هرسال ماه رجب شهر زاهدان و مردم خون گرمش خودشان را برای میزبانی از مهمانان داخل و خارج کشور آماده میکنند، هرچه بهروزهای برگزاری همایش نزدیک میشویم حال و هوای شهر و میزبانان بهتر و زیباتر میشود. کوچه و برزنهای اطراف دارالعلوم زاهدان و محل برگزاری این نشست معنوی با بنرهای رنگارنگ مزین میشود و اقشار مختلف مردم کمر همت میبندند و چند روزی خود را برای خدمترسانی به مهمانان وقف میکنند.
نشست مقدماتی همایش
نشست مقدماتی بیستوهفتمین همایش دانشآموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان شامگاه چهارشنبه (22 فروردین 1397) در مصلای اهلسنت زاهدان برگزار شد.
در نشست مقدماتی این همایش معنوی که با حضور جمع کثیری از مهمانان از استانهای مختلف کشور برگزار شد، مولوی ادریس ریگی (نمایندۀ دانشآموختگان سال جاری)، آخوند اسکندر ربانی (از علمای اهلسنت استان خراسان شمالی) و مولوی بهزاد فقهی (از سخنوران برجستۀ اهلسنت استان خراسان رضوی) به ایراد سخن پرداختند.
مولوی ادریس ریگی پیرامون موضوع «بیتالمقدس و رسالت امت اسلامی در قبال قبلۀ اول مسلمانان» سخنانی ایراد کرد. نمایندۀ دانشآموختگان دارالعلوم زاهدان «آشنایی جوانان مسلمان با جایگاه بیتالمقدس» و «تلاش برای آزادی قبلۀ اول مسلمانان از اشغال» را ازجمله رسالتهای امت اسلامی در قبال بیتالمقدس عنوان کرد.
آخوند اسکندر ربانی نیز پیرامون «سیرۀ نبوی و تاثیر آن در بهبود زندگی بشر» سخنرانی کرد. ایشان در این زمینه اظهار داشت: سیرۀ پاک نبوی همچون چراغی تابناک بهسوی الله پرتوافشانی میکند. پیامبر در تمام امور از قبیل سیاست، حکومت، اجتماع و روابط بینالملل اسوۀ حسنه و بهترین الگو هستند.
مولوی بهزاد فقهی نیز در نشست مقدماتی این همایش معنوی، در مورد «راه اصلاح امت و اهمیت پرداختن به آن» مطالب زیبا و شیوایی را ایراد کرد. این سخنور برجستۀ اهلسنت کشور در ادامه با اشاره به اوضاع بحرانی جهان اسلام و خطراتی که امت اسلامی را در نتیجۀ اختلافات مذهبی و فرقهای تهدید میکند، به سورۀ مبارکۀ «العصر»، استناد کرد و توجه به «ایمان»، «عمل صالح» و «امر به معروف و نهی از منکر» را راههای اصلاح و تزکیه امت اسلامی برشمرد.
خیرمقدم حضرت شیخالاسلام مولانا عبدالحمید به مهمانان بیستوهفتمین همایش دانشآموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان و دعای این شخصیت برجسته و محبوب اهلسنت کشور پایانبخش برنامههای نشست مقدماتی این همایش معنوی بود.
نشست رسمی همایش دانشآموختگی
امروز پنجشنبه (23 فروردین) است. روزی که نشست رسمی همایش دانشآموختگی شروع میشود. مهمانان گروهگروه به محل برگزاری بیستوهفتمین همایش دانشآموختگی دارالعلوم زاهدان در حال حرکت هستند. مصلای نماز جمعه زاهدان میزبان این همایش باشکوه است. فضای این جلسه معنوی با تلاوت کلام وحی توسط قاری عبدالمنان براهویی معطر میشود. سپس مولوی عبدالناصر محسنیپور به نمایندگی از دانشآموختگان سال جاری دارالعلوم زاهدان به ایراد سخن میپردازد.
