مولانا قاسمی یک استاد و معلم، فقیه، محدث، زبانشناس، نسخهپژوه و محقق و مدیر و مؤسس آکادمی و پژوهشکده شاه ولیالله حیدرآباد سند، رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات سندی و رئیس کمیته استهلال پاکستان بین سالهای ۱۹۷۷ تا ۱۹۸۹م. بود. ایشان همچنین مدیر مجله “الرحیم” ارگان آکادمی شاهولیالله بود و از طریق این مجله به ترویج اندیشههای امام شاهولیالله دهلوی و مولانا عبیدالله سندی میپرداخت.
مرحوم آذرکیش انسانی فروتن، متواضع و فعال بود. با شیخالاسلام مولانا عبدالحمید ارتباط داشت و همیشه خدمت ایشان حاضر میشد. ایشان نخستین نمایندۀ بلوچ و اهلسنتِ مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی بود.
مولانا نظرمحمد دیدگاه فرزند «مزار» در سال 1311 شمسی در روستای «دامن» از توابع ایرانشهر چشم به جهان گشود. ایشان از علما و شخصیتها و استوانههای برجستۀ علمی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی اهلسنت ایران بهشمار میرفت.
سخن از شخصیتی است که دنیا را با شمشیرِ پیروزی گرفت و آن را با دست کرَم بخشید؛ کسی که اروپا را دو بار لرزه بر اندام کرد؛ بار اول هنگامی که ارتش اروپا را با شمشیرش در هم شکست؛ بار دوم هنگامی که مردمش را با زیرکی خویش دهشتزده کرد. او نمونۀ کامل یک فرماندۀ پیروز است و آرمان حاکم مسلمان، تصویری تمامعیار از شهسورای زیرک و مسلمانی راستگوست. آزادگر بزرگی که سرزمینهای شام و فلسطین را بعد از استعماری که صد سال استمرار یافت، آزاد کرد. شخصیتی که دوست و دشمن را به تحسین و محبت صادقانهاش واداشت و در تاریخ شرق و غرب بزرگترین افتخارات و نیکوترینِ اخلاقها را به جا گذاشت.
بیستم ماه مبارک رمضان بزرگمردی از تبار صدیق اکبر و فاروق اعظم دعوت حق را لبیک گفت و مصداق آیه کریمه «ارْجِعِي إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَرْضِيَّةً» گردید… إنا لله و إنا إلیه راجعون.
سعدی از مفاخر و اسطورههای جهان است که در تمام عرصههای ادبیات و سیاست و تصوف و اخلاق و… قلم رانده و دُرافشانی کرده است، بهطوریکه هر صاحب ذوقی از هر طایفه و سنوسال و مزاجی میتواند بر خوان رنگارنگ سعدی بنشیند و بهرهها ببرَد. سعدی برای همه؛ حاکم و رعیت، استاد و شاگرد، شیخ و مرید، فقیر و غنی، تاجر و کاسب، برای همه و همه سخنها و پندهایی گرانبها دارد و همین است راز محبوبیت سعدی در بین اقشار و طبقات مختلف جامعه و رمز ماندگاری آثار او در طول تاریخ.
مولانا عبدالقادر رائیپوری عالمی ربانی، مرشدی برجسته، آگاه و بابصیرت بود که خداوند متعال به او ذکاوت، فراست و سعهصدر بسیار بالایی عنایت کرده بود. ایشان از افرادی بود که بین علم و عمل، و تعلیم و تزکیه جمع کرده بود، و این افراد همان علما و رهبرانی هستند که جهان اسلام به شدت به وجودشان نیاز دارد تا جامعه را در پرتو تجربیات و فراست ایمانی خویش قیادت و رهبری کنند.
مولانا محمدیوسف کاندهلوی، فرزند مولانا محمد الیاس و نوۀ مولانا محمد اسماعیل شهید رحمهمالله از همین خاندان نجیب است که در روستای «کاندهله» و در روز چهارشنبه 25 جمادیالاولی سال 1335 هجری قمری (20 مارس 1917 میلادی) چشم به جهان گشود.
شادروان حاج امید شهبخش محدود به یک طایفه نبود. او فرزند ایران بود که در بلوچستان به دنیا آمده بود و در این خاک بالیده بود. بزرگمرد بلوچی بود که خود را به یک قبیله و یک طایفه و یک خاندان منحصر نکرد
مولانا حفیظالله طاهریفر، در سال 1317 هـ.ش در روستای «سورستان» باخرز از توابع شهرستان تایباد دیده به جهان گشود.