید هر روز و هر هفته روی این مسائل مناقشه باشد و از مشکلات و مسائل بزرگتر که جهان اسلام و کشور با آن مواجه هستند، غفلت کرد. باید جمود فکری و تنگنظریها را کنار گذاشت و به آنچه به صلاح مُلک و مِلت است، توجه کرد.
مولانا محمدعثمان: اعدامها پایههای حاکمیت را تضعیف میکند
مولانا محمدعثمان در مراسم نماز جمعه مسجد الخلیل خاش با اشاره به موضوع جمعههای خونین زاهدان و خاش اظهار داشتند: هفت ماه از حوادث جمعههای خونین زاهدان و خاش گذشته، اما هیچ اقدام عملی صورت نگرفته است. مسئولان بهجای اینکه زخمهای مردم را التیام بخشند، آنها را مأیوس و ناامید میکنند. درحالیکه پاسخگویی به خانوادههای شهدا و مجروحین و حل مشکلاتشان و مجازات آمرین و عاملین این حوادث چارهساز بود.
مدیر مدرسه دینی مدینةالعلوم خاش در ادامه با انتقاد از اعدامهای گسترده در چند روزهای گذشته، خاطرنشان کرد: متأسفانه در چند روز گذشته بیش از بیست نفر از مردم بلوچ به جرائم مربوط به مواد مخدر اعدام شدند. این اعدامها هیچ منفعتی برای حاکمیت ندارند، بلکه پایههای حاکمیت را تضعیف میکنند. ما از حاکمیت و قضات میخواهیم از اعدامهای روزانه و دستگیری اقشار مختلف مخصوصاً علما دست بردارند؛ چراکه این علما خیرخواه حاکمیت و رعیت هستند.
ایشان مطالبات و خواستههای شیخالاسلام مولانا عبدالحمید را «بهحق و قانونی» دانست و گفت: شیخالاسلام مولانا عبدالحمید غیر از مطالبات ملت، اقوام و اقلیتهای دینی و مذهبی چه درخواستی دارند؟ آیا پاسخ این مطالبات گفتگو و حل مشکلات نیست؟ امروز تمام حاکمان جهان به این نتیجه رسیدهاند که زور و اسلحه مشکلات را حل نمیکند.
مولانا عبدالمالک ملکیپور: : بازداشتهای توهینآمیز و خیابانی علمای اهلسنت مشکل را حل نمیکند/ عدالت اسلامی در حق عاملان و آمران جمعههای خونین زاهدان و خاش اجرا شود
مولانا عبدالمالک ملکیپور در مراسم نماز جمعه کنارک، از بازداشت اساتید دارالعلوم زاهدان انتقاد کرد و گفت: پس از گذشت هفت ماه از حوادث فجیع جمعههای خونین زاهدان و خاش انتظار میرفت مسئولین قضایی و امنیتی با آمرین وعاملین این حوادث برخورد قانونی نموده و آنان را به سزای اعمالشان برسانند و عدالت را اجرا نمایند، اما متأسفانه بهجای احقاق حق شهدا و مجروحین این حوادث، با اِعمال فشار بر مجموعه دارالعلوم مکی زاهدان بهویژه مولانا عبدالحمید به دنبال خاموشکردن صدای حقطلبی و تظلمخواهی هستند.
امامجمعه کنارک در ادامه تصریح کرد: بازداشتهای توهینآمیز و خودسرانه و خیابانی علمای اهلسنت مشکل را حل نمیکند. از مسئولین استانی و کشوری مصرانه میخواهیم بازداشتشدگان حوادث اخیر را بدون قیدوشرط آزاد کرده، نسبت به مجازات آمرین و عاملین جمعههای خونین زاهدان و خاش مجازات و اجرای عدالت اسلامی اقدام نموده و از هر نوع اقدام تحریکآمیز دیگری که احساسات عمومی جامعه را جریحهدار میکند بپرهیزند.
مولانا ملکیپور در ادامۀ سخنانش حمایت خود را از مواضع شیخالاسلام مولانا عبدالحمید اعلام کرد و گفت: شیخالاسلام مولانا عبدالحمید خیرخواه ملت و دولت هستند. برای ایشان قوم و مذهب ملاک نیست. ما حمایت قاطع خود را از مواضع حکیمانۀ حضرت شیخالاسلام مولانا عبدالحمید حفظهالله اعلام میداریم.
