اشاره: یکی از مجلات مشهور پاکستان (The Intellect) که در راستای نشر ارزش‌های دینی و اصلاح جامعه فعالیت دارد، در آخرین شمارۀ خود با همسر شیخ‌الاسلام مفتی محمدتقی عثمانی٭ حفظهماالله گفت‌وگویی انجام داده است. در گفت‌وگو با مجلۀ انگلیسی‌زبان “دی اینتلکت” همسر محترم این عالم فرزانه به کارهای روزانه و عادات ایشان در منزل و سفر پرداخته و از رازهای زندگی مشترک و خانوادۀ موفق سخن گفته است. گزیده‌هایی از این مصاحبۀ جذاب و اظهارات راه‌گشای این همسر نمونه و مادر دلسوز را به خوانندگان عزیز «سنی آن‌لاین» تقدیم می‌کنیم.
’خداوند بهترین شریک زندگی را به من داده است’
همسر مولانا مفتی محمدتقی در مورد همکاری‌اش با این شخصیت برجسته گفته است: «از روز اول ازدواج پیش خودم عهد بستم چنان امور خانه را انجام بدهم که شوهرم کل وقت‌اش را صرف پیشرفت و ترویج دین کند. چندین سال از ازدواج ما گذشته و همچنان تمام کارهای خانه را خودم مدیریت می‌کنم؛ حتی اگر سیم تلفن از جایی قطع شود، خودم درستش می‌کنم و اجازه نمی‌دهم ذهن شوهرم به چنین مسایلی درگیر شود. شکر خدا را بجای می‌آورم که بهترین شریک زندگی را به من عطا فرموده که همسری نمونه هستند.»
’به گردش و خرید علاقه ندارم’
او در پاسخ به سؤالی در مورد سفرهای خارجی نائب‌رئیس مجمع فقه اسلامی جده و فعالیت‌های خودش در سفرها می‌گوید: «من چندین بار در سفرهای خارجی، شوهرم را همراهی کرده‌ام. عموما در هواپیما ایشان با لپ‌تاپ مشغول به کارهای‌شان می‌شوند و من به تلاوت قرآن مجید! در هتل بیشتر وقتم به مطالعه کتب دینی می‌گذرد. در واقع مطالعه مشغلۀ مورد پسندم است. این روزها دارم عربی یاد می‌گیرم تا بتوانم از کتاب‌های عربی هم بهره ببرم. به گردش و تفریح یا خرید چندان علاقه‌ای ندارم؛ خانم‌ها پیشنهاد گردش و تفریح می‌دهند اما ماندن در هتل را ترجیح می‌دهم. البته ما چه در کراچی باشیم چه در لندن و هر جای دیگری، من بعد از نماز صبح حتما همراه مفتی صاحب نیم ساعت پیاده‌روی می‌کنم. عصرها هم نیم ساعتی روی تریدمیل (دستگاه پیاده‌روی) پیاده‌روی می‌کنم و در همین حال قرآن هم تلاوت می‌کنم.
در خارج از کشور، عموما وقتی کارها و مشغولیت‌های مفتی صاحب تمام می‌شود، ایشان یک روز بیشتر می‌مانند. دلیل‌اش هم این است تا مرا به جاهای دیدنی آن شهر ببرند.»
’کارهای روزانه‌ام با اوقات کار مفتی صاحب هماهنگ است’
«یک روز عادی شما چگونه می گذرد؟» سؤالی‌ست که این همسر مهربان در پاسخ به آن می‌گوید: «کارهای روزانه‌ام با اوقات کار و معمولات مفتی صاحب هماهنگ است تا ایشان بیشتر راحت باشند. من روزهای پنج‌شنبه برای معلمان و دانش‌آموزان مؤسسه “حرا” درس‌گفتار دارم و عموما از کتاب‌های مفتی صاحب استفاده می‌کنم. این مؤسسه آموزشی در دارالعلوم است و سیستم آموزشی آن به سبک “کمبریج” است.
در سایر روزها، بعد از نماز صبح هواخوری و پیاده‌روی می‌کنیم. ساعت هفت‌ونیم صبحانه می‌خوریم. از ساعت هشت تا ده مفتی صاحب به کلاس درس می‌روند و صحیح بخاری را درس می‌دهند و من هم به کارهای خانه می‌رسم. ساعت ده دوباره منزل می‌آیند و به نوشتن کتاب‌ها و مقالات می‌پردازند. از ساعت دوازده تا دو در دفتر می‌نشینند. بعد از نماز ظهر ناهار می‌خوریم. تا ساعت سه‌ونیم قیلوله و استراحت می‌کنیم. سپس مفتی صاحب دوباره به دفتر می‌روند و به دیدار با اساتید و طلاب و مهمانان می‌پردازند. فرصت بین نماز عصر تا مغرب ویژۀ منزل و خانواده است. در این فرصت همۀ ما جمع می‌شویم و در مورد موضوعات مختلف صحبت می‌کنیم. مفتی صاحب عموما بعد از نماز مغرب به تصنیف و پژوهش مشغول می‌شوند. بعد از نماز عشا دورِ هم جمع می‌شویم و شام صرف می‌شود. بعد از شام ایشان ده تا پانزده دقیقه کتابی را برای ما می‌خوانند و عموما داستان‌های اسلامی را بازگو می‌کنند. در این وقت لازم است همۀ نوه‌های دختر و پسر حضور داشته باشند. سپس مفتی صاحب تا ساعت دوازده شب به مطالعه و تصنیف می‌پردازند.»
