شیخ محمدعلی امینی، مدير مجتمع آموزشی فرهنگی سلطان‌العلماء بندرلنگه و یکی از علمای برجسته اهل‌سنت کشور که برای دیدار با شیخ‌الاسلام و طلاب به دارالعلوم زاهدان آمده بود، روز شنبه (17 شهریور 1397) در جمع طلاب دورۀ حدیث این مرکز بزرگ علمی اهل‌سنت ایران به ایراد سخن پرداخت.
به گزارش سنی‌آنلاین، شیخ محمدعلی امینی ضمن ابراز خرسندی از دیدار با طلاب دورۀ حدیث دارالعلوم زاهدان، خطاب به این طلاب گفت: شما شخصیت‌های حال و آینده جامعه اسلامی هستید، انسان وقتی در جلسات علم شرکت می‌کند و با پویندگان راه حقیقت ارتباط پیدا می‌کند. از شدت خوشحالی در پوست نمی‌گنجد. اکنون برای بنده همین حالت پیش آمده است.
ایشان ادامه داد: وقتی این چهره‌های بسیار با نشاط و باانگیزه و با علاقه را می‌بینم. به آینده خوب «اسلام»، «امت اسلامی» و «دعوت در میان بشریت» امیدوار می‌شوم. به‌خصوص وقتی می‌بینم شما عزیزان به دو منبع از منابع اصلی احکام و علم علاقه دارید: «کتاب‌الله» و «سنت رسول‌الله». ما در دنیا رشته‌های علمی خیلی زیادی داریم که همه‌شان نیاز جامعه است؛ اما انسان نمی‌تواند از این دو رشته صرف‌نظر و احساس بی‌نیازی کند.
شیخ محمدعلی امینی با بیان اینکه «پیامبر مأموریت داشت تا قرآن را برای ما «روشن»، «تفسیر» و «تبیین» کند»، خاطرنشان ساخت: ما برای فهم قرآن نمی‌توانیم از سنت و حدیث بی‌نیاز باشیم. تمام ابواب حدیثی که شما عزیزان در باب عقاید، احکام، اخلاق و سیرت می‌‌خوانید، همه اینها ریشه‌شان در کتاب‌الله است که پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم با یک تعبیر روشن‌گرانه‌ای برای ما بیان کرده‌اند.
مدير مجتمع آموزشی فرهنگی سلطان‌العلماء بندرلنگه در ادامه افزود: خداوند در این آیه «و ما آتاكُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاكُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا»، به ما دستور داده همان‌طوری که از قرآن متابعت می‌کنیم از سنت هم پیروی کنیم. با این آیه حجت پیروی از سنت‌های آن‌حضرت به اتمام رسید. متأسفانه امروز عده‌ای این نغمه‌ها را سر می‌دهند: «ما قرآنی هستیم»، «کاری به سنت و فقه نداریم»، «ما می‌توانیم از قرآن استنباط کنیم» و «حدیث ذهن ما را متفرق و پراکنده می‌کند، چراکه هرکسی به احادیث حکمی زده است و با این حکم زدن‌های مرسل، ضعیف، مرفوع، موقوف، صحیح، مسند، غیرمسند و معنعن ذهن ما پراکنده و متفرق می‌شود.»
ایشان تصریح کرد: به این افراد می‌گوییم که شما دچار اشتباه شده‌اید، چراکه قرآن نیاز به «ترجمان»، «تبیین» و «تفسیر» دارد. تعداد «رکعات نماز»، «مسائل احوال شخصیه»، «عبادات»، «معاملات»، «جنایات»، «سیاست»، «کشورداری» و «ارتباط با بیگانگان و اهل ذمه» را با بی‌نیازی از حدیث از کجای قرآن می‌توان استنباط و استخراج کرد؟ در حقیقت این تقسیم‌بندی برمی‌گردد به‌دقت بیش‌ازحد محدثان که این احادیث را به‌طور کامل طبقه‌بندی کرده‌اند. هرکسی عناد نداشته باشد و دنبال حقیقت باشد، می‌تواند خیلی از مسائل را از احادیث بفهمد.
عالم برجسته اهل‌سنت قشم در ادامه به آفتی که بعضا گریبانگیر افراد معدودی از طلاب علوم دینی می‌شود اشاره کرد و گفت: بعضی از عزیزان ما وقتی با علم حدیث سروکار پیدا می‌کنند و چند حدیثی می‌خوانند. پیش خود و در ذهن‌شان احساس می‌کنند، علامه دهر شده‌اند. دیگر به جایگاه امام ابوحنیفه، امام ابویوسف، امام شافعی و امام احمدبن حنبل دست یافته‌اند. انتظار دارند که مقلد داشته باشند و از کسی پیروی نکنند. این طرز تفکر صددرصد از بنیاد اشتباه است.
