- سنی آنلاین - http://sunnionline.us/balochi -

جهد په چاگردے اصلاح ۆ گناه ۆ فسادان دێمگیریا شه اسلامی ۆ انسانی‌ئێن اگده‌ئاننت

شیخ‌الاسلام مولانا عبدالحمید ماں زاهدان جمعه نمازے دیوانا (23آبان 1399/ 13 نوامبر 2020) «کۆشست په وتی ۆ چاگردے اصلاحا» را شه اسلامی ۆ انسانی‌ئێن اگده‌/وظیفه‌ئان زانت ۆ په «همدردی گوں مردم»، «کۆشست په سکّیان دور کنگ»، «به نێکیان پرمان داتن ۆ شه بدیان مکن کنگ» ۆ «توبه ۆ استغفارا» سۆگه ۆ تأکید کرت.

په زاهدانِ اهل‌سنتے جمعه‌وے پیشنمازے کارگسے هال‌رسانی‌ئے بنجاهے سرهالا، شیخ‌الاسلام مولانا عبدالحمید پد شه اے آیتے وانگا «الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَالنَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَالْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ ۗ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ»[توبه: 112] درشان کرت: اول په اے بابتا که ما انسانن ۆ الله ما را عقل داته ۆ دوم په اێشی که مسلمانن، گرانێن اگده‌ئے مئے بٹّا اێر کنگ بوته که په وتی ۆ دنیاوے مردمانِ رکّێنگ ۆ اصلاحا جهد ۆ پکر کنن. اسلاما ما را انچێن رهبانیت ۆ ملنگی‌ئے یات نداته که به جنگل ۆ کالان برَوَن ۆ شه چاگردا دور بَیَن، بلێن ما را پرمانِ داته که وتی ۆ چاگردے اصلاحے پکرا بَیَن.

واجه‌ئا دێمترا «همدردی گوں مردمانَ» هر انسانےءِ اگده زانت ۆ گیشِ کرت: ما نبائد ماں چاگردا هر بلایے که مردمانِ سرا کێت بےهیال بَین، اگه گندن که مێتگ/ شهر راج ۆ ملکے گوں سکّیان آماچ انت بائد وتی وسے کساسا پراوانِ سکّیانِ دور کنگا جهد کنن، اگه هچی شه مئے دستا نبیت کم‌ته‌کم مئے دل متأثر ۆ پریشان بَیَنت ۆ گوں آوان همدردی کنن ۆ پراوان دعا کنن، اے مئے کم‌ترێن اگده ۆ ذمه انت.

زاهدان جمعه‌وے خطیبا وتی هبرانِ دێمترا گوَشت: رسالت ۆ همدردی‌ئے مارشت بائد هر انسان ۆ مسلمانےءِ دلے تها بیت؛ ما بائد گرد خاندان ۆ اُستمان/ملت ۆ چاگردانے که گوں سکّیانے چۆ کرونا ۆ بےوسی ۆ بےزرّی ۆ وامداری ۆ بےکٹ‌ۆکاریا آماچ انت، پکرےاش بَیَن ۆ وتی وسے کساسا په همسایگ ۆ گردان که گوں سکّیان آماچ انت دلسۆچی کنن ۆ چارگے گندن، اے مئے اسلامی ۆ انسانی‌ئێن اگده‌انت.

واجه‌ئا گێش کرت: هر گجام شه امّا هر جایگاه‌ئے که داشته بیت، بائد وتی وس ۆ چاگردی‌ئێن جایگاه‎‌وے کساسا په مردم ۆ چاگردے سکّیانِ دور کنگا جهد کنن ۆ شه چاگردے سکّیانِ دێما مه‌جِیَن. بعضے وختا الله یک شوانگ ۆ نادُرستێن انسانے را مَدتَ کنت ۆ سکّی ۆ سۆری‌ئے را که دولت ۆ زانتکار ۆ زبردستێن انسان همَ نتواننت حل کنند، آ آیرا حلَ کنت، نه تهنا زانتکاران که گرد مردم بائد پکرا بَیَنت ۆ چاگردے سکّیانَ نادلگوش مکننت.

