- سنی آنلاین - http://sunnionline.us/balochi -

مولانا عبدالحمیدءِ دیوان گوں حالکاراں ماں زاهدانءَ

استانیءُ ملکی حالکارانی دیوان گوں مولانا عبدالحمیدءَ شنبهءِ بیگاه(21دی 1392)ءَ «تپاکی هپتگ»ءُ «جهان اسلامءِ مشکلانی» بارهءَ،  ماں واجهءِ دپترءَ برجم دارگ بوت.

دیوانءِ اولی بهرءَ مولانا عبدالحمید، زاهدانءِ اهلسنتءِ جمعهءِ نمازءِ پیشنمازءَ، پیغمبرءِ پیداگ بوگءِ روچ په ایرانءِ راجءُ سرجمیں  مسلماناں مرادبات گوشتءُ پرمائینتی: پیغمبرءِ پیداگ بوگ په جهانءِ دراهیں مردماں رحمتءُ برکتے أت. یکے چه إے برکتاں، اخوتءُ براتیءِ سوگات أت که پهکاں چه إے ٹیکیءَ بهرزرت. حجازءِ سرزمین، دژمنیءُ ناتپاکیءُ دگه بازیں مشکلءُ نگیگیانی آماچ أت. عربی قبیلهءُ ٹولیاں، گونڈیں چیزانی سرءَ أڑإتنتءُ جنگ ئه بوت أنت، آزمانگءَ تعریفءُ ساڑا هما مردمیئگ إتنت که گیشتر مردمی بکشتینءُ چه پهکاں ناشرتر ببوتیں.
مدینهءِ مردمانءَ، 120سالگیں جنگ سریں پروش کتگ أت؛ بلئے رند چه مهترءِ آیگءَ، آ دیریگیں دژمنیءِ ناتپاکی په هنچیں دوستیءُ تپاکی إے بدل بوت که قرآن گوشیت: «لو انفقت ما فی الارض جمیعا ما الفت بین قلوبهم ولکن الله الف بینهم»
دارالعلوم زاهدانءِ کارمسترءَ، مسلمانانی اخوتءُ براتیءَ« یک دینیءُ اسلامی اخوتءُ براتی إے» زانتیءُ چه یک دگه اخوتءُ براتی إے نامی گپت که هما «انسانی اخوتءُ براتی» إنت. بایدإنت پهکیں انساناں یکادگرءِ احترامءَ إیربکن أنتءُ یکادگرءِ حقوقءَ لگتمال مکن أنت.
ما مسلماناں گوں پهکیں انساناں، انسانی اخوتءُ براتی هست أبید چه آ کساں که ناشری کن أنتءُ گوں ما دژمنی إش هست.
شیخ الاسلامءَ گوں اشاره په تپاکیءِ هپتگءِ آیگءَ پرمائینتی: تپاکی تهنا په یک هپتگے نه إنت. ما بایدإنت سالءِ دراجیءَ تپاک ببئیں ءُ گوں براتیءُ تپاکیءَ زند بگوازین إیں.
تپاکیءِ هپتگ په وحدتءِ مزن دارگءُ آئیءِ مختلفیں کرءُ گورانی پٹءُ پول کنگءِ خاطرءَ إنت.
وحدتءِ بزانت إے نه إنت که یکادگرءِ فقهءُ عقیدهءَ بمن إیں؛ بلکیں وحدتءِ معنا إشنت که په یکادگرءِ مشترکات دلگوش بکن إیںءِ یکادگرءِ احترامءَ إیر بکن إیں.
یکادگرءَ إیر مجن إینءُ یکادگرءَ بهتام مجن إیںءُ ناتپاکیءَ چه وتءَ دور بکن إیں.
واجه مولانا عبدالحمیدءَ ماں وتی گپانی آسرءَ په مسلمانانی وحدتءُ تپاکیءَ تاکید کتءُ پرمائینتی: « براتیءُ تپاکی مسلمانانی در میانءَ یک اسلامی اخوتءُ تپاکی إے ءُ سیاسیءُ مقطعی نهنت.» دیوانءِ دومی بهرءَ مختلفیں رسانکانی حالکاراں وتی جستءُ پرس شیخ الإسلامی محضرءَ پیش کت أنت.
اولی حالکارءِ جست ملکءِ اقتصادی جاورانی بارهءَ أت که إے پیمءَ درشانی کت: «شمئے سوج په ملکءِ اقتصادی جاورانی بارهءَ چی إنت؟» واجهءَ إے جست إے پیم پسه دات: «پیسرا بازیں تاجرءُ مالدارے ءَ بے امنیتیءِ سببءَ إے ملک یله داتگءُ وتی مال إش ماں دگه ملکاں إیر کتگ، گڑا صنعت جهل آتکگءُ بے کاراں باز بوتگ أنت ءُ اقتصاد سست بوتگ . هنو گوں تدبیرءُ امیتءِ دولتءِ آیگءَ إے مشکلات دور بوگءَ أنتءُ مارا امیت هست که مئے آیوکیں دور تپناک به بیت.»
یک دگه حالکارے ءَ، تدبیرءُ امیتءِ دولتءِ  داتگیں وعده یانی پوره بوگءِ بارهءَ جست کتءُ همے وڑءَ سوریاءِ جنجالءُ تبدیلیانی بارهءَ واجهءِ هیالءِ لوٹوک بوت.