’ اصلاح با محبت باشد نه خشونت! ’
وقتی از همسر محترم شیخ‌الحدیث دارالعلوم کراچی در مورد تهاجم فرهنگی غرب و چگونگی تلاش برای اصلاح بانوان پرسیده می‌شود، چنین پاسخ می‌دهد: «برای بانوان هر چه بیشتر مجالس دینی برگزار شود، فایدۀ بیشتری مشاهده خواهد شد. باید به آنان گفته شود گذشتگان ما چگونه زندگی می‌کردند. معتقدم رسالت اصلاح و تلاش برای زدودن زشتی‌ها باید با نرمی و محبت صورت بگیرد نه با خشونت و سختی! این قبیل جلسات را می‌توان در سطح محله‌ها و همراه با آشنایان و دوستان برگزار کرد.»
’راز موفقیت در زندگی مشترک’
یکی از سؤالات مهمی که از ایشان پرسیده می‌شود، پیرامون “راز موفقیت ازدواج و زندگی مشترک” است. همسر حضرت مفتی صاحب در این باره تصریح می‌کند: «مهم‌ترین راز زندگی موفق این است که زن پسند و ناپسند شوهرش را بداند. در این صورت در روابط آنان اعتماد و استحکام به‌وجود می‌آید. متأسفانه رسم شده است که خانم‌ها وقتی بیرون از خانه می‌روند لباس نو می‌پوشند و آرایش می‌کنند ولی در خانه لباس ساده می‌پوشند و بوی سیر و پیاز از بدن آنها به مشام می‌رسد. در حالی‌که زنان باید با لباس ساده و حجاب درست از خانه بیرون بشوند و در خانه برای شوهر آرایش کنند.»
«کدام عادات شیخ‌الاسلام مفتی محمدتقی را می‌پسندید؟» پرسشی‌ست که یاور باوفای مولانا محمدتقی عثمانی پس از لبخند این‌گونه پاسخ آن را می‌دهد: «من تمام عادت‌های ایشان را دوست دارم. خویشاوندان به شوخی می‌گویند ما تا حالا هیچ زنی را ندیدیم که این قدر با توجه پای صحبت‌های شوهرش بنشیند. این فضل خداست که ما را بهترین زوج قرار داده است.»
’محیط خانه را اسلامی کنیم تا از بدی‌های جامعه محفوظ بمانیم’
همسر مهربان و هوشیار مفتی بزرگ پاکستان در پایان به مجلۀ دی اینتلکت در مورد اهمیت محیط خانه و جامعه می‌گوید و تاکید می‌کند: «اگر خانواده‌ای با علوم دینی آشنا باشد و فرق خوب و بد را مدنظر قرار دهد، به‌راحتی از زشتی‌های جامعه و دوران خود محفوظ می‌ماند. زشتی در هر زمانه‌ای بوده و در آینده هم خواهد بود؛ یک مسلمان باید تقوا پیشه کند و از بدی‌ها خودش را نجات دهد. یک مادر می‌تواند محیط خانه‌ای را اسلامی یا غیراسلامی بگرداند. یک بار در سفری که به بریتانیا داشتیم، اقامت ما در منزل یک خانوادۀ مسلمان بود. مشاهده کردم پسران و دختران آنها بیشتر از کودکان پاکستانی دعاهای مسنون را بلد بودند. زنان محجبه و مردان پایبند فرایض دینی بودند. من خیلی تعجب کردم که در چنین کشوری آنها تا این حد چگونه پابیند دین هستند. آنها گفتند محیط خانۀ ما همیشه دینی بوده است. در واقع اگر فضای خانه مناسب باشد، بچه‌ها از بدی‌هایی که بیرون خانه هستند در امان می‌مانند. بنابراین باید والدین خودشان بیش از همه پایبند دین و احکام باشند تا فرزندان‌شان هم خط‌مشی آنان را دنبال کنند.»
٭ مولانا مفتی محمدتقی عثمانی، زادۀ شهر دیوبند هندوستان به‌سال 1943م. دانش‌آموختۀ دارالعلوم کراچی و دارای مدرک فوق لیسانس ادبیات عرب از “دانشگاه پنجاب” پاکستان هستند. ایشان نائب‌رئیس دارالعلوم کراچی، استاد برجستۀ فقه و حدیث این مرکز بزرگ علمی و صاحب ده‌ها اثر علمی به زبان‌های اردو، عربی و انگلیسی در موضوعات گوناگون هستند. بسیاری از آثار ایشان به زبان فارسی نیز ترجمه شده‌اند. مفتی محمدتقی عثمانی عضو چندین مجمع و مؤسسه علمی و فقهی نیز هستند و در جهان اسلام به‌عنوان فقیهی صاحب‌نظر در مورد مسائل اقتصادی و بانک‌داری اسلامی شهرت دارند. ایشان مشاور شرعی بیش از هشت بانک اسلامی در جهان هستند و پیش از این نیز در کسوت قاضی شرع دادگاه استینافی دیوان عالی پاکستان و قاضی دیوان شرعی دادگاه عالی ایالت سند نیز خدمت کرده‌اند. ایشان فرزند “مولانا مفتی محمدشفیع دیوبندی”، مؤسس دارالعلوم کراچی، از اساتید و مفتیان سابق دارالعلوم دیوبند، مفتی اعظم سابق پاکستان و از رهبران آزادی‌خواه مسلمان علیه استعمار‌گری بریتانیا و جنبش استقلال پاکستان، هستند.
ترجمه و اقتباس: عبدالحکیم شه‌بخش
دیدگاههای کاربران