گروه فیلمبرداری با دقت کامل در حال ثبت و ضبط مشغول هستند تا این همایش را بهصورت زنده برای بسیاری از مشتاقان و دوستدارانی که بنابر بٌعد سفر یا هر عذری از شرکت در این نشست بازمانده بودند، پخش کنند
برنامههای بخش نخست نشست رسمی بیستوهفتمین همایش دانشآموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان در حال برگزاری بود که دکتر باقر کرد، معاون عمرانی استاندار سیستانوبلوچستان طی سخنانش به ستودن وحدت و همدلی مردم استان سیستانوبلوچستان، بر لزوم چارهاندیشی علما و فارغالتحصیلان در راستای حل مشکلات جهان تأکید کرد.
سپس کاک هاشم حسینپناهی از فعالان اهلسنت کُرد، رشته سخن را به دست گرفت، ایشان بابیان اینکه «اهل اسلام حول محور توحید گردهم میآیند»، بر لزوم بازگشت به مسیر «امت واحده» تأکید کرد.
مدرس مدرسه علوم دینی امام بخاری سنندج، که حامل سلام کاک حسن امینی (حاکم شرع مردم کردستان) نیز بود، با بیان ویژگیهای علمای دین اظهار داشت: علمای واقعی توقع جایگاه و امتیازاتی از مردم ندارند، تواضع دارند و متواضعانه در صف مردم و کنارشان هستند و خودشان را جدا از مردم نمیدانند. این بزرگان همانند خلفا هستند.
عالم و دعوتگر بنام کردستان در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت: کُردها شما مردم بلوچ را دوست دارند، حوزه دارالعلوم زاهدان را از خودشان میدانند و برای آن و اساتیدش دعا میکنند و برای همین این مسیر طولانی را طی میکنند و در این جلسات حضور دارند. در دل مردم ما بهجز آرزوی توفیقات روزافزون حوزه و اساتید و بالأخص مولانا عبدالحمید، چیز دیگری نیست.
سخنران دیگر این نشست معنوی، شیخ سید محمدشافی قریشی مدیر حوزه علمیه محمدیه اهلسنت شهرستان تالش بود. وی با بیان اهمیت توحید و یکتاپرستی، رمز پیروزی مسلمانان صدر اسلام را در تمسک به قرآن و سنت دانست. ایشان افزود: بدون عقیده توحیدی هیچ عبادتی در بارگاه الهی اعتبار ندارد و پذیرفته نمیشود. خداوند متعال شرک را باعث حبط اعمال و نابودی آنها دانسته و مشرکین را زیانکار قرار داده است.
در این گردهمایی خدایی نسیم بهاری با وزیدنهای ملایم مشغول خدمترسانی به مهمانان بود، دیگر از گرمای تابش خورشید خبری نبود که کسی را بیازارد و عرق را بر جبینش جاری کند.
در این قسمت از برنامهها حجتالاسلام حسین جوشقانیان از علمای قم سخنرانی کرد. ایشان اظهار داشت: در وجود ما اژدههایی به نام نفس اماره است، «انبیا»، «اولیا»، «پاکان» و «خوبان» همه آمدند تا نفس اماره را مهار کنند. حجتالاسلام جوشقانیان مشکل اصلی جهان اسلام را فاصله گرفتن از پیامهای قرآن دانست و ادامه داد: باید با همدلی و وحدت زمینه ناامیدی و یاس را برای دشمنان فراهم سازیم.
با شنیدن نام ماموستا محمدطاهر احمدزاده، همه چشمها به تریبون دوخته شد تا این عالم اهلسنت ارومیه را از نزدیک ببینند. ماموستا احمدزاده به محل سخنرانی استقرار یافت. ایشان پیرامون «ضرورت وحدت امت اسلامی در عصر حاضر» و «توجه به خواستههای قانونی اهلسنت» به ایراد سخن پرداخت.
ماموستا محمدطاهر در ادامه خاطرنشان کرد: حضرت شیخالاسلام فقط متعلق به بلوچها نیستند، بلکه متعلق به تمام اهلسنت، اهلتشیع و انقلاب اسلامی و جهان اسلام هستند؛ و حقیقتاً برای همه باعث خیر بودهاند و وزنهای سنگین در جهان اسلام و باعث وحدت هستند؛ قدر ایشان را باید بشناسیم.
