ایالت بلوچستان پاکستان، بزرگ‌ترین و کوچک‌ترین ایالت این کشور است؛ بزرگ‌ترین از نظر مساحت و کوچک‌ترین از نظر جمعیت. انتخابات عمومی اخیر در پاکستان که سوم مرداد برگزار شد، یکی از عجیب‌ترین و پرمناقشه‌ترین انتخابات تاریخ این کشور اسلامی بود. دو ایالت «خیبرپختونخوا» و «بلوچستان» از پایگاه‌های اجتماعی قدرتمند احزاب مذهبی و در عین حال زادگاه احزاب ملی‌گرای بلوچ و پشتون در پاکستان محسوب می‌شوند، اما در سال‌های اخیر اقبال مردم در این ایالت‌ها به احزاب غیرمذهبی و مرکزگرا بیشتر شده است.
در ایالت بلوچستان حرف اول در میدان سیاست با سرداران و رؤسای قبایل است. سرداران و معتمدانی که بعضاً در هر دوره از انتخابات به عضویت حزبی درمی‌آیند و بعد تغییر حزب می‌دهند؛ امری که حافظ حسین‌احمد (عضو برجسته‌ی جمعیت علمای اسلام) را بر آن داشت تا از این افراد به عنوان «خانه‌به‌دوشان سیاسی» یاد کند. اما در انتخابات اخیر این نوع افراد کمتر به‌طرف احزاب مرکزی مانند «مسلم‌لیگ» و «حزب مردم» کوچ کردند. برعکس، گروهی از سیاسیون تجربه‌کار و دارای پیشینه قوی، حزب جدیدی تشکیل دادند و توانستند اکثریت نسبی را در بلوچستان بگیرند.
حزب «بلوچستان عوامی پارتی» (باپ) چند ماه پیش از برگزاری انتخابات سراسری پاکستان تأسیس شد. بیشتر رهبران این حزب در گذشته عضو حزب مسلم‌لیگ بوده‌اند. تشکیل این حزب، با وجود اتهاماتی مانند دریافت حمایت‌های خاص از نهادهای نظامی و امنیتی، برای مردم ایالت بلوچستان اقدامی مثبت است. این امر نشان‌دهنده‌ی اعتمادبه‌نفس بالای بخش قابل توجهی از سیاسیون بلوچستان است. پیروزی چشمگیر این حزب به رهبری «جام کمال»، از سرداران بلوچ منطقه «لَسبیله»، راه تشکیل دولت ایالتی را برای آن فراهم کرده است. «باپ» در مجلس ایالتی 15 کرسی دارد و 4 نماینده دیگر هم از این حزب حمایت کرده‌اند و حدود 40 درصد کرسی‌ها با این حزب تازه‌تأسیس است. در این میان «جمعیت علمای اسلام» هم که 9 کرسی را تصاحب کرده، تمایلی به نشستن بر کرسی‌های اپوزیسیون ندارد.
همچنین افراد منتخب بلوچستان عوامی پارتی در حال رایزنی برای تصاحب کرسی در کابینه جدید دولت عمران‌خان هستند؛ این به‌معنای تقویت روابط مرکز با ایالت محروم بلوچستان و کسب اعتبارات بیشتر است.
از طرفی دیگر، سیاست‌مداران ملی‌گرایی مانند سردار اختر مینگل در این انتخابات بهتر درخشیدند و توانستند برخی از «خانه‌به‌دوشان سیاسی» را جذب احزاب محلی بلوچ کنند. در مجموع احزاب ملی‌گرایی که در بلوچستان رأی آورده‌اند، تقابل جدی با «تحریک انصاف پاکستان» ندارند و این امر می‌تواند در پنج سال آینده به نفع مردم محروم بلوچ تمام شود.
ایالت بلوچستان هم‌اکنون با دو چالش جدی معیشتی-رفاهی و امنیتی مواجه است؛ آخرالذکر خود نتیجه‌ی چالش اول است. دولت محلی جدید چاره‌ای جز مواجهه با این چالش‌ها ندارد و باید تمام توان خود را برای تقلیل این مشکلات صرف کند. شرط آن است که سیاسیون بیش از آنکه به فکر جیب خود باشند، برای رفاه و آسایش مردم و کاهش مشکلات آنان تلاش کنند.
امروز :جمعه, ۳۱ فروردین , ۱۴۰۳
دیدگاههای کاربران