مولانا سید عبدالصمد ساداتی با بیان اینکه «اختلاف رأی در فروعات مذهب و مسائل سیاسی و اجتماعی امری طبیعی است» عنوان کرد: اختلاف نظر مسلمانان در مسائل فرعی و جزئى نباید موجب غفلت از مسائل اساسی و منجر به کدورت و خصومت شود.
امام جمعه اهل‌سنت سراوان خطبه‌های جمعه (۲۷ فروردین ۹۵) را با تلاوت آیه «وَإِن طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَیْنَهُمَا فَإِن بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الْأُخْرَى فَقَاتِلُوا الَّتِی تَبْغِی حَتَّى تَفِیءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ فَإِن فَاءتْ فَأَصْلِحُوا بَیْنَهُمَا بِالْعَدْلِ وَأَقْسِطُوا إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ» [الحجرات:9] آغاز کرد و اظهار داشت: اختلاف رای و نظر به این معنی نیست که اگر رای و نظر کسی بر خلاف رای و نظر دیگری بود نارضایتی پیش بیاید. اختلاف رای در فروعات و مسائل سیاسی و اجتماعی امری طبیعی و حتمی است. آنچه در اختلاف، بد و مذموم است اختلاف در امر قطعی و یقینی است که شرع آن را واجب‌الاطاعة قرار داده است.
وی در ادامه افزود: در مسائل و روش‌های نظری و فکری برداشت‌ها یکسان نمی‌شوند، اما این هرگز نباید به نزاع و درگیری و قطع رابطه با یکدیگر گردد. این اختلاف رای و نظر در بهترین عصرها و زمان‌های امت وجود داشته است. اختلاف آراء در مسائل عقلی و نظری با وحدت اسلامی منافات ندارد و هیچ ضرری در دین نیست بلکه یک امر فطری و مسلم است
مولانا ساداتی خاطرنشان کرد: واقعیت است که در میان یاران پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم افرادی بودند که «بسم‌الله» را در نماز می‌خواندند و عده‌ای هم نمی‌خواندند. گروهی «بسم‌الله» را سرّی می‌خواندند و گروهی دیگر جهری. برخی در نماز صبح قنوت می‌خواندند و بعضی دیگر نمی‌خواندند، اما این اختلاف رأی و نظر هیچ‌گاه منجر به عداوت و دشمنى نشده است. لذا کسی‌که از چگونگی اختلافات [علمی] علما آگاهی ندارد نباید و حق ندارد در مسائلی که اقوال مختلف وجود دارد بحث و جدال کند و احکام شریعت را زیر سوال ببرد.
امام جمعه اهل‌سنت سراوان اظهار داشت: از شیخ‌الاسلام ابن‌تیمیه رحمه‌الله سوال شد آیا کسی‌که در بعضی مسائل اجتهادی از بعضی ائمه تقلید می‌کند باید او را انکار کرد؟ همچنین از ایشان سؤال شد نظرتان درباره کسی‌که به یکی از دو قول عمل می‌کند چیست؟ در جواب فرمود: در مسائل اجتهادی هر کس از هر مسئله‌ای یکی از دو رای را قبول کرد و از آن تقلید نمود مانعی ندارد و بر انسان لازم است که هرگاه درباره مسئله‌ای دو قول به‌دست آورد اگر می‌توانست باید بین آنها ترجیح دهد و قول راجح را عمل کند و اگر نتوانست ترجیح علمای معتبر را در آن دو قول تقلید کند و نیز کسی نمی‌تواند مردم را به عمل رأی خود مجبور کند. وقتی منصور و هارون‌الرشید- دو خلیفه عباسی- به امام مالک رحمه‌الله پیشنهاد دادند که کتاب «مؤطا» را قانون قرار می‌دهند و آرای اجتهادی دیگران را باطل اعلام می‌کنند، ایشان نپذیرفت و گفت: اصحاب نظرات مختلفی دارند.
مدیریت دارالعلوم زنگیان خاطرنشان کرد: بسیار جای تاسف است که مسلمانان وقت‌شان را با درگیرشدن در اختلافات جزئی صرف نمایند و از مسائل اساسی که نیاز جامعه هست غفلت ورزند. آنچه مهم است قرآن و سنت بر مدارا و احترام متقابل و تعامل در مسائل اتفاقی حکم صریح داده است. یکی از مهمترین عوامل درگیری بر سر مسایل جزئی، کم‌توجهی به مشکلات بزرگ و اصلی است. لذا امروز وظیفه مهم دعوتگران و متفکران خیرخواه متوجه کردن امت بر مشکلات اصلی است.
مولانا ساداتی عنوان کرد: امام شافعی رحمه‌الله فرمودند مجتهدین دیگر را نباید به خطا و اشتباه متهم کنند زیرا در مسائل اجتهادی کسی حق ندارد رای و نظریه خود را صحیح و برحق بداند و رای دیگران را غلط و ناجائز قطعی بگوید. اگر بعد از رعایت شرایط اجتهادی نظریه‌ای توسط هر مجتهدی ارایه شود از دو حال خارج نیست: اینکه رای صحیحی که احتمال خطا بودنش وجود دارد، یا رای خطایی که احتمال صحیح بودنش می‌رود. مجتهدین پس از تحقیق و تدبر یکی از آن دو رأی را برمی‌گزینند.