واجه‌ئا گوَشت: ما نبائد گناه ۆ الله‌ئے هبرنَزروی ۆ بےترانگیانَ نادلگوش کنن؛ بارێن مردما پد شه کروناوا وتی زندگی‌ئے تها بدلی آورت ۆ توبه‌اش کرت ۆ به خدا نزّیک بوتنت یا انگت گناهءَ کننت؟

آ اُستمانے که چاگردے اصلاحے اگده‌ئا ویل کنت گوں عذابا آماچَ بیت

اگه مردم ۆ دولتے سرۆکان توبه ۆ استغفار کرتێن الله تعالی‌ئا «کرونا»وے عذابا را دورَ کرت

دارالعلوم زاهدان سرمسترا وتی هبرانِ دێمترا اپسوز وارت که ملکے تها بازێنے په کروناوے سوَبا بێران بوتگنت ۆ سۆگه ۆ تأکید کرت که توبه کنِت ۆ گوَشتِه: الله تعالی گوں وتی لطف ۆ فضلا کروناوا زیان کنت. گهترت که اے جاورا گردان استغفار کرتێن ۆ به الله‌ئا بِرگشتےننت؛ اگه دولت ۆ استمان ۆ ذمه‌وار ۆ مردم ۆ زانتکار ۆ چاگردے وڑ وڑێن پاٹی‌ئان توبه کرتێن ۆ الله ۆ مردمانِ حقانَ ادایش کرتێن الله تعالی اے عذابا را چِستَ کرت، بلێن اپسوزنت که توبه ۆ استغفار نێست ۆ مسلمانان اسلامے احکامانا نادلگوشَ کننت.

واجه‌ئا دێمترا گوَشت: وهدے که توبه مه‌بیت دلان سکَّ بَیَنت، پمێشا ما بائد گرد توبه کنن ۆ به وتی اگده‌ئا که چاگردے اصلاح اِنت عمل کنن، به نێکیان پرمان دَیَن ۆ شه بدیان مکن کنن، هنچا خدا مئے دعا ۆ زاریانَ قبولَ نکنت.

دارالعلوم زاهدان سرمسترا گوَشت: مهتر حذیفة‌بن‌یمان روایتَ کنت که رسول‌الله صلّی‌الله‌علیه‌وسلم ماں حدیثے پرمانته: «وَالَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لَتَأْمُرُنَّ بالمَعْرُوفِ، وَلَتَنْهَوُنَّ عَنِ المُنْکَرِ، أَوْ لَیُوشِکَنَّ اللَّهُ تَعالى أن یَبْعَثَ عَلَیْکُمْ عِقاباً مِنْهُ، ثُمَّ تَدْعُونَهُ فَلا یُسْتَجَابَ لَکُم»؛ قسم به آ ذاتے که نی جان آیی دستائنت، بائد شما به نێکیان پرمان دیِت ۆ شه بدیان مکن کنِت، هنچا الله شه وتی نێمگا شما را گوں هنچێن عذابے آماچَ کنت که دعاءَ کنت، بلێن شمے دعا قبولَ نَه‌بَینت. ماں دگه حدیثے واجه رسول‌الله صلّی‌الله‌علیه‌وسلما گوَشتَه: راجے که آوانِ نیاما گناه بیت ۆ آ تواننت گناه‌وے دێما گرنت، بلێن کارے مکننت، زوتنت که الله آوانِ سرا سرته‎سری‌ئێن عذابے اێر بیاریت. پمێشا هرکس چاگردے اصلاحے اگده‎ئا ۆ دعوت الی الله ۆ به نێکێن کاران پرمان داتن ۆ شه بدێن کاران مکن کرتنا ویل کنت گوں عذابا آماچَ بیت.

اے آزگ‌سمائێن جاورا مردمانِ تیر کنگ برزترێن نازانتی ۆ سکّ‌دلی ‎اِنت

زاهدان اهل‎سنتے جمعه‎وے اماما «قتل ۆ هونے رێتنا» را ماں نونێن جاورا شه سکّ‎دلی‎ئے نشان ۆ چێدگا زانت ۆ گوَشتِه: اپسوزنت که مرۆچی قتل ۆ هونے رێتن ماں چاگردا گیش بوته، بعضے مردم وختے خشمی‌ءَ بیَنت گوں نادلگوشی ۆ بےرحمیا گناهکار ۆ ناگناه‌ئا په تیرَ جننت.

واجه‌ئا گوں اشاره به خواش دێمترے پیشامدا که پسّ ۆ گونڈێن زهگے گۆں تیرا کشگ بوتنت، درشانِ کرت: ما سکّ دلپدرد ۆ ناراحت بوتن شه پیشامدے که یک نپرے را تیرش کرت ۆ پرایی گونڈێن زهگا هم رحمش نکرت ۆ سرے تهے تیرش جت.

مولانا عبدالحمید وتی هبرانِ گڈسرا گردانَ به «تقوا»، «توبه ۆ استغفار»، «بهداشتی‌ئێن رهبندانِ دلگوش کنگ»، «ماسکے کارمرز کنگ»، «پهرێز شه مچیانِ (تجمعان) برجم‌دارگ (آرۆس ۆ عزاداری)»، «چاگردی‌ئێن پَندانِ/ فاصله‌ئانِ کِمار کنگ» ۆ «دستان ششتنا» سۆگه ۆ تاکید کرت.