ایشان خطاب به حاضران بیان داشت: با جماعتهای تبلیغ همراه شوید و دین را فرابگیرید. تحصیل علم طی دوازده سال برای همه مقدور نیست، با همراه شدن با جماعت تبلیغ دین و احکام را فرابگیرید و به خانواده و اطرافیان نیز تعلیم بدهیم.
این عالم غرب کشور در ادامه تأکید کرد: نباید از سفرهای حضرت شیخالاسلام ممانعت شود. ایشان را از سفر به یک شهر در استان کرمان منع کردند که بازتاب جهانی داشت. بنده از همین تریبون از حضرت شیخالاسلام و شیخ محمدصالح پردل دعوت میکنم به کردستان سفر کنند. این بزرگان باعث خیر هستند و هر جا بروند باعث تقویت وحدت خواهند شد.
در این نشست معنوی پیر و جوان و بزرگ و کوچک و ثروتمند و فقیر همه کنار هم نشسته بودند و هیچکسی احساس برتری نمیکرد و همه به همدیگر احترام میگذاشتند و تلاششان بر این بود که خوبیها و خیرات را با هم تقسیم کنند.
مولانا سیدعبدالصمد ساداتی دیگر سخنران این همایش بود، ایشان با بیان اینکه قرآن مهمترین سرمایه معنوی است، گفت: با انس به قرآن انسان هیچگاه احساس تنهایی نخواهد کرد. قرآن به سعادت دنیا و آخرت میانجامد، زیرا قرآن در هر شرایطی راهنمای زندگی انسان خواهد بود.
امامجمعه اهلسنت سراوان بیان داشت: بیتردید دینی که چنین قرآنی دارد آزادی را زندگی میداند و به رایزنی و مشورت فرامیخواند، چنین دینی افراد را از استبداد و سرکشی بازمیدارد و عدالت اجتماعی را برقرار میکند. قرآن به همه انسانها لطف دارد و همه را تکریم نموده است.
سپس دکتر محمدنعیم امینیفرد، نماینده حوزه انتخابیه ایرانشهر در مجلس، پیرامون «رسیدگی به مطالبات جامعه اهلسنت» به ایراد سخن پرداخت. وی در ادامه تأکید کرد: قانون اساسی میراثی است که باید پاس داشته شود. اجرای کامل آن بسیاری از مشکلات را حل خواهد کرد، قانون اساسی مذاهب اسلامی را به رسمیت شناخته است. اهلسنت ایران همواره از نهضت مشروطه گرفته تا جنگ تحمیلی برادری خود را ثابت کردهاند. نوجوانترین شهید جنگ تحمیلی از اهلسنت است.
در این همایش علما، اندیشمندان، نمایندگان و شخصیتهای بانفوذی اجتماعی حضور داشتند و هرکدام با موضوعات متنوع و مفید به پشت تریبون قرار میگیرد و مخاطبان از پندها و نصایح و راهکارهایشان بهرهمند میشدند در این قسمت از برنامهها مولانا محمدعثمان، سخنران بود، ایشان طی سخنانی در پرتو سوره مبارکه «فاتحه»، بر ضرورت استعانت بندگان از ذات الهی در شئون مختلف زندگی تأکید کرد.
امامجمعه مسجد الخلیل خاش با اشاره به اهمیت ساخت مسجد در اسلام اظهار داشت: در هر شهری مسجد بنا کنید، هرکجا مسلمان زندگی میکند، باید آنجا جای عبادت خدا باشد. چطور امکان دارد که در کشور اسلامی مجوز ساخت مسجد داده نشود.
مولوی محمداسحاق مدنی، نایبرئیس شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی، در بیستوهفتمین همایش دانشآموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان، با نگاهی به محرومیتهای گذشته بلوچستان، محبوبیت امروز آن را بهخاطر خدمت به علم دانست و افزود: ما باید علم اسلام را داشته باشیم و بعد بر آن عمل کنیم. اسلام از طریق اخلاق انتشار یافت. خیلی جاها جهاد و جنگ صورت نگرفته، اما دین اسلام غالب شده است. عدهای تاجر مسلمان با سفر به یکی از مناطق باعث نشر اسلام شدند و مردم از عمل آنها متأثر شدند و اسلام آوردند.