خطیب جمعه اهل‌سنت سراوان تصریح کرد: فقط پیامبران معصوم از خطا و اشتباه‌اند. هر انسانی دچار خطا و اشتباه می‌شود. علما هم جزو انسان‌ها هستند که گاهی مرتکب اشتباه و خطا می‌شوند. پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم فرمودند: «کلکم خطاؤون وخیر الخطائین التوابین» امام مالک رحمه‌الله در مدینه منوره می‌فرمودند: هرکدام از ما دچار اشتباه و پشیمانی می‌شود و بر او ایراد وارد است، مگر صاحب این قبر (رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وسلم). بنابراین کسی نمی‌تواند بگوید قول و گفته من صددرصد صحیح است.
مولانا ساداتی افزود: اسلام قواعد کلی و مبادی قانونی و مدنی، سیاسی و اجتماعی را وضع نموده و تفصیل آن را به مجتهدان واجد شرایط واگذار کرده است تا جزئیات را بر مبنای قواعد و اصول جهت تحقق مصالح عموم مردم استنباط کنند، به‌طوری‌که با نصوص صریح قرآن و سنت در تعارض نباشند. هدف شریعت اسلام رعایت مصلحت بندگان در امر دنیا و آخرت است. بنابراین تمامی اصول، احکام، اوامر و نواهی و حدود در شریعت اسلامی در راستای حفاظت از حقوق انسان‌هاست.
میانجیگری در اصلاح مردم، وظیفه‌ای همگانی است
مولانا ساداتی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه «ایجاد صلح وظیفه و مسئولیت عموم مردم است» اظهار داشت: صلح و سازش در منازعات قومی و طایفه‌ای یکی از بزرگترین اعمال صالح است. وظیفه هر مسلمان است با اصلاح در میان مردم میانجیگری کند.
امام جمعه اهل‌سنت سراوان افزود: علما در این باره کوتاهی نداشته‌اند و بسیاری از منازعات را با میانجیگری حل‌وفصل نموده‌اند. معتمدین و عموم مردم نیز باید این احساس مسئولیت را بر خود وظیفه بدانند. گاهی اوقات جلوگیری نکردن از یک نوضوع کوچک، تبدیل به اختلاف و نزاع بزرگی می‌شود. لذا همه وظیفه دارند در حد توان خود در بین مردم صلح و آشتی برقرار نمایند.
ایشان در ادامه خاطرنشان کرد: رسول‌الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم اصلاح ذات‌البین را از عبادت‌های نفلی برتر و افضل دانسته‌اند. اصلاح ذات‌البین سبب جلب رضایت خداوند و پاداش اخروی و سبب تقویت ایمان می‌شود.
نگاه‌های مسلمانان جهان به اجلاس سران کشورهای اسلامی براى حل‌وفصل مشکلات است
مولانا ساداتی در ادامه سخنان با اشاره به برگزاری سیزدهمین اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی در ترکیه اظهار داشت: اجلاس کشورهاى اسلامى از آن‌جهت که سران کشورهای اسلامی حضور دارند و برای حل‌وفصل مسائل جهان اسلام تلاش می‌کنند، حائز اهمیت است.
امام جمعه اهل‌سنت سراوان با بیان اینکه نگاه‌های مسلمانان جهان برای حل‌وفصل مشکلات به این اجلاس است، تصریح کرد: اجلاسی با این اهمیت باید بتواند سبب برقراری صلح و ثبات شود. چنین نشست‌هایی باید جلوی جنگ و خون‌ریزی و جنگ‌های داخلی از جمله در سوریه و یمن را بگیرند. متخاصمان باید به مصالحت عادلانه و حکم قرآن کریم با رعایت تقوا و قسط و عدل به این منازعات و کشتارها در منطقه و جهان اسلام پایان دهند.
مولانا ساداتی اضافه کرد: اگر اجلاس حکام کشورهای اسلامی نتواند اختلافات فیمابین مسلمانان را حل کند، توسط دیگران نیز حل نخواهد شد، چون آنها هرگز خیرخواه نیستند و نمی‌خواهند جهان اسلام ثبات داشته باشد بلکه منافع آنان در مداخله و بی‌ثباتی منطقه و جهان اسلام است.
مولانا ساداتی در پایان سخنان به برگزاری «رزمایش پیامبر اعظم» توسط نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جنوب شرق کشور اشاره کرد و گفت: رزمایش بزرگ پیامبر اعظم توسط نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از رزمایش‌های موفق بود که با آمادگی دفاعی و توان نظامی جهت امنیت پایدار و با حضور گسترده اقشار مختلف مردم و استقبال کم‌نظیر به پایان رسید.
امام جمعه اهل‌سنت سراوان همچنین از برپایی بیمارستان صحرایی در بخش اسفندک شهرستان سراوان توسط قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه تقدیر و تشکر کرد.
منبع: ندای سنت (با اندکی ویرایش)
دیدگاههای کاربران