امامجمعه زابل: دستگیری اساتید دارالعلوم زاهدان غیرعاقلانه و بر خلاف مصلحت است
مولانا عبدالرشید شهبخش در مراسم نماز جمعه زابل با اشاره به «اعدامهای بیرحمانه و گسترده جوانان بلوچ»، اظهار داشت: متأسفانه این روزها اعدامهای بیرحمانه و گستردهای در سطح کشور انجام میگیرد که برای مردم ما بسیار دردناک و خطرناک هستند. این اعدامها نهتنها هیچ سودی برای کشور و ملت به دنبال نداشتهاند، بلکه بسیاری از خانوادهها را داغدار و فرزندان را یتیم و زنان را بیوه کرده است. وقتی مسئولین کشور و مقامات قضایی میبینند اعدامهای گسترده هیچ فایدهای ندارد، چرا جلوی این اعدامها را نمیگیرند و چارهای نمیاندیشند؟!
امامجمعه اهلسنت زابل در ادامه گفت: علت اصلی اعدامها سوءمدیریت و کمکاری بعضی از مسئولین استانی و کشوری است. وقتی جوانان بیکار باشند و هیچ شغل و منبع درآمدی نداشته باشند، بهناچار به شغلهای کاذب رو میآورند و درنهایت روانه زندان میشوند و در آخر بالای چوبه دار میروند. اگر واقعاً مسئولین به مردم خدمت میکردند و سرمايههای موجود در کشور را فقط برای مردم ایران بهخصوص استان محروم سیستانوبلوچستان صرف میکردند، مسلماً جوان ما بهطرف چنین مشاغلی نمیرفت.
مدیر مدرسه دینی بدرالعلوم زابل از دستگیری سریالی اساتید دارالعلوم زاهدان نیز انتقاد کرد و گفت: این روزها وضعیت کشور و استان متشنج است. در این وضعیت دستگیری سریالی علمای دارالعلوم زاهدان شروع شده است. قطعاً دستگیریها و بازداشت اساتید دارالعلوم زاهدان غیرعاقلانه و برخلاف مصلحت است. باید مسئولین از عقل و خرد کار بگیرند، وقتی وضعیت متشنج است، نباید با عملکردشان سبب بحرانیترشدن اوضاع شوند، بلکه بهوسیله گفتگو و تسامح این مسائل را حل کنند.
مولانا عبدالکریم حسینپور: تنگنظری به نفع ملت و دولت نیست/ فشار بر شیخالاسلام مولانا عبدالحمید فشار بر همۀ مظلومان است
مولانا عبدالکریم حسینپور در مراسم نماز گُشت- از توابع شهرستان سراوان- با اشاره به افزایش اعدام شهروندان بلوچ در کشور اظهار داشت: اخیراً اعدامهای زیادی در استان و اطراف آن صورت میگیرد و تعداد زیادی از علما که با شیخالاسلام مولانا عبدالحمید نزدیک هستند، بازداشت شدهاند. بارها به مسئولین گفته شده است که تنگنظری به نفع آنان و ملت نیست. وقتی خودشان مرتکب جنایتی شدند و صدها نفر را بیگناه کشتند و بیش از سیصد نفر را مجروح و زخمی کردند و نتوانستند این فاجعه را حل کنند، چرا با فشار بر علما و بازداشتشان به جنایت خود میافزایند؟
ایشان اضافه کرد: شیخالاسلام مولانا عبدالحمید هیچ حرفی بر خلاف مصلحت کشور و نظام نگفتهاند، نباید بر ایشان فشار آورد. فشار بر مولانا عبدالحمید درواقع فشار بر کل ملت و همۀ مظلومان است. باید مسئولین اینقدر بینش و تفکر داشته باشند که انقلابشان، انقلاب مظلومان و مستضعفان بوده است؛ اکنون چرا این قشر از جامعه روزبهروز ضعیف و ناتوان میشود؟!