میزبانان بیشتر از مهمانان لحظهشماری میکردند تا خطیب دوستداشتنی و سخنورشان به ایراد سخن بپردازد. با شنیدن نامش همه از جا بلند شدند، موبایلهای مجهز بالای دستها بود بیشترشان مشغول فیلمبرداری بودند و عدهای فقط به گرفتن عکس اکتفا کردند. با طنین تکبیرهایی بلند، شیخ محمدصالح پردل، خطیب برجسته اهلسنت کشور در جایگاه استقرار یافت. ایشان طی سخنانی با تأکید بر لزوم استفاده از فرصت زندگی به تبیین ویژگیهای دعوتگران پرداخت. دعوتگر مشهور اهلسنت در ادامه در پرتو سوره «انشراح» صبروبردباری، نگاه بلند و پذیرفتن مخالف را در کنار خود بهعنوان سه ویژگی دعوتگران نام برد و گفت: دعوتگری که این سه ویژگی را ندارد برود در خانه بنشیند، آنحضرت در دعوت صبور و باوقار بود.
ایشان بیان داشت: ایران میتواند، نمونه زندهای برای همزیستی اقوام، ادیان و مذاهب مختلف در کنار هم باشد. اهلسنت باکمال صداقت و امانت میتواند در امنیت، توسعه و عمران کشور مشارکت داشته باشند.
در این بخش سرودههایی متنوع توسط سرودخوانان اهلسنت نیز اجرا شد.
بخش نخست نشست رسمی بیستوهفتمین همایش دانشآموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان با تجلیل از 46 حافظ کلامالله مجید برادر و اقامۀ نماز ظهر به پایان رسید.
برنامههای بخش پایانی همایش
آسمان زاهدان ابری بود و نسیم خوش بهاری در حال وزیدن، باران نرمکنرمک میبارید و خیل جمعیت بهسوی محل برگزاری همایش معنوی سرازیر بودند. حضور پرشورتر شرکتکنندگان در این بخش چشمها را به خود خیره میکرد.
همچنین شرکت خواهران در این بخش از همایش دانشآموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان بسیار گسترده بود؛ طبقات فوقانی و زیرزمین مسجد جامع مکی، ساختمان چهارطبقه مکتب أمالمؤمنین عایشه صدیقه و طبقۀ زیرین آن و خیابانهای خیام و توحید و کوچههای اطراف مسجد و حوزه مملو از جمعیت خواهران شرکتکننده بود.
بخش دوم و پایانی بیستوهفتمین همایش دانشآموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان، پس از نماز عصر آغاز شد و تا نماز عشاء ادامه داشت.
در این بخش، مولانا مفتی محمدقاسم قاسمی، مولانا حبیبالرحمان مطهری، مولانا عبدالواحد بزرگزاده، دکتر جلیل رحیمی جهانآبادی، آیتالله عباسعلی سلیمانی و شیخالاسلام مولانا عبدالحمید به ایراد سخن پرداختند.
مولوی فضلالله رئیسی، امامجمعه “ساربوگ” قصرقند، با اجرای سرودی به زبان فارسی آغازگر این بخش از برنامهها بود.
سپس مولانا مفتی محمدقاسم قاسمی، رئیس دارالافتای دارالعلوم زاهدان در جمع شرکتکنندگان بیستوهفتمین همایش دانشآموختگی طلاب با بیان اهمیت و جایگاه «تقوا»، بر لزوم پرهیز از گناهان تأکید کرد. مفتی قاسمی «تقوا» را پناهگاه مسلمانان از آلودگیهای گناه دانست و خاطرنشان کرد: وسیلهای که خداوند با آن بندگانش را پناه میدهد و حفاظت میکند تقواست، الله میخواهد اهل ایمان را پاک ببیند. خداوند نمیخواهد بندگانش را ازنظر عقیده و اعمال آلوده ببیند. ایشان در رابطه با برکات «تقوا» اظهار داشت: تقوا محبوبیت میآورد و قوه تشخیص انسان را زیاد میکند. تقوا عقل را فعال میکند، خداوند متقیان را از میان بندگانش ممتاز میکند.
