گویی خدای متعال برای ازالهٔ همین شبهه، پس از ذکر فضایل و برخی از احکام ماه رمضان، میفرماید: اگرچه ماه رمضان گذشته است، هرگز تصور مکنید که خداوند هم از شما دور شده است، بلکه چنانکه اوتعالی در رمضان به شما نزدیک بود در غیر رمضان هم به شما نزدیک است. این شما بندگان هستید که در ماه رمضان به من نزدیکتر میشوید و پس از آن از من فاصله میگیرید. اگر شما بخواهید، همانطور که در رمضان قرب مرا حاصل کرده بودید، خیلی راحت میتوانید در هر زمان به من نزدیک و نزدیکتر شوید؛ چراکه: «وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ»؛ ما از رگ جان هم به بنده نزدیکتریم، این بنده است که با غفلتها، نافرمانیها و بیپرواییهایش از ما دور میشود.
در ماه رمضان كه خود گنجی گرانبهاست، چنان گنجی نهفته كه در طول ماه فقط یک شب حاصل میشود و آن گنج معادل با عبادت مخلصانۀ هزار ماه (سیهزار شب = هشتادوسه سال و چهار ماه) میباشد. سبحانالله! هزاران كیلوگرم طلا نه، بلكه تمام طلاهای ناب دنیا با ارزش این گنج برابری نمیكنند.
رمضان بهترین فرصت برای تربیت نسل جوان بهعنوان بزرگترین سرمایه جوامع است، چراکه با واحدهای درسی تئوری و غالبا عملیاش، بهتر میتواند نقاط ضعف دوران نوجوانی و جوانیِ خصوصا نسل Z را پوشش اصلاحی دهد و در عین حال، نقاط قوت این نسل را به سمت رشد بیشتر و بهتر جهتدهی کند.
پیشینیان و سَلف صالح از صحابه و تابعین و تبع تابعین ارزش ماه رمضان و فرصتهایی را که خداوند برای پیشرفت و ترقی و پیمودن درجات احسان و نزدیکی به خدا در آن قرار داده است درک میکردند. آنان نیکی و تقوا در این ماه را فراموش نمیکردند. این ماه را ماه توبه و بازگشت و ماه تلاوت و تدبر در قرآن و ماه ادای حق قرار میدادند.
بخش مهمی که نقطه مشترک همه ادیان نیز است و در طول تاریخ بشریت سهم بسزایی در تغییر و تحول انسان به سوی خیر و خوبی داشته «روزه» ماه مبارک رمضان است. اجرای این فریضه مهم الهی اگرچه از لحاظ زمان و مکان و کمّوکَیف متغیر بوده، اما ماهیت آن در همۀ ادیان یکی بوده و یک هدف را که همان تغییر و تحول انسان است دنبال کرده است.
ادلهی شرعی از کتاب و سنت نهتنها بیانگر ارتباط محکم بین ماه رمضان با قرآن است، بلکه خبر از پیوند تاریخی ناگسستنی میان این ماه و وحی الهی دارد. همانطور که همهی کتابهای آسمانی در ماه رمضان بهصورت تمام و کمال و یکباره بر پیامبران نازل شده، آغاز مرحلهی نزول متفرق قرآن که با اوایل سورهی علق {اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ} آغاز گشته نیز با این ماه مصادف است، بلکه این رخداد از فضایل این ماه میباشد.
رمضان بهترین فرصت برای ارتقای معنویت و اصلاح سبک زندگی است. مؤمنان از فرصت رمضان برای خودسازی و دگرسازی بهرهبرداری میکنند و خود را از معاصی دور نگه میدارند و ارتباطاتشان را کم میکنند و بر عبادت و تهجد و قیام شبانه و صیام روزانه تمرکز میکنند و همواره به سمت پاکی و ارتقای روحی قدم برمیدارند تا زندگی روحانی خود را توسعه دهند و بهسوی پیشرفت معنوی حرکت کنند.
ماه شعبان مثل همیشه همراه با نسیم ملایم خیر و برکت وزیدن گرفته است. تو گویی به قدوم فرخندهٔ ماه خجستۀ رمضان نوید میدهد و بندگان الهی را به حُسن استفاده از خود و رمضان فرامیخوانَد. بهرهمندی نیکو از فرصتها جز با پیروی از سنتهای رسولالله صلیاللهعلیهوسلم امکانپذیر نیست. چنانکه خدای متعال میفرماید: «واگر از او پیروی كنيد، هدايت مىيابيد»(نور:۵۴).
خواهرانی که به فریضۀ امربهمعروف و نهیازمنکر اهتمام میورزند در واقع سهمی از آیۀ «کنتم خیر أمة أخرجت للناس تأمرون بالمعروف وتنهون عن المنکر» برای خودشان برگرفتهاند. در پرتو این آیه، معیار برتری این امت در امربهمعرف و نهیازمنکر است. اگر این امت، فریضۀ امربهمعروف را ترک کند، هیچ برتریای بر امتها و ادیان گذشته ندارد. در جوامعی که فریضۀ امربه معروف ادا نمیشود یا بدون حکمت و اصول و قواعد اجرا میشود، حرمتها از بین رفته است، بیحیایی و فحشا حاکم شده است، سرقت و ناامنی امانِ مردم را بریده است.
عدالت اجتماعی یکی از اصول اساسی اسلام است که در تمامی مجامع اسلامی باید رعایت شود. عدالت اجتماعی بهمعنای تساوی حقوق بین اعضای جامعه است و در اسلام، این مفهوم بهعنوان یکی از مهمترین اصول حاکمیت در نظام سیاسی مطرح شده است. از طرفی، یکی از مهمترین عوامل تضمین عدالت اجتماعی در مجامع اسلامی، حکومت اسلامی است. در حکومت اسلامی، همه اعضای جامعه باید به مساوات حقوقی برسند و تفاوتهای اجتماعی و اقتصادی باید باتوجهبه شریعت اسلامی برطرف شوند.