- سنی آنلاین - https://sunnionline.us/farsi -

اخلاق شهروندی

عبدالله نیازی

به‌عنوان یک شهروند، آگاهی‌تان از الزامات زندگی شهری چقدر است؟ بدون شک زندگی شهری الزامات فراوانی دارد که در صورت رعایت‌نکردن آنها، زندگی شهری بسیار مشکل می‌شود.
یکی از الزامات مهم و اساسی زندگی شهری، رعایت اخلاق است. تمام شهروندان موظف‌اند در تعامل با همدیگر، اخلاق نیکو را در پیش بگیرند. طبیعتا انسان‌ها در نوع اخلاق و رفتار و میزان تحمل و ظرفیت با هم برابر نیستند؛ بسیاری از مواقع کوتاهی‌ها و یا اشتباهاتی از شهروندان سر می‌زند که باید در برابر این کوتاهی‌ها از اخلاق نیکو کار گرفت و گذشت کرد. «اخلاق نیکو» اساس جامعۀ ایده‌آل است. از این‌جهت بخش بزرگی از منابع روایی ما به ستایش اخلاق نیکو پرداخته است.
اما جای بسی تاسف است که در عصر کنونی، جای اخلاق نیکو یا همان اخلاق شهروندی، در زندگی شهری ما خالی است. بیشتر شهروندان اخلاق شهروندی را رعایت نمی‌کنند و در مواجهه با کوچک‌ترین و معمولی‌ترین اتفاقات و حوادث، از خشونت کار می‌گیرند. مثلا؛ وقتی در خیابان تصادفی رخ می‌دهد، رانندگان دو خودروی آسیب‌دیده به جان همدیگر می‌افتند و زشت‌ترین کلمات را نثار همدیگر می‌کنند، درحالی‌که هر دو طرف به این حادثه راضی نبوده‌اند و بدون نیاز به خشونت و پرخاشگری و بددهانی، می‌توان این اتفاق ساده و معمولی را با زبان نرم و به شیوه‌ای متمدنانه و قانونی حل‌وفصل کرد.
لذا همگان وظیفه دارند تا برای گسترش «اخلاق شهروندی» تلاش کنند. مراکز آموزشی و رسانه‌ها با برنامه‌های متنوع سطح آگاهی مردم را نسبت به اخلاق شهروندی بالا ببرند. نقش علما در این زمینه نیز بسیار سنگین است؛ تریبون‌های مساجد بهترین محلی است که می‌توان از آنها برای آگاهی مردم درخصوص فضایل و برکات اخلاق نیکو و رعایت حقوق شهروندی کار گرفت.
چه زیباست که تمام شهروندان خود را مکلف به رعایت اخلاق شهروندی بدانند. اگر در زندگی شهری که روزانه با صدها و هزاران نفر با رفتارها و سرشت‌های مختلف سروکار داریم، در تعامل با همۀ آنها «اخلاق نیکو» را سرلوحۀ خویش قرار دهیم، آنگاه شهری آرام و امن خواهیم داشت.