مولوی عصار: اخلاق همان علم معاشرت با بندگان است

مولوی عصار با بیان اینکه “اخلاق همان علم معاشرت با بندگان است” بر اهمیت اخلاق نیکو و تاکید این موضوع در اسلام اشاره کرد.

مولوی جواد عصار، مدرس حوزه علمیه احناف خواف، در نماز جمعه (4 مهر ماه 93 ) اهل سنت این شهرستان، با اشاره به اینکه امروزه اخلاق به عنوان یک علم، نزد علما و دانشمندان مطرح است، خاطرنشان کرد: علما در تعریف اخلاق می‎فرمایند: اخلاق همان علم معاشرت با بندگان است. عده‎ای دیگر می‎فرمایند: اخلاق نیکو عبارت است از آراستگی به فضایل و تخلی از رذایل.
وی افزود: برای آراسته شدن به اخلاق نیکو، پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم فضایل بی‏شماری را برشمرده‏اند. آن‎حضرت صلی الله علیه وسلم می‎فرمایند: مومن با حُسن خُلق خویش، مقام روزه‎دارانی را کسب می‎کند که شب تا به صبح در تهجد هستند. همچنین می‎فرمایند: کامل‎ترین مومن از نظر ایمان، خوش‎اخلاق‎ترین آنهاست.
وی با بیان اینکه علما برای رسیدن به اخلاق نیکو فاکتورهای مختلفی را مطرح نموده‎اند، اظهار داشت: عده‎ای از علما صبر، عفت، نجابت و عدالت را مایه رسیدن به اخلاق نیکو و ظلم و شهوت‎رانی و… را سرمایه بداخلاقی مطرح می‎کنند. امام محمد غزالی رحمه الله می‏فرمایند: برای اینکه انسان به اخلاق نیکو آراسته شود، چهار توان ویژه در وی وجود دارد و باید آنها را همگام با اوامر الهی و سنت‎های پیامبر قرار دهد. این چهار توان عبارتند از: علم، خشم و غضب، شهوت و عدل.
مولوی عصار در بیان علم اظهار داشت: علم و آگاهی باعث می‎شود تا انسان سخن دروغ را از راست، و حق را از باطل تشخیص دهد. اما این مولفه گاهی اوقات انسان را به نادانی می‎کشاند. به این صورت که اگر در علم، عدالت و درایت نباشد، این علم می‎تواند مایه حیله‎گری باشد. اگر در علم، نقص وجود داشته باشد، حماقت در او به وجود می‏آید. اما اگر از این علم به درستی استفاده شود، اندیشه و تدبیری نیکو خواهد داشت.
مولوی جواد در ادامه افزود: معمولا همه ما در بین خود اینگونه مطرح می‎کنیم که خشم و غضب غیر قابل استفاده و مذموم است. در حالی‎که اگر انسان وقتی به خاطر دین در مقابل خلاف‏ها و حرام‏ها خشم و غضب کند، مایه افتخار و ثواب است. امام غزالی (رحمه الله) می‎فرمایند: غضب باید مطیع حکمت و شریعت باشد. کثرت غضب انسان را بی‎باک و متحول، و نقص در غضب، انسان را بی‎غیرت، و میانه‎روی در آن، همسو با حکمت و شریعت و در نتیجه باعث کرامت، شجاعت و دلیری وی می‎شود.
مولوی عصار در توضیح توان شهوت اظهار داشت: غالبا این کلمه در اذهان جامعه معنای منفی دارد. در حالی‏که پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم می‏فرمایند: در اسلام رهبانیت نیست. لذا نابود کردن شهوت درست نیست. همچنین شهوت پروری نیز جایز نمی‎باشد، چراکه انسان را به پلیدی سوق می‎دهد. لذا باید در شهوت، عدالت باشد، زیرا اعتدال باعث عفت، شرم و قناعت می‎شود. امام غزالی (رحمه الله) می‎فرمایند: شهوت نباید سرکش باشد، بلکه باید مطیع شرع باشد. برخورداری از نعمت‎ها، اگر مطابق با شهوت باشد، انسان را حسود، بی‎مروت و حقیر نشان می‎دهد.
مدرس حوزه علمیه احناف خواف تأکید کرد: این سه موردی که بیان شد باید توأم با عدالت باشد تا در مسیر درست حرکت کند و اگر عدالت در این موارد نباشد، انسان را بیمار و در نتیجه نابود خواهد کرد.
وی خطاب به نمازگزاران یادآور شد: دین مبین اسلام، انسان‎ها را موظف به رعایت اخلاق نیکو نموده است. مسلمان، برادر مسلمان است. مسلمان زمینه ظلم را برای دیگران فراهم نمی‏کند و اگر مشکلی دارد به او کمک می‏کند. هر کس یک سختی را از مسلمانی بگشاید خداوند متعال گرفتاری‎های روز قیامت او را برطرف می‏کند و هر کس عیب برادر مسلمانش را بپوشد، خداوند در روز قیامت عیوب او را خواهد پوشاند. پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم در حدیثی می‎فرمایند: نسبت به همدیگر حسادت نورزید. در معاملاتی که دو برادر مسلمان با هم انجام می‏دهند، میان‏شان دخالت نکنید و بدون اراده خریدن، قیمت را بالا نبرید. در جایی دیگر می‎فرمایند: ای مسلمانان! تعدی به خون، مال و آبروی مسلمان حرام است. برای مسلمان حلال نیست که مال دیگران را چپاول کند. در ادامه حدیث می‏فرمایند: آقایان خیرخواه همسران و فرزندان خود باشند، چرا که آنها تحت حمایت‎شان هستند.
سخنران این هفته نماز جمعه اهل سنت خواف در زمینه رعایت حقوق زن و شوهر و فرزندان اینگونه گفت: مردان گاهی اوقات در رعایت حقوق همسران و فرزندان خود به بیراهه می‏روند. حتی گاهی برخی از شوهران آن‏قدر همسر و فرزندان خود را آزاد می‎گذارند که هر طور می‏خواهند و به هر وضعیتی در جامعه ظاهر شوند. اما باید بدانند که این خلاف شرع است.
مولوی عصار در خاتمه سخنان خویش در بیان فضیلت دهه ذی الحجه خاطرنشان کرد: دهه ذی الحجه از پر برکت‏ترین روزهای سال است. پیامبر اکرم (صلی الله علیه وسلم) می‎فرمایند: ده روز اول ذی الحجه از پرثواب‎ترین روزهای سال است. لذا ما نیز از روزه گرفتن در این ایام فراموش نکنیم. چرا که نبی کریم می‎فرمایند: برترین روزه بعد از رمضان، روزه دهه ذی الحجه است. همچنین بندگان خدا در این ایام با برکت از ذکر خداوند متعال فراموش نکنند که بسیار مورد پسند خداوند متعال است.

منبع: پایگاه اطلاع رسانی احناف خواف