افزایش آمارهای ترک تحصیل بهویژه در دورۀ متوسطۀ اول در سالهای اخیر در ایران یکی از موضوعاتیست که نگرانیهایی را برای دلسوزان امور آموزشی، تربیتی و اجتماعی جامعه ایجاد کرده است.
به گزارش سنیآنلاین، محمدرضا نیکنژاد و نرگس ملکزاده، دو تن از کارشناسان آموزشی در گفتوگو با روزنامۀ «آفتاب یزد» (3 دیماه 1399) به بررسی عوامل افزایش ترک تحصیل دانشآموزان در کشور پرداختند.
محمدرضا نیکنژاد در اینخصوص اظهار داشت: «تقریبا در دو دهه گذشته این میزان از فشار اقتصادی که بر روی جامعه ایران است وجود نداشته است… زمانی که فشار اقتصادی زیاد میشود تمرکز خانوادهها متوجه نیازهای اولیه میشود و افراد تنها برای زندهماندن تلاش میکنند و قادر هستند تنها نیازهای اولیه خود را برآورده کنند. لذا آموزش در سطح نیازهای ثانویه انسانها قرار میگیرد.»
وی در ادامه افزود: «امروزه پیامد فشارهای اقتصادی در مدارس هم به راحتی قابل مشاهده است. بسیاری از خانوادهها قادر نیستند مانند سالهای گذشته برای تحصیل فرزندان خود هزینه کنند. اما الان حتی اگر مدرسه درخواست هزینهای کند والدین اقدام به تعویض مدرسه فرزندان خود میکنند یا نسبت به هزینههای مدارس اعتراض دارند. این بحث برای خانوادههای متوسط تهرانی است، اما این قضیه برای مناطق نابرخوردار متفاوت است؛ افراد قدرت انتخاب ندارند مثلا یک مدرسه در روستا قرار دارد و همه برای تحصیل باید به آنجا بروند. در اینصورت اگر افراد قادر به پرداخت هزینهها باشند ادامه تحصیل میدهند و در غیر اینصورت از تحصیل باز میمانند. به نظر من فشارهای اقتصادی در این زمینه حرف اول را میزند.»
این کارشناس آموزشی «تحصیلکردههای بیکار» را از دیگر عوامل افزایش ترک تحصیل برشمرد و گفت: «بیکاری در سطح تحصیلکردههای دانشگاهی در ترک تحصیل دانشآموزان بسیار تاثیر دارد. به عبارتی؛ خانوادهها و به خصوص دانشآموزان با مشاهده تحصیلکردههای بیکار از ادامۀ تحصیل منصرف میشوند و ترک تحصیل میکنند. امروزه در هر خانوادهای نیروی تحصیلکردۀ بیکار وجود دارد و این ضربه بسیار بزرگی است.»
نرگس ملکزاده، یکی دیگر از کارشناسان آموزشی نیز در گفتوگو با آفتاب یزد به تاثیر «نبود امکانات آموزشی کافی» در افزایش ترک تحصیل اشاره کرد و گفت: «آموزش مجازی خود عاملی برای ترک تحصیل میتواند باشد، زیرا تعدادی از دانشآموزان به وسایل مورد نیاز آموزش آنلاین دسترسی ندارند. همچنین عدم اطلاع خانواده از برنامههای آموزشی تلویزیون، سیدیهای آموزشی و درسنامهها باعث میشود دانشآموزان بیبضاعت از تحصیل باز بمانند.»
ملکزاده در ادامه تصریح کرد: «به نظر من نداشتن امکانات آموزش یکی از مهمترین علتهای ترک تحصیل است، چون بعد از مجازیشدن آموزش، برخی از بچهها خود را عقبتر از آموزش مدرسه میدانند و تمایلی به ادامه تحصیل ندارند.»