حدیث:
عَنْ عُبَادَةَ بْنِ الصَّامِتِ عَنْ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «مَنْ أَحَبَّ لِقَاءَ اللَّهِ أَحَبَّ اللَّهُ لِقَاءَهُ وَمَنْ كَرِهَ لِقَاءَ اللَّهِ كَرِهَ اللَّهُ لِقَاءَهُ » (رواه البخاری و مسلم)
ترجمه:
از عباده بن صامت رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «هر کس ملاقات الله و حضور به بارگاه او را دوست داشته باشد، الله نیزملاقات با او را دوست دارد و هر کس ملاقات با الله و حضور به بارگاه او برایش ناگوار باشد، الله نیز ملاقات با او را ناگوار میدارد».
شرح:
در روایت آمده است هنگامی که رسول اکرم صلی الله علیه وسلم این امر را بیان داشتند، حضرت عایشه صدیقه یا یکی دیگر از ازواج مطهرات عرض کرد: یا رسول الله! حال ما چنین است که «إِنَّا لَنَكْرَهُ الْمَوْتَ» ما از مرگ می ترسیم و مرگ برای ما گوارا نیست. آنحضرت صلی الله علیه وسلم در پاسخ فرمودند: «منظور من این نیست که آدمی مرگ را دوست داشته باشد، دوست نداشتن مرگ یک امر فطری و طبیعی است. بلکه منظورم این است که برای رسیدن به آنچه بعد از مرگ از رضا و فضل و کرم خداوند شامل حال انسان مومن میشود، مشتاق باشد».
هر انسانی که چنین حالی داشته باشد، خداوند با او محبت میکند وملاقات با او را دوست میدارد، و عکس آن، هر انسانی که در اثر بدعملی و بدبختی خود مستحق خشم و غضب الهی باشد، به هنگام مرگ از انجام اعمال بد خود آگاه میشود، لذا او راضی نیست به بارگاه الهی حاضر شود و حضور خود را مصیبتی بزرگ برای خود تلقی میکند. خداوند متعال نیز ملاقات با چنین انسانی را نمیپذیرد و دوست ندارد.
طبق این توضیح رسول اکرم صلی الله علیه وسلم، مراد از «لقاءالله» مرگ نیست، بلکه آن برخوردی است که خداوند متعال بعد از مرگ بندۀ خود، با او خواهد داشت. چنانکه حدیثی با همین مضمون از حضرت عایشه صدیقه رضی الله عنها روایت است که در پایان آن این جمله ذکر شده است: «والموت قبل لقاءالله»؛ یعنی مرگ پیش از دیدار الهی است.
امام شاه ولی الله دهلوی رحمه الله در شرح این حدیث میفرماید: «هنگامی که وقت کوچ کردن از این جهان به جهان دیگر نزدیک میشود، پرده و حجابهای غلیظ و تاریک مادی و بهیمی کنار زده میشود و روح، ملکوت را مشاهده میکند. در آن موقع حقایق و واقعیتهایی از عالم غیب و آخرت که رسول اکرم صلی الله علیه وسلم از آنها خبر دادهاند، مشاهده میشوند و روح بندۀ صاحب ایمان، که همواره درخواستهای بهیمی را مغلوب و منکوب کرده و سعی در غالب کردن صفات ملکی نموده است، با مشاهده مناظر لطف و کرم و عنایت پروردگار، مشتاق میشود که هرچه سریعتر از این جهان خارج شده و به آغوش رحمت الهی برسد.
برعکس آن، انسان منکر و نفسپرستی که همیشه گرفتار شهوات و مست لذتهای دنیوی بوده است، روحش به هنگام مرگ، با مشاهده مناظر مهیب و وحشتناک جهان آخرت برای خود، به هیچ وجه حاضر نمیشود، این جهان را ترک کند».
شاه ولی الله میفرماید: «این دو حالت با «اًحًبّ لقاءالله» و «کره لقاءالله» تعبیر شدهاند و مراد از «أحب لقاءه» و «کره الله لقاءه» رضا و نارضایتی و خشم و غضب، و ثواب و عذاب الهی است.
منبع: معارفالحدیث؛ 3-4/ 334-337
سال تحصیلی جدید دارالعلوم زاهدان، امروز پنجشنبه (23 شوال 1445/ 13 اردیبهشت 1403) با قرائت…
گرچه عملکرد دولت در حوزه اقتصادی عملکرد مثبتی نبوده، اما بر خلاف آندسته از کسانی…
اعتراضات در دانشگاههای آمریکا علیه حملات اسرائيل به غزه و کشتار غیرنظامیان فلسطینی توسط اسرائیل…
«تغییرات جدید در دستگاه قضایی سیستانوبلوچستان»، «رسیدگی عادلانه و فوری به پروندۀ جمعههای خونین زاهدان…
یک مقام ارشد سیاسی حماس به آسوشیتدپرس گفت که این گروه شبهنظامی حاضر است با…
شیخالاسلام مولانا عبدالحمید امام جمعه اهل سنت زاهدان در خطبههای نماز جمعه امروز (7 اردیبهشت…