پاورچینپاورچین شب به استقبال مهمانان میآمد… چاردهایی که برای جلوگیری از گرما از آنها استفاده میشد همه کنار رفتند، حالا مهمانان بهراحتی نظارگر آسمان ابری شهر زاهدان بودند. آیتالله عباسعلی سلیمانی نماینده ولیفقیه در استان سیستانوبلوچستان در محل سخنرانی استقرار یافت و به ایراد سخن پرداخت. ایشان نبی کریم صلیاللهعلیهوسلم و صحابه رضیاللهعنهم را موفقترین تمدنسازان دانست و گفت: بدون شک نبی کریم صلیاللهعلیهوسلم موفقترین تمدنسازان بودند که توانستند با همراهی صحابه، مهاجرین و انصار، «یثرب» را به مدینه منوره تبدیل کنند و ملل آن زمان روم و غیره را متوجه تمدن اسلامی کنند.
نماینده ولیفقیه در استان در پایان اظهار داشت: ما زیادیم، اما متفرق. علما باید درد را بفهمند و درمان را پیدا کنند. شما که مفتخر به خدمت دین هستید، باید به فکر جامعه باشید، شما فضلا از امروز به بعد خلیفه روی زمین هستید و خلیفه باید از مستخلفعنه حرف بزند نه از خودش.
سرودی با موضوع «وحدت امت اسلام» توسط حافظ محمدعمر خمر و فرزندش به نشاط و خوشی شرکتکنندگان افزود.
مولانا حبیبالرحمان مطهری، مدیر حوزه علمیه احناف خواف در این همایش باشکوه، طی سخنانی پیرامون «جایگاه علم و وظیفۀ علما» به ایراد سخن پرداخت. مولانا مطهری بر لزوم «قدرشناسی نعمت علم» تأکید کرد و گفت: قبل از هر چیز کسانی که خداوند متعال نعمت «علم» را نصیب آنان کرده و به آنان توفیق فراگیری علم قرآن و حدیث عنایت کرده است، باید قدر این نعمت را بدانند. مولانا مطهری تأکید کرد: یکی از وظایف علما تلاش برای ایجاد اتحاد و وحدت بین مسلمین است. این وظیفه علماست که ایمانیات و اخلاقیات را به مردم یاد دهند.
برنامههای این همایش بزرگ و معنوی، پس از نماز مغرب با سخنرانی دکتر جلیل رحیمی جهانآبادی، رئیس فراکسیون اهلسنت مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم تربتجام، تایباد، باخرز و صالحآباد، پی گرفته شد.
پس از سخنان نماینده خطه خراسان مولانا عبدالواحد بزرگزاده، استاد برجستۀ مدرسه دینی جامعةالحرمینالشریفین چابهار پشت تریبون حاضر شد، ایشان با اشاره به تلاشهای جامعه اهلسنت در ایجاد وحدت و امنیت در کشور، از مسئولین خواست اهلسنت را بهعنوان «شهروند درجۀ یک» مدنظر قرار دهند. مولانا عبدالواحد به تلاشهای شیخالاسلام مولانا عبدالحمید در زمینۀ وحدت و امنیت اشاره کرد و گفت: حضرت شیخالاسلام مولانا عبدالحمید نهتنها برای کشور بلکه برای جهان اسلام سرمایهای بزرگ هستند. ایشان سهم بسزایی در تحکیم وحدت و امنیت دارند که مسئولین نیز بهخوبی بر این موضوع واقفاند.
اجرای گروه سرود طلاب دوره حدیث دارالعلوم زاهدان آخرین سرودی بودی که به سمع شرکتکنندگان رسید.
لحظهای که همه منتظرش بودند….
پس از اجرای این برنامهها، لحظهای که مهمانان و شرکتکنندگان در بیستوهفتمین همایش دانشآموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان منتظرش بودند فرا رسید؛ شیخالاسلام مولانا عبدالحمید شخصیت برجسته و محبوب اهل سنت ایران برای ایراد سخنانش درحالیکه تکبیرهای پرشور جمع حاضر ایشان را بدرقه میکردند، پشت تریبون قرار گرفتند.