امامجمعه رمین چابهار: در یک نظام اسلامی شایسته نیست که علما در زندان باشند
مولانا خدابخش اسلامدوست در مراسم نماز جمعه رمین- از توابع شهرستان چابهار- از بازداشت علمای اهلسنت ازجمله اساتید دارالعلوم زاهدان به شدت انتقاد کرد و اظهار داشت: با گذشت ماهها از جمعههای خونین زاهدان و خاش نهتنها هنوز آمرین و عاملین این جنایت مجازات نشدهاند، بلکه سیر دستگیری علما بهویژه اساتید دارالعلوم مکی زاهدان ادامه دارد. ما انتظار داشتیم که علمای زندانی آزاد میشدند، زیرا در یک نظام و سیستم اسلامی شایسته نیست که علما در زندان باشند.
امامجمعه رمین چابهار تصریح کرد: بازداشت و زندانیکردن علما راهحل نیست، بلکه مشکل را بدتر و پیچیدهتر میکند. لذا ما ضمن اعلام حمایت از خیرخواهی و دلسوزی حضرت شیخالاسلام مولانا عبدالحمید، از مسئولین درخواست داریم که علمای دربند را هر چه سریعتر آزاد کنند و عاملین و آمرین جنایت جمعههای خونین زاهدان و خاش را به اشد مجازات برسانند.
مولانا عبدالصمد دامنی: ریاستطلبی و جاهطلبی به همۀ افراد جامعه ضربه میزند
مولانا عبدالصمد دامنی در مراسم نماز جمعه مسجد جامع حقانیه ایرانشهر به نکوهش جاهطلبی در اسلام پرداخت و اظهار داشت: امروز بسیاری از افراد جامعه در تلاش بهدستآوردن پست و مقام هستند؛ به هر دری میزنند تا به مسند ریاست و مسئولیت برسند و در رسیدن به این هدف گاهی به رشوه و گاهی به زور متوسل میشوند تا مقام و پستی به دست آورند و بر مردم حکومت کنند و نام و آوازهای برای خود کسب کنند.
مدیر حوزه علمیه حقانیه ایرانشهر ادامه داد: شاید یکی از دلایل ناکارآمدبودن مسئولین این باشد که آنها بهجای خدمت به ملت و شهروندان با هزار دوز و کلک تنها درپی کسب پست و مقام هستند، چهبسا با چنین نگرشهایی به خود و همه اقشار جامعه ضربه بزنمد و در خدمترسانی به ملت موفق عمل نکنند و در نتیجه گرهای از مشکلات ملت باز نشود.
امامجمعه نیکشهر: شیخالاسلام مولانا عبدالحمید زبان گویای ملت هستند
مولانا عبدالله وحیدیفر در مراسم نماز جمعه نیکشهر از شیخالاسلام مولانا عبدالحمید بهعنوان زبان گویای ملت یاد کرد و اظهار داشت: باید رهبران جوامع اسلامی نسبتبه مردم خیرخواه و مهربان باشند و در سختیها و مشکلات با آنها همراه باشند. شیخالاسلام مولانا عبدالحمید زبان گویای ملت هستند. ایشان در اتفاقهای اخیر سختی زیادی را به جان خریدند و از حقوق ملت و مردم دفاع کردند.
امامجمعه نیکشهر در ادامه اضافه کرد: بر ما لازم است از مواضع بهحق شیخالاسلام مولانا عبدالحمید حمایت کنیم و ایشان را در رسیدن به خواستهها و مطالبات برحقشان همراهی کنیم. قطعاً با سکوت و عقبنشینی در تاریخ برای نسل خود شرمندگی و ننگ را ثبت میکنیم و در تاریخ همه اتفاقها برای آیندگان ثبت و ضبط میشوند و آنان ما را براساس مطالبی که در تاریخ آمده قضاوت میکنند.
ماموستا برزان ملکی: با دستگیری و بازداشت علما مشکلات کشور حل نمیشوند
ماموستا برزان ملکی در مراسم نماز جمعه مسجد جامع شیخین سنندج با اشاره به احضار و بازداشت علما و صدور حکمهای سنگین علیه آنان، اظهار داشت: در چند ماه اخیر هرچقدر نسبت به اوضاع کشور انتقاد سازنده و خیرخواهی شد، مسئولان کشور پاسخگو نبودند و تاکنون هم هیچ اصلاحی صورت نگرفته است و اوضاع مملکت هر روز بدتر شده و فشارهای ناروا بر ماموستایان و علمای اهلسنت هم بیشتر شده و تعدادی را بازداشت کرده و تعدادی را هم به دادگاه ویژه احضار کردهاند و حکمهای ناروا علیه آنان صادر کردهاند.
