- سنی آنلاین - http://sunnionline.us/balochi -

«گُلباگ»؛ ظالمیں بادشاه وتی مُلکا هراب کنت (6)

یک عجمی بادشاهے قصه‌ئا یارنت که مردمانی مالِ نیمگا دسدراجی کرت ؤ مردمی ظلم ؤ آزار رسینتنت، هما اندازه‌یا که مردم چه آئیِ ظالمی رِپک ؤ مکراں دنیائا تچاں بوتنت ؤ چه آئیِ ظلمِ سکّیاں تهنائیِ راهش گپت. وهدے که مردم کم بوتنت، ملکِ مالیاتِ تها نقصان آتک، هزانه هالیگ منت ؤ دژمناں گیش بوتنت.
هر که فریاد رسِ روزِ مصیبت خواهد /*/ گو در ایّامِ سلامت به جوانمردی کوش
بنده‌ی حلقه به گوش ار ننوازی برود /*/ لطف کن لطف که بیگانه شود حلقه به گوش
هرکه په وتی مصیبتانی روچا پریات رسوکے لوٹیت، بگوشی که وتی دوراهی ؤ‌ سلامتی روچاں مردی بکن. اگه وتی رامگیں نوکرا دستے سرا مَمُشئے، روت. نیکی کن نیکی که نیکی دوریناں تئی نوکر کنت.
یکبرے آئیِ دیوانا «شاهنامه»ءِ کتابا وانگ اِتنت که چه پیم ضحّاکِ بادشاهی بیگواه بوت ؤ فریدونِ دَور آتک.
وزیرا بادشاه جست کرت: فریدونا هچ گَنج، مُلک ؤ پاٹے نیستت، بلے تو زانئے چه پیم ملک آئیِ دستا کپت؟ گوشتی: هما پیم که تو اشکت،‌ پاٹے په آئیِ پلامرزیا/جانبداریا مُچّ بوتنت ؤ آئی‌اِش مَدت کرت تا اِشی که بادشاهیا رست.
وزیرا گوشت: او بادشاه! وهدیکه مردمانی مُچّ‌بیگ یکّیا په بادشاهی رسینیت، گڑا تو پرچے مردماں پریشان کنئے؟ زانوں تو نلوٹئے بادشاهی کنئے؟
همان به که لشکر به جان پروری /*/ که سلطان به لشکر کند سروری
گهتر همیش اِنت که تو په لشکرے رودینگا جهد کنئے، بادشاه گوں لشکرا واجهی کنت.
بادشاها جست کرت: چه چیزّے لشکر ؤ سپاها مُچّ‌ کنت؟
گوشتی: بادشاه باید «کرم/نیکی» بکنت تا مردم آئیا دَوره بکننت ؤ باید «رحمی» ببیت که مردم آئیِ دولتِ ساهگا امانِ سرا نندنت، بلے ترا اِے هر دو نیستنت.
نکند جور پیشه سلطانی /*/ که نیاید ز گرگ چوپانی
پادشاهی که طرح ظلم افکند /*/ پای دیوار ملک خویش بکند
ظلم‌پیشگ بادشاهی نکنت، گرک وَ شوانگی/شپانکی کرت نکنت. بادشاهے که ظلمِ پروگراما بریچیت وتی ملکِ دیوالِ پادگانا گوجیت.
خیرواهیں وزیرِ پنت بادشاهِ دلا نلگِّت، دیمی چه اِے گپا تهار کرت ؤ وزیری جِیلا/زندانا دور دات. دیر نبیت که بادشاهِ ناکوزهت جَنگا چست بوتنت ؤ وتی پتی ملکِش لوٹت. یک راجے که چه بادشاهِ‌دسدراجیا دلِش در آتکگ اَت ؤ پریشان اِتنت، گوں آیاں هور بوتنت ؤ مدتش کرتنت تا که ملک چه بادشاهِ دستا درآتک ؤ آیانی دستا کپت.
پادشاهی کو روا دارد ستم بر زیر دست /*/ دوستدارش روز سختی دشمن زور آورست
با رعیّت صلح کن وز جنگِ خصم ایمِن نشین /*/ زان که شاهنشاه عادل را رعیت لشکرست
آ بادشاه که وتی مردمانی سرا ظلم بکنت، سکّیانی روچا آئیِ دوست، زوراکیں دژمن اِنت. گوں مردماں سُهل/صلح کن ؤ چه دژمنِ جنگا امان بی، بزاں که انصاف والائیں شاهِ مردم آئیِ لشکر اِنت.

?سرچمّگ: گلستان سعدی، ششمی حکایت.