مولانا عبدالحمیدءَ اولی جستءِ بارهءَ پرمائینت: «منءَ په إے دولتءَ بازیں امیتے هست؛ پهکیں مردم خاصکار راجءُ مذهباں گوں إشیءَ که انگتءَ خاصیں گامگیجءُ اقدامے انجام نگپتگ، پدءَ هں باز باز امیت وار أنت .ءُ ماں ملکیءُ در ملکی سیاستاں مشکلءُ نگیگیاں کم بوتگ أنت ءُ مئے دزبندی چه دولتءَ إشنت که  جهد بکنت تا ملکءِ تها تپاکی پیداگ ببیت؛ سرجمیں راجءُ مذهباں تپاک ببنت ءُ چه افراطءَ دوری ببیت. اسلام نئے افراطءَ منیتءُ نئے تفریطءَ، بلکیں اسلام په عدالتءُ میانه رویءَ تأکید کنت. گڑا مئے واهگ همش إنت  که سرجمیں لائقیں إیرانیاں چه هر راجءُ مذهبے که ببنت په کار زورگ ببنت ءُ مارا امیت هست که إیران په وتی اصلی جاگاهءَ برسیت.»
مولانا عبدالحمیدءَ سوریاءِ حالاتی بارهءَ پرمائینت: ماں سوریاءُ مصرءُ عراقءِ جنجالاں، دژمناں دست هست ءُ إشاں پهکاں په اسرائیلءِ امنیتءِ برجاه دارگءِ خاطرءَ أنت . اسلامءِ دژمنانی کوشش هم إنت که اسلامی ملکاں پشت بکپ أنت، سوریاءُ مصرءُ عراقءِ مردم باید وتی ملکءَ آباد بکن أنت.
مسلماناں، شرقءُ غرب چمداریءِ جاهءَ باید گوں یکادگرءَ تپاک ببنتءُ په وتی مشکلانی بارهءَ فکرے بزور أنت. 
واجهءَ إے جنجالءُ ناتپاکیانی پیش آیگءُ آیانی گیشینگءِ بارهءَ پرمائنینت: إے جنجالاں، قدرتءُ حکومتءِ کٹگءِ واستا أنت .
راجءُ ملتاں بایدنت که یکادگرءَ برداشت بکن أنت ءُ یکدگرءِ حقوقءَ لگد مال مکن أنت. عراقءُ سوریاءِ جنگ، فرقه إے جنگے نهنت ، بلکیں قدرتءُ زورءِ جنگ إنت. وهدیکه ماں قدرتءِ بهر کنگءَ وتی میانءَ تپاک نبنت ، مذهبءِ نامءَ کار أنت ءُ چه مذهب ءِ نامءَ په وتءَ نفعءُ کٹ چست کن أنت، ماں حالے اگه ذمه داریاں عدالتءِ سرءَ بهر ببنت پهکیں مشکلاں گیش أنت.
یکے چه حالکاراں شیخ الإسلامءِ نظری «جهاد نکاح»ءُ «انتحاری عملیات »ءِ بارهءَ جست کت، که مولانا عبدالحمید إے پیمءَ پسّه دات: جهاد نکاحءَ اهلسنتءُ شیعیانی گورءَ هچ بنیادے نیست. إے بهتام چه افطراطیانی نیمگءَ إنت که گوں مردمءِ دینی  احساساتءَ لیب کن أنت .
انتحاری عملیاتءَ هں ماں اسلامءِ تها جاهے نیست؛ البت ماں لهتے ملکاں چوشکه فلسطین وهدیکه مجاهداں ناچار بنت؛گڑا په وتی اعتراضءِ جارجنگءَ ءُ وتی توارءِ رسینگءَ اسشتهادی عملیات انجام دینت. په درور یک جوانے که ماں تونسءَ وتی آسءِ تها مان داشت سوب بیت که عربی ملتاں آگاه ببنتءُ دیکتاتورانی دیمءَ جه بجن أنت.
واجهءَ پرمائینت: وشتریں راه إشنت که گوں إے تروریستی گروپاں گپءُ گال ببیتءُ آیانی گپ گوشدارگ ببنت.
دگه حالکاریءَ په “جیش العدل”ءِ گڈی حالءَ که اهلسنت ءِ ورنایاں ماں گروهءَ آتکگ أنت اشاره کتءُ شیخ الإسلامءِ سوج په اهلسنتءِ ورنایاں جست کت. مولانا عبدالحمیدءَ پرمائینت: اهلسنت مردماں خاصکار علماءُ زانتکاراں همیشهءَ کوشش کتگ که إے پیمیں فعالیتانی دیمءَ بگرأنت . مئے هیال إشنت که مشکلات گوں گپءُ گالءَ گیش أنت .
آخری جست، نشه إی موادءُ همے پیمءَ اهلسنتءِ دوستی گوں اهل بیتءِ بارهءَ أت. مولانا عبدالحمیدءَ پرمائینت: بے شک نشه إی مواد انسانءِ سلامتیءِ دژمن أنت. اهلسنتءِ گورءَ إے موادءِ بها کنگءُ کار مرز کنگ جائز نهنت.
شیخ الإسلامءَ دومی سوالءِ بارهءَ پرمائینت: اهل بیتءِ احترام إیر کنگ چه اهلسنتءِ بنیادی عقیده یاں إنت؛ هما پیمءَ اهلسنت گوں اصحابئَ دستی کن أنت ، گوں اهل بیتءَ دوستی إش هست. اهلسنت اهل بیتءِ ناماں وتی چکءُ زهگانی سرءَ إیر کن أنت. نبیت که بگوش إیں شیعیاں گیشتر چه اهلسنتءَ اهل بیتءِ ناماں وتی چکءُ زهگانی سرءَ إیر کن أنت ءُ برعکس هں نهنت.