ماموستا ملکی در ادامه خواستار لغو حکمهای سنگینی برای علما شد و گفت: واقعاً برای دادگاه و محکمهای که شلاقزدن را برای رجال دینی و علمای کشور صادر میکند، مایه شرم و ذلت است. صدور چنین احکامی اهانت به تمام اهلسنت است و آن را نمیپذیریم! لذا توقع داریم که هرچه زودتر دست از چنین رویۀ غیرشرعی و غیرقانونی بردارند و حکمهای صادره را هرچه زودتر لغو کنند تا دیگر شاهد احضار و بازداشت و صدور حکم علیه علمای اهلسنت نباشیم.
ایشان اضافه کرد: مسئولین بهجای صدور حکمهای سنگین علیه علمای اهلسنت، به فکر اصلاح این وضعیت فلاکتبار اقتصادی و گرانی و تورم باشند. با بازداشت علمای اهلسنت و وادارنمودن آنان به سکوت، نهتنها مشکلات حل نمیشوند، بلکه بیشتر و بدتر هم میشوند. قطعاً خاموشکردن یک صدا، سبب بلندشدن صدها صدای اعتراض دیگر در جامعه میشود.
خطیب جمعه خواف: نباید با عملکرد و باورهای شخصی خود دین اسلام را بدنام کنیم/ محدودیتها از نمازخانهها برداشته شوند
مولوی خیرالله نیکخوی در مراسم نماز جمعه خواف از دین اسلام بهعنوان «دین آزادی و آسانگیری» یاد کرد و اظهار داشت: دین اسلام دین آزادی و آسانگیری است. متأسفانه گاهی اوقات دعوتگران، اهل دین و حاکمان اسلامی آن را سخت و مشکل جلوه میدهند و با برخوردها و نوع دعوتهای خود باعث تنفر مردم از دین میشوند؛ درنتیجه بسیاری از افراد جامعه از دین زده میشوند و از مسیر هدایت منحرف میگردند. باید خیلی مواظب بود که با عملکرد خود اسلام و دین را بدنام نکنیم و مراقب باشیم در امور دینی، سختگیری بیشازحد نداشته باشیم.
استاد حوزه علمیه احناف خواف در ادامه برلزوم «آزادی و استقلال نمازخانهها» تأکید کرد و گفت: یکی از وظایفی که خداوند متعال برای مسئولین و حاکمان اسلامی مقرر کرده، اقامه و ترویج نماز است. نباید مانعتراشی و محدودیتی برای نمازخانهها و مساجد صورت گیرد. ما استدعا داریم مسئولین در جهت ترویج نمازخانهها تلاش کنند و محدودیتها برداشته شوند. نمازخانهها برای مؤمنان مانند پدر و مادر مهم هستند و اگر از آنها گرفته شوند، بیقرار میشوند و نفرت در دلشان ایجاد خواهد شد.
امامجمعه دهستان کهیر کنارک: دستگیری و بازداشت اساتید دارالعلوم زاهدان به صلاح نیست
مولانا نواب حوت در مراسم نماز جمعۀ بخش کهیر- از توابع شهرستان کنارک- با انتقاد از دستگیریهای سریالی اساتید دارالعلوم زاهدان، اظهار داشت: بعضی از ارگانها با دستگیری و بازداشت اساتید قصد فشار بر مجموعه دارالعلوم زاهدان را دارند. باید همه متوجه باشیم با بازداشت علما، نخبگان و دلسوزان هرگز در جامعه آرامش و آسایش نمیآید و قطعاً مشکلات زیادی بر همۀ اقشار جامعه تحمیل میشود.
امامجمعه دهستان کهیر ضمن محکومیت بازداشت علمای اهلسنت، تصریح کرد: جرم علمای بازداشتشده چیست؟ علما مرتکب چه جرمی شدهاند که اکنون در زندان بهسر میبرند؟ رسم و قانون دنیا بر این است که فرد نخست مجرم شناخته میشود، آنگاه بازداشت و روانه زندان میشود، نه اینکه فرد را دستگیر کنند بعد برای یافتن جرم علیه او تلاش کنند.