ایشان در ادامه تأکید کرد: من و شما به گرد پای محدثان و ائمه مذاهب نمی‌رسیم. آنان باوجوداینکه در رشته‌های مختلف تبحر داشتند، هیچ‌گاه ادعا نکردند که ما داری جایگاه و مقام هستیم و نیز مردم را به تقلید از خود دعوت ندادند، بلکه مردم خود تشخیص دادند که آنان ازنظر «علم»، «صلاح»، «عمل»، «تقوا» و «تقلید در مسائل» به جایگاهی رسیده‌اند که می‌توان آنها را به‌عنوان «پیشوا» انتخاب کنند.
شیخ امینی از حدیث پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم برای ثبوت تقلید استدلال کرد و خاطرنشان ساخت: متأسفانه بعضی‌ها با خواندن چند حدیث، تقلید را «آفت دین‌داری» تصور می‌کنند. درحالی‌که «تقلید از ائمه مذاهب عین علم است». پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم به معاذبن جبل فرمودند: وقتی تو به یمن رفتی و از من دور شدی در حل مسائل دینی چه‌کار می‌کنی؟ عرض کرد: از «قرآن»، «سنت» و «اقوال» صحابه تقلید می‌کنم. اگر اینجا چیزی ندیدم، نگاه می‌کنم که از قرآن و سنت چه استنباطی می‌توانم داشته باشم، سپس استنباط خودم را اعمال می‌کنم. ما حال که می‌خواهیم مستقل عمل کنیم، آیا به احادیث نیاز نداریم؟!
ایشان با بیان اینکه «اگر تقلید از مذاهب نمی‌بود، جمهوری‌های آسیای میانه بعد از 70 سال تسلط کمونیست‌ها به «اسلام» برنمی‌گشتند و تمام مسلمانان از دست می‌رفتند»، گفت: امروزه به برکت تقلید دین‌داری تا حال در تاجیکستان، ازبکستان، قزاقستان و دیگر کشورهای اسلامی باقی مانده است. اگر ما می‌آمدیم به آنها می‌گفتیم: این کار شما اشتباه و غلط است، «تو»، «پدر» و «همه گذشتگان‌تان» اشتباه کرده‌اید و دچار اشتباه بوده‌اید، آیا آنان از دین بیزار نمی‌شدند؟
مدير مجتمع آموزشی فرهنگی سلطان‌العلماء بندرلنگه، تقسیم‌بندی مسلمانان به‌ویژه اهل‌سنت‌وجماعت را به القاب و عناوین مختلف به‌جز مذاهب اربعه، «صف‌بندی بین مسلمانان» و «اقدامی تفرقه‌انگیز» دانست و خاطرنشان کرد: الله تعالی از زمان حضرت ابراهیم علیه‌السلام به ما عنوان بسیار افتخارآمیز «مسلمان» را داده است؛ «هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ»؛ چه اسم زیبایی است. به همین اسمی که خدا برای ما برگزیده است افتخار کنیم. چه نیازی است با گذاشتن نام‌هایی دیگر که از سوی دشمنان اسلام برای بعضی‌ها دیکته می‌شود، خودمان را تکه‌تکه کنیم؟؛ این واقعاً اشتباه بزرگی است.
«اعتدال» پایه و اساس موفقیت است
شیخ محمدعلی امینی پایه و اساس موفقیت را «اعتدال» دانست و گفت: ما امت اعتدال هستیم. عقیده، اخلاق و تمام برنامه عبادی امت اسلامی بر اساس و پایه عدل و اعتدال است و در آن زیاده‌روی و کوتاهی نیست.
ایشان در ادامه اظهار داشت: گاهی عبادت‌کنندگان جوان در عبادت حریص می‌شوند که این حرص‌شان باعث می‌شود تا آنان دچار افراط و افراط‌گرای شوند، دیگران را تخطئه کنند و در پی انتقاد مردم بروند. اگر آنان تمام نیروی‌شان را ظرف یک ماه صرف کنند، خسته شده و باعث بیزاری خود و دیگران از دین می‌شوند.
شیخ امینی به طلاب دورۀ حدیث دارالعلوم زاهدان توصیه کرد و خاطرنشان ساخت: من و شما می‌توانیم با «عملکرد»، «نحوه تبلیغ» و «حضور خود» مبشر و منفر باشیم. ولی سعی و تلاش براین باشد تا به مردم آسان بگیریم و آنان را تشویق و علاقه‌مند به دین کنیم، چراکه «إن هذا الدین یسر».