ایشان در ابتدای سخنانشان با اشاره به چالشها و مشکلاتی که مسلمانان با آنها مواجه هستند، دین اسلام را مایه سعادت و خوشبختی بشر دانستند و بازگشت به «قرآن» و «سنت» را تنها راه برونرفت از مشکلات موجود عنوان کردند. مولانا عبدالحمید در ادامه خطاب به علما خاطرنشان کردند: توصیه بنده به همه علما این است که نسبت به شریعت حساس باشند. تمام انبیا ذاکر و عابد بودند. علمای ما باید سحرخیز باشند، ذکر و تلاوت را همیشه لازم بگیرید و به یاد داشته باشید که «تقوا» بهترین لباس علماست.
مدیر دارالعلوم زاهدان در فرازی دیگر از سخنانشان در بیستوهفتمین همایش دانشآموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان، با اشاره به «اجماع جامعه اهلسنت بر مسیر اعتدال»، بر لزوم توجه به خواستههای قانونی اهلسنت از سوی مسئولین تأکید کردند.
امامجمعه اهلسنت زاهدان خاطرنشان کردند: درخواست دلسوزانه و خیرخواهانۀ ما از مسئولین امر آن است که صدای ملت ایران را از هر دین و قوم و مذهبی که هستند، بشنوند و به خواستههای بهحق و قانونی آنان رسیدگی کنند. رسیدگی به خواستههای اقوام و مذاهب بهویژه خواستههای جامعه اهلسنت، به تحکیم وحدت و امنیت بیشتر در کشور میانجامد.
امامجمعه اهلسنت زاهدان جهانیان را به رجوع به «اجرای عدالت» فراخواندند و خاطرنشان کردند: «جنگ» و «خشونت» راهحل مشکلات و بحرانها نیستند، بلکه راهحل در گفتمان، اجرای عدالت، توجه به حقوق اقلیتهای دینی، مذهبی و قومی و شنیدن حرف کسانیست که میگویند حقشان ضایع شده است. دنیا باید مشکلاتش را با مذاکره و گفتمان حلوفصل کند.
شیخالاسلام مولانا عبدالحمید در پایان سخنانشان از تمام کسانی که از راههای دور و نزدیک در بیستوهفتمین همایش دانشآموختگی شرکت کردهاند و نیز کسانی که برای برگزاری این همایش تلاش کردهاند، تشکر کردند و برای همۀ آنها دعای خیر کردند.
بیستوهفتمین همایش دانشآموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان با عمامهگذاری 186 دانشآموخته دارالعلوم زاهدان و قرائت اسامی 107 خواهر فاضله و 8 حافظه و تجلیل از آنان و دعای پرسوز حضرت شیخالاسلام مولانا عبدالحمید به پایان رسید.
حاشیههای همایش….
بیستوهفتمین همایش دانشآموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان، علاوه بر آنچه در گزارش کلی ذکر شد، حاشیههایی نیز داشت؛ مهمترین آنها عبارتند از:
1ـ ممانعت از حضور مهمانان خارجی در همایش؛
2ـ ممانعت از حضور کاک حسن امینی (حاکم شرع مردمی کردستان)، مولانا محمدحسین گرگیج (امامجمعه اهلسنت آزادشهر) و برخی دیگر از علما و اندیشمندان اهل سنت؛
3ـ گرفتن کارت ملی مهمانان غیرزاهدانی در پلیسراههای ورودی زاهدان و ثبت مشخصات آنها توسط مأمورین؛
4ـ پخش زندۀ همایش توسط «سنیآنلاین» و ایجاد اختلال وارسال پارازیت در برنامۀ پخش زنده در ساعات پایانی همایش؛
5ـ ایجاد اختلال در تصویربرداری هوایی از همایش؛
6ـ اعلام رضایت مهمانان از بخشهای مختلف همایش از قبیل: استقبال، اسکان، پذیرایی و… در گفتوگو با «سنیآنلاین»؛
7ـ شرکت شماری از جوانان اهلسنت شهر نشتیفان خواف (خراسان رضوی) با موتورسیکلت در همایش و پیمودن مسافتی بیش از 700 کیلومتر؛
8ـ برگزاری نمایشگاه مطبوعات؛
9ـ برگزاری نمایشگاه صنایع دستی.