ایشان تبعیض و تنگنظری را نشانه ضعف دولتها دانست و گفت: وقتی انسان نتواند فکر، اندیشه و عملکرد دیگری را تحمل کند، او را به حاشیه میراند و در حق او هر نوع تبعیض را رو میدارد. قطعاً تبعیض و تنگنظری و کمظرفیتی نشانه ضعف یک دولت بهشمار میآید. دین اسلام پیروانش را به داشتن ظرفیت بالا و وسعتدید و سعهصدر تأکید میکند و از هر نوع تنگنظری برحذر میدارد. پس اکنون که اقتصاد کشور ما نحیف و لاغر شده است، به بهانه حجاب و دیگر مشکلات نباید مغازهها و مراکزی تجاری پلمب شوند و یا با قطعی اینترنت مواجه باشیم.
مولانا اسحاق سپاهی: دستگیری علما راهحل مشکلات کشور و ملت نیست
مولانا اسحاق سپاهی در مراسم نماز جمعه مسجد جامع شعبان محمدی سراوان با اشاره به دستگیری اساتید دارالعلوم زاهدان تصریح کرد: دستگیری علما راهحل مشکلات کشور و ملت نیست، بلکه یک حرکت نامناسب است. هیچ یک از علمایی که دستگیر شدهاند مجرم نیستند و با گروههای سیاسی هیچ ارتباط و وابستگیای ندارند. همۀ آنان افراد نیک و صالحی هستند.
ایشان اضافه کرد: برخی گمان میکنند میتوانند با بازداشت اساتید دارالعلوم زاهدان در مواضع شیخالاسلام مولانا عبدالحمید تغییری ایجاد کنند، اما بنده به آنان میگویم: آن شیخالاسلامی که ما و مردم ما میشناسیم، بهوالله با بازداشت پنج نفر بهجای خود، با دستگیری صد نفر هم از بیان مطالبات بهحق مردم دست نمیکشند.
مولانا سپاهی در ادامه به حوادث جمعههای خونین زاهدان و خاش اشاره کرد و خاطرنشان ساخت: تعدادی زیادی از نمازگزاران در زاهدان و خاش به شهادت رسیدند. عاملان این جنایات برای همگان مثل روز مشخص بودند. مردم انتظار داشتند همۀ عاملان و آمران بهسزای اعمال خودشان میرسیدند و همانجایی که مرتکب جنایت شده بودند، مجازات میشدند، نه اینکه علما و افراد مفید جامعه به زندان میافتادند.
خطیب جمعه پشامگ سرباز: مسئولان با بازداشت اساتید دارالعلوم زاهدان راه به جایی نمیبرند
مولوی محمداکرم کوهی در مراسم نماز جمعه پشامگ- از توابع شهرستان سرباز- با اشاره به بازداشت اساتید دارالعلوم زاهدان اظهار داشت: مسئولان استانی مجموعۀ دارالعلوم زاهدان را تحت فشار قرار دادهاند و تعدادی از اساتید را بدون جرم بازداشت کردهاند؛ اساتیدی که هیچگونه فعالیت سیاسی نداشتهاند. اگر هدف و انگیزه مسئولین از بازداشت علما فشارآوردن بر شیخالاسلام مولانا عبدالحمید است، قطعاً با چنین طرز تفکری راه بهجایی نمیبرند.
ایشان در ادامه گفت: بعضیها میگویند شیخالاسلام مولانا عبدالحمید استان را دوقطبی کردهاند. واقعاً جای تعجب است، آیا دفاع از حقوق ملت ایران جرم است و باعث ناامنی در جامعه میشود؟ شیخالاسلام مولانا عبدالحمید خواستار لغو اعدامهای مواد مخدر هستند، آیا چنین مطالبهای باعث ایجاد ناامنی و تشویش اذهان میشود؟ ایشان از حقوق زنان ایرانی دفاع میکنند، کدام یک از این موارد استان را دوقطبی کرده یا ناامنی در منطقه ایجاد کرده است؟